मुंबई : सध्या जगभरात मंदीची बरीच चर्चा रंगली आहे. तांत्रिकदृष्ट्या मंदीने अमेरिकेचे दार ठोठावले आहे. अमेरिकेची अर्थव्यवस्था गेल्या दोन तिमाहीत संकुचित झाली आहे. याउलट भारतातील परिस्थिती तितकीशी वाईट वाटत नाही पण महागाईचा भार सर्वसामान्यांवर पडला आहे. भारतीय रिझर्व्ह बँकेने देखील इतर केंद्रीय बँकांच्या पार्श्वभूमीवर व्याजदर वाढवले आहेत. आरबीआयचे माजी गव्हर्नर रघुराम राजन यांनीही भारताची स्थिती मजबूत असल्याचे म्हटले होते. आणखी एक पॅरामीटर आहे जो मंदीचा दृष्टिकोन दर्शवतो. तो अंतर्वस्त्र आणि टी-शर्ट विक्रीचा आहे. वाचा - आर्थिक मंदीची चाहूल; या कंपनीने १० हजार कर्मचाऱ्यांची हकालपट्टी केली
तुम्हाला ऐकायला थोडं विचित्र वाटेल पण हे खरं आहे. अमेरिकेच्या मध्यवर्ती बँकेच्या फेडरल रिझर्व्हचे माजी प्रमुख अॅलन ग्रीनस्पॅन हे पुरुषांच्या अंतर्वस्त्रांच्या विक्रीवर बारीक लक्ष ठेवत असत. यामुळे मंदीचा अंदाज घेतला जाऊ शकतो असा त्यांचा विश्वास आहे.
ग्रीनस्पॅन यांची गणना सर्वोत्तम अर्थशास्त्रज्ञांमध्ये होते. ते १९८७ ते २००६ पर्यंत ते फेडरल रिझर्व्हचे प्रमुख होते. त्यांनी अमेरिकेच्या अनेक राष्ट्राध्यक्षांसोबत काम केले. त्यांना पुरुषांच्या अंतर्वस्त्रांमध्ये वेगळीच आवड होती. अंतर्वस्त्रांच्या विक्रीवरून मंदीचा अंदाज येऊ शकतो असा त्यांचा विश्वास होता. ग्रीनस्पॅनच्या मते अंडरवियरची विक्री वर्षभर कमी-अधिक प्रमाणात सारखीच राहते. अशी परिस्थिती कमी वेळा उद्भवते जेव्हा त्याची विक्री खाली घसरते. ही अशी वेळ आहे जेव्हा पुरुषांना इतके आर्थिक दडपण जाणवते की ते अंडरवेअर देखील बदलत नाहीत. त्यांना वाटते की ही मंदीची चाहूल आहे.
वाचा - तुमच्या मालकीची एकापेक्षा जास्त घरं आहेत? मग हे वाचाच, तुम्हीही येऊ शकता IT च्या रडारवर
चला काही उदाहरणे पाहूया
ग्रीनस्पॅनची थिअरी पॅरामीटर म्हणून पहिली तर भारतासाठी तो कसा दिसतो? यासाठी काही अंडरवेअर ब्रँड्स लक्षात घ्यावे लागतील. यासाठी जॉकी हे उत्तम उदाहरण ठरू शकते. जॉकीचे देशभरात एक लाखाहून अधिक आउटलेट असून याची दुकाने अडीच हजारांहून अधिक शहरांमध्ये पसरलेली आहेत. या अंडरवेअरची निर्मिती आणि विक्री करण्याचा परवाना पेज इंडस्ट्रीजकडे आहे. पेज इंडस्ट्रीजची विक्री जानेवारी ते मार्च २०२२ दरम्यान मागील वर्षाच्या तुलनेत २६ टक्क्यांनी वाढली. तर वर्षभरात किमतीत १३ टक्क्यांनी वाढ झाली. कापसाचे भाव वाढल्याने अंतर्वस्त्रांचे भाव वाढवावे लागले.
वाचा - तुमच्या पगारावर किती लोन मिळेल, जाणून घ्या काय आहेत RBI ची मार्गदर्शक तत्वे
ही आकडेवरी भारतासाठी किती महत्त्वाची?
अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी नुकतेच संसदेत सांगितले की भारतात मंदीचा प्रश्नच उद्भवत नाही. महागाईवरील चर्चेदरम्यान त्यांनी हे वक्तव्य केले होते. यावेळी त्यांनी अमेरिकेचाही उल्लेख केला. याशिवाय आरबीआयचे माजी गव्हर्नर रघुराम राजन यांनीही भारताची आर्थिक स्थिती मजबूत असल्याचे म्हटले.
आता जर अंतर्वस्त्रे आणि टी-शर्ट देखील एक चिन्ह म्हणून घेतले तर भारत सध्या मंदीच्या गर्तेत सापडणार नाही. हे देखील खरे आहे की अंतर्वस्त्र आणि टी-शर्टच्या विक्रीवर इतर अनेक घटकांचा परिणाम होऊ शकतो. अशा स्थितीत अर्थव्यवस्थेतील मंदीचे ठोस लक्षण म्हणून याकडे पाहिले जाऊ शकत नाही.
तुम्हाला ऐकायला थोडं विचित्र वाटेल पण हे खरं आहे. अमेरिकेच्या मध्यवर्ती बँकेच्या फेडरल रिझर्व्हचे माजी प्रमुख अॅलन ग्रीनस्पॅन हे पुरुषांच्या अंतर्वस्त्रांच्या विक्रीवर बारीक लक्ष ठेवत असत. यामुळे मंदीचा अंदाज घेतला जाऊ शकतो असा त्यांचा विश्वास आहे.
ग्रीनस्पॅन यांची गणना सर्वोत्तम अर्थशास्त्रज्ञांमध्ये होते. ते १९८७ ते २००६ पर्यंत ते फेडरल रिझर्व्हचे प्रमुख होते. त्यांनी अमेरिकेच्या अनेक राष्ट्राध्यक्षांसोबत काम केले. त्यांना पुरुषांच्या अंतर्वस्त्रांमध्ये वेगळीच आवड होती. अंतर्वस्त्रांच्या विक्रीवरून मंदीचा अंदाज येऊ शकतो असा त्यांचा विश्वास होता. ग्रीनस्पॅनच्या मते अंडरवियरची विक्री वर्षभर कमी-अधिक प्रमाणात सारखीच राहते. अशी परिस्थिती कमी वेळा उद्भवते जेव्हा त्याची विक्री खाली घसरते. ही अशी वेळ आहे जेव्हा पुरुषांना इतके आर्थिक दडपण जाणवते की ते अंडरवेअर देखील बदलत नाहीत. त्यांना वाटते की ही मंदीची चाहूल आहे.
वाचा - तुमच्या मालकीची एकापेक्षा जास्त घरं आहेत? मग हे वाचाच, तुम्हीही येऊ शकता IT च्या रडारवर
चला काही उदाहरणे पाहूया
ग्रीनस्पॅनची थिअरी पॅरामीटर म्हणून पहिली तर भारतासाठी तो कसा दिसतो? यासाठी काही अंडरवेअर ब्रँड्स लक्षात घ्यावे लागतील. यासाठी जॉकी हे उत्तम उदाहरण ठरू शकते. जॉकीचे देशभरात एक लाखाहून अधिक आउटलेट असून याची दुकाने अडीच हजारांहून अधिक शहरांमध्ये पसरलेली आहेत. या अंडरवेअरची निर्मिती आणि विक्री करण्याचा परवाना पेज इंडस्ट्रीजकडे आहे. पेज इंडस्ट्रीजची विक्री जानेवारी ते मार्च २०२२ दरम्यान मागील वर्षाच्या तुलनेत २६ टक्क्यांनी वाढली. तर वर्षभरात किमतीत १३ टक्क्यांनी वाढ झाली. कापसाचे भाव वाढल्याने अंतर्वस्त्रांचे भाव वाढवावे लागले.
वाचा - तुमच्या पगारावर किती लोन मिळेल, जाणून घ्या काय आहेत RBI ची मार्गदर्शक तत्वे
ही आकडेवरी भारतासाठी किती महत्त्वाची?
अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी नुकतेच संसदेत सांगितले की भारतात मंदीचा प्रश्नच उद्भवत नाही. महागाईवरील चर्चेदरम्यान त्यांनी हे वक्तव्य केले होते. यावेळी त्यांनी अमेरिकेचाही उल्लेख केला. याशिवाय आरबीआयचे माजी गव्हर्नर रघुराम राजन यांनीही भारताची आर्थिक स्थिती मजबूत असल्याचे म्हटले.
आता जर अंतर्वस्त्रे आणि टी-शर्ट देखील एक चिन्ह म्हणून घेतले तर भारत सध्या मंदीच्या गर्तेत सापडणार नाही. हे देखील खरे आहे की अंतर्वस्त्र आणि टी-शर्टच्या विक्रीवर इतर अनेक घटकांचा परिणाम होऊ शकतो. अशा स्थितीत अर्थव्यवस्थेतील मंदीचे ठोस लक्षण म्हणून याकडे पाहिले जाऊ शकत नाही.