\Bशंकासमाधान\B
अतिरिक्त शुल्कासाठी सभेचा ठराव आवश्यक
अॅड. राजीव वाघ
१
आमची पुणे कोथरूड येथे ८९ फ्लॅटची चार विंगची, टूबीएचके नोंदणीकृत सोसायटी आहे. ही सोसायटी १५ वर्षे जुनी असून १४ फ्लॅटमालकांनी त्यांचे फ्लॅट विद्यार्थ्यांना भाड्याने दिले आहेत. हे मालक १० टक्के अतिरिक्त देखभाल खर्च देतात. चारपैकी एका विंगेत भाड्याने राहाणाऱ्या विद्यार्थ्यांचे प्रमाण अधिक आहेत. विद्यार्थ्यांची संख्या अधिक असलेल्या विंगच्या लिफ्टचे लाइटबिल हे अन्य विंगच्या बिलाच्या दहापट जास्त येत आहे. त्यामुळे संबंधइत मालकाकडून जास्तीचा देखभाल खर्च वसूल करता येईल का?
दिलीप आंबवणेकर
मला तुमचा प्रश्न समजला नाही. कारण तुमच्या प्रश्नावरून असे दिसते की सर्व चार विंगची एकच सोसायटी आहे. तसे असल्यास, एका विंगला अधिक दराने वीज बिल येण्याचा प्रश्न उद्भवतच नाही. कायद्याप्रमाणे, भाडेतत्त्वावर दिलेल्या फ्लॅटवर १० टक्के नॉन ऑक्युपन्सी शुल्काव्यतिरिक्त अजून कोणतेही शुल्क सदस्याला लागू करता येत नाही. सोसायटीला त्या व्यतिरिक्त अन्य कोणतेही शुल्क लागू करायचे असल्यास सोसायटीला त्याचे उचित कारण देऊन तसा ठराव सर्वसाधारण सभेत संमत करून घ्यावा लागेल. सोसायटीत राहणारा सदस्य असो वा भाडेकरू, त्याने इतर सदस्यांना त्रास होणार नाही असेच वागावे लागेल. तसे होत नसल्यास त्याला आळा घालण्यासाठी उचित पावले उचलण्याची जबाबदारी व्यवस्थापकीय समितीची आहे.
२
मी नेरूळला एका इमारतीत पहिल्या मजल्यावर राहतो. दुसऱ्या मजल्यावरच्या सदनिकेतून स्वयंपाकघर आणि स्वच्छतागृहातून आतून तसेच बाहेरून माझ्या घराच्या भिंतीत पाणी झिरपते. वरच्या मजल्यावर राहाणाऱ्या कुटुंबास मी तसेच सोसायटीच्या पदाधिकाऱ्यांनी दुरुस्तीबाबत वारंवार विनवण्या केल्या तसेच पत्र दिले. परंतु काहीतरी थातुरमातुर कारणे सांगून आणि अनेक खोट्यानाट्या अडचणी सांगून ती मंडळी दुरुस्ती करण्यास टाळाटाळ करत आहेत. सोसायटीच्या पदाधिकाऱ्यांचे आणि माझे सर्व उपाय थकले आहेत. अशा परिस्थितीत मी कोणाकडे तक्रार करावी? मला कायदेशीर मदत कोण करू शकेल?
निशिकांत रमेश तेंडूलकर
तुमचा प्रश्न ही सर्वसामान्य समस्या असून अशा प्रकरणी सोसायटी कोणतीही कृती करत नाही हे दुर्दैवी आहे. तुम्ही म्हणता वरील फ्लॅटमधून पाणी खाली तुमच्या फ्लॅटमध्ये येते, हे खरे असू शकेल. परंतु तुम्हाला याबाबतीत कार्यवाही करण्यासाठी तुम्हाला नेमके पाणी कुठून येते हे सांगणारा तज्ज्ञांचा अहवाल लागेल. तुम्हाला हा अहवाल सोसायटीला आणि तुमच्या वर राहणाऱ्या सदस्याला दाखवून कार्यवाहीची मागणी करावी लागेल. सोसायटी आणि संबंधित सदस्य प्रतिसाद देत नसल्यास तुम्ही उचित आदेश प्राप्त करण्यासाठी सक्षम न्यायपालिकेकडे जाऊ शकता.
३
माझ्या वडिलांनी एप्रिल २००९मध्ये कामोठे सेक्टर २१ येथे एक रूम साडेसात लाख रुपयांना विकत घेतली. ती रूम २०१०मध्ये त्यांनी बक्षीसपत्राद्वारे माझ्या नावे केली. ती रूम मी मे २०१८मध्ये २६ लाख रुपयांना विकली. या व्यवहारावर मला कॅपिटल गेन टॅक्स भरावा लागेल का? हा कर देय असल्यास तो किती भरावा लागेल?
संदीप खेडेकर
तुमच्या वडिलांनी तुम्हाला भेट दिलेल्या फ्लॅटच्या विक्रीतून तुम्हाला भरपूर नफा झाला आहे हे तुम्ही पुरविलेल्या तपशिलावरून स्पष्ट होत आहे. तुम्हाला खरेदी आणि विक्रीदराचा फरक असलेल्या १८.५ लाख रुपयांवर भांडवली नफा कर भरावा लागेल यात शंका नाही. भांडवली नफा हा तुम्ही किती काळ फ्लॅट ताब्यात ठेवला त्याच्या अल्पमुदत अथवा दीर्घ मुदतीनुसार मोजला जातो. योग्य आकडा निश्चित करण्यासाठी तुम्ही तुमच्या सीएशी चर्चा करायला हवी.