अरुणाचलेश्वर महादेव मंदिर
तामिळनाडू येथील अन्नामलाई पर्वत परिसरात असणाऱ्या अरुणाचल प्रदेशात अरुणाचलेश्वर महादेवाचे मंदिर आहे. याच ठिकाणी प्रथम शिवलिंग प्रकट झाले, अशी मान्यता आहे. या मंदिरात नोव्हेंबर-डिसेंबर या कालावधीत मोठा उत्सव साजरा केला जातो. याला कार्तिगई दीपम असे नाव आहे.
अग्निस्तंभाचे प्रतिक
महाशिवरात्रीनिमित्त महादेवाच्या दर्शनासाठी या मंदिरात लाखो भाविक येतात. पर्वताच्या शिखरावर तुपाचा दिवा प्रज्ज्वलित केला जातो. याला अग्निस्तंभाचे प्रतिक मानले जाते. शिवपुराणानुसार, देवाधिदेव महादेव पहिल्यांदा अग्निस्तंभाच्या रुपात पृथ्वीवर अवतरले होते.
शिवरात्री व महाशिवरात्री यामध्ये काय फरक आहे?
महाशिवरात्रीः 'या' आहेत शंकराच्या विविध आरत्या
अष्ट दिशा, अष्ट शिवलिंग, अष्ट राशी
अरुणाचलेश्वर मंदिरात ८ दिशांना ८ शिवलिंगे स्थापन झाली असून, ती विविध नावांनी प्रसिद्ध आहेत. या शिवलिंगांचा संबंध राशींबरोबर असल्याची मान्यता आहे. इंद्रलिंगम व नैऋत्य लिंगम नामक शिवलिंगांचा मेष राशीशी संबंध आहे. अग्निलिंगम नामक शिवलिंगाचा सिंह राशीशी संबंध आहे. यम लिंग नामक शिवलिंगाचा वृश्चिक राशीशी संबंध आहे. वरुण लिंगम नामक शिवलिंगाचा मकर आणि कुंभ राशीशी संबंध आहे. कुबेर लिंगम नामक शिवलिंगांचा धनु आणि मीन राशीशी आहे. ईशान लिंगम नामक शिवलिंगाचा संबंध मिथुन आणि कन्या राशीशी आहे, अशी मान्यता येथे आहे. ज्या राशीच्या व्यक्तींना काही दोष, अडचणी, समस्या असतील, ते या ठिकाणी येऊन विशेष पूजा करतात.
महाशिवरात्रीः शिवपूजनावेळी म्हणावयाचे श्लोक-मंत्र
महाशिवरात्रीः पूजेवेळी चुकूनही 'या' गोष्टी करू नका
पौराणिक कथा
अरुणाचलेश्वर मंदिरासंदर्भात एक पौराणिक कथा आढळून येते. कैलाश पर्वतावर असताना एकदा पार्वती देवीने शंकराचे डोळे आपल्या हाताने झाकले. तत्क्षणी संपूर्ण ब्रह्मांड अंधारले. यानंतर अनेक वर्षे ब्रह्मांड अंधारातच होते. देवी पार्वती आणि अन्य देवतांनी कठोर तपस्या केली. याने शिवशंकर प्रसन्न झाले आणि अन्नामलाई पर्वत रांगेत अग्नि रुपात प्रकट झाले. याच भागाला अरुणाचलेश्वर मंदिराने ओळखले जाते. यानंतर शंकर आणि पार्वती अर्धनारीश्वर रुपात प्रकट झाले. अर्धनारीश्वर रुपातील शंकर आणि पार्वतीचे मंदिरही याच पर्वतरांगांमध्ये आहे.
शिव-बुद्धाचा अनोखा मिलाफ; 'हे' मंदिर आहे खास
महाशिवरात्रीः 'ही' आहेत पांडवकालीन शिवमंदिरे
महाशिवरात्रीः पाकिस्तानातही घुमतो बम बम भोलेचा गजर