Makar sankranti pooja vidhi: मकर संक्रांत पूजा मुहूर्त, विधी आणि महत्त्व

मकर संक्रांत या वर्षी २०१९ मध्ये १४ जानेवारीऐवजी १५ जानेवारीला साजरी करण्यात येणार आहे. १५ जानेवारीपासून अशुभ काळ समाप्त होणार असून विवाह, गृहप्रवेश इत्यादी शुभकार्यांना प्रारंभ होईल. १५ जानेवारी म्हणजेच, मकरसंक्रांतीच्या दिवशी प्रयागराग येथे सुरू असलेल्या कुंभ महोत्सवातील पहिले शाही स्नान होणार आहे. शाही स्नानासोबतच देश-विदेशातील भक्त कुंभाच्या पवित्र त्रिवेणी संगमात स्नान करायला प्रारंभ करतील.

मकर संक्रांतीचा सण देशात माघी, पोंगल, उत्तरायण, खिचडी आणि बडी संक्रांत या नावाने परिचित आहे. मकर संक्रांतीच्याच दिवशी गुजरातमध्ये आंतरराष्ट्रीय पतंग महोत्सावाचे आयोजन करण्यात येते. जाणून घेऊयात संक्रांतीचा मुहूर्त, पूजा विधी आणि अन्य काही विशेष गोष्टी:

मकर संक्रांत शुभ मुहूर्त:

पुण्य काळ मुहूर्त: सकाळी ७:१४ ते दुपारी १२:३६ पर्यंत (१५ जानेवारी २०१९)

महापुण्य काळ मुहूर्त: सकाळी ७:१४ ते ९:०१ पर्यंत (१५ जानेवारी २०१९)

मकर संक्रांत पूजा विधी:

मकर संक्रांतीच्या दिवशी सकाळी एखादी नदी, तलाव किंवा जलाशयात स्नान करावे. यानंतर स्वच्छ वस्त्र परिधान करून सूर्यदेवतेची पूजा करावी. शक्य असल्यास जवळच्या मंदिरातही जाऊ शकता. त्यानंतर ब्राह्मण, गरीबांना दान करावे. या दिवशी दान देताना त्यात पीठ, डाळ, तांदूळ, खिचडी आणि तिळाचे लाडू खासकरून लोकांना वाटप केले जाते. यानंतर घरात प्रसाद ग्रहण करण्यापूर्वी आगीत थोडासा गूळ आणि तीळ टाकून अग्नीदेवतेला नमस्कार करावा.

मकर संक्रांत पूजा मंत्र

ऊं सूर्याय नम: ऊं आदित्याय नम: ऊं सप्तार्चिषे नम:

मकर संक्रांतीचे महत्त्व: आजच्या दिवशी सूर्याचे दक्षिणायन पूर्ण होऊन सूर्य उत्तरायणात प्रवेश करतो. उत्तरायणात सूर्य असण्याचा काळ हा शुभ काळ मानला जातो आणि मंगलकार्ये सहज पार पडतात. पृश्वी दोन गोलार्धात विभागलेली आहे. अशातच जेव्हा सूर्य दक्षिण गोलार्धात कललेला असतो अशा स्थितीला दक्षिणायन म्हणतात आणि सूर्य जेव्हा उत्तर गोलार्धाकडे कललेला असतो त्या वेळच्या स्थितीला सूर्याचे उत्तरायण असे म्हणतात. यासोबतच १२ राशी असतात त्यात सूर्य पूर्ण वर्षभर एक-एक महिन्यासाठी वास्तव्य करतो. सूर्य जेव्हा मकर राशीत प्रवेश करतो यालाच मकरसंक्रांती असे म्हणतात.