ईटी वृत्त, नवी दिल्ली
डिजिटल पेमेंटकडे जाताना प्रत्येक पेमेंट प्रणाली आधारसंलग्न व्हावी, यासाठी सरकार आटापिटा करत आहे. त्या तुलनेत बँकांचा प्रतिसाद थंड असल्याचे स्पष्ट होत आहे. आतापर्यंत केवळ १४ बँकाच आधारसंलग्नतेसाठी तयार झाल्या आहेत. सरकारने भीम हे अॅप आधारसंलग्न पेमेंट अॅप म्हणून बाजारात दाखल केले आहे. हे अॅप आधारसंलग्न असल्याने त्यासाठी बँकांना आधारसंलग्न व्हावे लागणार आहे.
असे असले तरी कोवळ १४ बँकाच आधारसंलग्न झाल्या आहेत. भारतीय स्टेट बँक (एसबीआय), एचडीएफसी बँक, पंजाब नॅशनल बँक यांसारख्या बड्या बँकांनी अद्याप आधारसंलग्नता घेणे बाकी आहे. देशाची सर्वात मोठी बँक असलेली एसबीआय या प्रक्रियेत आल्याखेरीज या अॅपची लोकप्रियता वाढणार नाही.
डिजिटल व्यवहारांना प्रोत्साहन देण्यासाठी सरकारने भारतक्यूआर कोड नुकताच बाजारात दाखल केला. डिजिटल पेमेंटच्या मोहिमेमध्ये बँकांना अनेक प्रकारच्या सुविधा ग्राहकांना देण्यास सांगितले जात आहे. त्यासाठी १४ लहान बँकांनी पुढाकार घेतला आहे. मग देशातील मोठ्या बँका यात मागे का? असा प्रश्न एका सरकारी अधिकाऱ्याने विचारला आहे.
मोठ्या बँका उदासीन असल्याचा इन्कार करत एसबीआय व एचडीएफसी बँकेने आधारसंलग्न होण्याची प्रक्रिया सुरू असल्याचे ‘ईटी’ला सांगितले आहे. आधारधारकांपैकी ९० ते ९५ टक्के धारक मोठ्या बँकांकडे आहेत. त्यामुळे इतक्या मोठ्या ग्राहकांसाठी सिद्धता करण्यात वेळ जात असल्याचे या बँकांचे म्हणणे आहे.
उदासीनता का?
डिजिटल किंवा मोबाइल अॅपच्या साह्याने होणाऱ्या व्यवहारांना चालना देण्यास बँका उत्सुक दिसत नाहीत. मोबाइल अॅपच्या साह्याने करण्यात येणाऱ्या पेमेंटमध्ये वाढ झाल्यास बँकांच्या डेबिट व क्रेडिट कार्डांच्या व्यवहारांमध्ये मोठी घसरण दिसून येणार आहे. त्यामुळे या बँकांचे व्यवहारशुल्क बुडणार आहे. त्यामुळेच या बँका उत्साह दाखवत नसल्याचे तज्ज्ञांचे निरीक्षण आहे.
डिजिटल पेमेंटकडे जाताना प्रत्येक पेमेंट प्रणाली आधारसंलग्न व्हावी, यासाठी सरकार आटापिटा करत आहे. त्या तुलनेत बँकांचा प्रतिसाद थंड असल्याचे स्पष्ट होत आहे. आतापर्यंत केवळ १४ बँकाच आधारसंलग्नतेसाठी तयार झाल्या आहेत. सरकारने भीम हे अॅप आधारसंलग्न पेमेंट अॅप म्हणून बाजारात दाखल केले आहे. हे अॅप आधारसंलग्न असल्याने त्यासाठी बँकांना आधारसंलग्न व्हावे लागणार आहे.
असे असले तरी कोवळ १४ बँकाच आधारसंलग्न झाल्या आहेत. भारतीय स्टेट बँक (एसबीआय), एचडीएफसी बँक, पंजाब नॅशनल बँक यांसारख्या बड्या बँकांनी अद्याप आधारसंलग्नता घेणे बाकी आहे. देशाची सर्वात मोठी बँक असलेली एसबीआय या प्रक्रियेत आल्याखेरीज या अॅपची लोकप्रियता वाढणार नाही.
डिजिटल व्यवहारांना प्रोत्साहन देण्यासाठी सरकारने भारतक्यूआर कोड नुकताच बाजारात दाखल केला. डिजिटल पेमेंटच्या मोहिमेमध्ये बँकांना अनेक प्रकारच्या सुविधा ग्राहकांना देण्यास सांगितले जात आहे. त्यासाठी १४ लहान बँकांनी पुढाकार घेतला आहे. मग देशातील मोठ्या बँका यात मागे का? असा प्रश्न एका सरकारी अधिकाऱ्याने विचारला आहे.
मोठ्या बँका उदासीन असल्याचा इन्कार करत एसबीआय व एचडीएफसी बँकेने आधारसंलग्न होण्याची प्रक्रिया सुरू असल्याचे ‘ईटी’ला सांगितले आहे. आधारधारकांपैकी ९० ते ९५ टक्के धारक मोठ्या बँकांकडे आहेत. त्यामुळे इतक्या मोठ्या ग्राहकांसाठी सिद्धता करण्यात वेळ जात असल्याचे या बँकांचे म्हणणे आहे.
उदासीनता का?
डिजिटल किंवा मोबाइल अॅपच्या साह्याने होणाऱ्या व्यवहारांना चालना देण्यास बँका उत्सुक दिसत नाहीत. मोबाइल अॅपच्या साह्याने करण्यात येणाऱ्या पेमेंटमध्ये वाढ झाल्यास बँकांच्या डेबिट व क्रेडिट कार्डांच्या व्यवहारांमध्ये मोठी घसरण दिसून येणार आहे. त्यामुळे या बँकांचे व्यवहारशुल्क बुडणार आहे. त्यामुळेच या बँका उत्साह दाखवत नसल्याचे तज्ज्ञांचे निरीक्षण आहे.