सीए प्रफुल्ल छाजेड
..
प्रश्न
आम्ही १०० वर्षे जुनी वडिलोपार्जित शेतजमीन विकणार आहोत. ही जमीन सामायिक असल्याने विक्रीनंतर येणाऱ्या रकमेचे काही हिस्से होणार आहेत. त्यात माझ्या वाटेला जवळपास ५ लाख रुपये येतील. या रकमेवर मला दीर्घकालीन भांडवली लाभ कर अर्थात लाँग टर्म कॅपिटल गेन टॅक्स द्यावा लागेल का?
- रोहित बढे
उत्तर
प्राप्तिकराच्या दृष्टीने शेतजमीन कुठे आहे ते महत्त्वाचे असते. कारण ग्रामीण भागातील शेतजमीन ही विकताना होणारा नफा करमुक्त असतो. सर्वप्रथम आपण जमीन कुठे आहे, त्यापासून नगरपालिका किती अंतरावर आहे ही सर्व माहिती घ्यावी. त्यानंतर प्राप्तिकर लागू होईल की नाही ते पाहावे.
..
प्रश्न
मी गेल्यावर्षी ३१मे रोजी सरकारी कंपनीतून निवृत्त झालो. त्यावेळी मला ग्रॅच्युइटी, भविष्यनिर्वाह निधी, साठलेल्या रजांचे पैसे अशी एकूण २५ लाख ३४ हजार रुपये मिळणार होती. त्यातून भविष्यनिर्वाह निधी कर्ज वजा जाता उरलेल्या रकमेवर प्राप्तिकरही कापला गेला. शेवटी माझ्या हाती १८ लाख ५५ हजार ५६१ रुपये आले. यापैकी १० लाख रुपये मी एका म्युच्युअल फंडात गुंतवले आहेत. उर्वरित रक्कम मुलीच्या लग्नासाठी वापरली. कंपनीने माझ्या शेवटच्या वेतनातून आर्थिक वर्ष २०१७-१८साठी २४ हजार ६२८ रुपये प्राप्तिकर कापून घेतला. मे २०१७ नंतर कर्मचारी कुटुंब पेन्शन, फंडातील गुंतवणुकीवर मिळालेला लाभांश यांसह अन्य गुंतवणुकीवरील लाभ या स्वरूपात मला एक लाख ४५ हजार ६१४ रुपये उत्पन्न मिळाले. या रकमेवर मला पुन्हा प्राप्तिकर द्यावा लागेल का?
- जयंत जाधव
उत्तर
निवृत्तीच्या वेळी मिळणाऱ्या रकमेवर प्राप्तिकर कापला गेला असेल तरीही भविष्यात सदर रकमेवर मिळणारे व्याज किंवा इतर उत्पन्न हे करपात्र असते. तसेच प्राप्तिकर विवरणपत्र भरून प्रत्यक्षात किती कर देय आहे तेदेखील पाहून घ्यावे. जर टीडीएस जास्त कापला गेला असेल तर त्याचा परतावा घेता येईल.
..
प्रश्न
एखाद्या ज्येष्ठ नागरिकाचे बँकेतील मुदत ठेवीवरील व्याज चार लाख ३० हजार रुपये आणि पेन्शन ३० हजार रुपये असे मिळून एकूण वार्षिक उत्पन्न चार लाख ६० हजार रुपये आहे. ह्यामधून व्याज सवलत ५० हजार रुपये (ही सवलत पूर्वी १० हजार रुपये होती) आणि पेन्शनरांसाठीदेखील स्टँडर्ड डिडक्शनची ४० हजार रुपयांची वजावट मिळेल कां? तशी वजावट मिळाल्यास त्या ज्येष्ठ नागरिकाला आर्थिक वर्ष २०१८-१९ साठी किती प्राप्तिकर द्यावा लागेल?
- र. न. चाफेकर, वसई
उत्तर
आर्थिक वर्ष २०१८-१९पासून पगार किंवा पेन्शन मिळणाऱ्या व्यक्तींना मिळालेली रक्कम किंवा जास्तीत जास्त ४० हजार रुपये यापैकी जी रक्कम कमी असेल ती सूट स्टँडर्ड डिडक्शन म्हणून मिळेल. आपणास ३० हजार रुपयांची सूट घेता येईल. तसेच ज्येष्ठांना नवीन कलम ८०टीटीबी अंतर्गत मुदत ठेवीवरील व्याजाबद्दल ५० हजार रुपयांची सूट मिळेल. त्यामुळे आपले करपात्र उत्पन्न तीन लाख ८० हजार रुपये होईल. त्यावर चार हजार रुपये प्राप्तिकर व १६० रुपये अधिभार देय होईल.
..
'पैसा झाला मोठा' सदरासाठी प्रश्न
आपण 'पैसा झाला मोठा' सदरासाठी प्रश्न पाठवू शकता. प्रश्नाचा मजकूर शक्य तो टाइप केलेला किंवा किमान सुवाच्य हस्ताक्षरात असावा. पाकिटावर 'पैसा झाला मोठा सदरासाठी' असे स्पष्ट लिहावे. प्रश्न पोस्टाने किंवा कुरियरने पुढील पत्त्यावर पाठवावेतः महाराष्ट्र टाइम्स, टाइम्स ऑफ इंडिया इमारत, दुसरा मजला, डी. एन. रोड, मुंबई ४००००१. आपण आपले प्रश्न mtaskquestions@gmail.com या ईमेलवरही पाठवू शकता.