शार्दुल कदम
खारघर येथील नाफीसा सालुजा यांच्या वेस्ट टेन आर्ट गॅलरीने ३४ युवा व नवोदित कलाकारांच्या कलाकृतींचा समावेश असलेला मॉन्सून शो आयोजित केला आहे. वेस्ट १० आर्ट गॅलरी ही नवी मुंबईतील पहिली आर्ट गॅलरी आहे. प्रसिध्द तरुण समकालीन चित्रकार राहुल वजाळे यांनी हे प्रदर्शन क्युरेट केले आहे. नवोदित कलाकारांना कला प्रदर्शित करण्यास व्यासपीठ मिळावे व त्याचबरोबर मुंबई उपनगर परिसरातील सर्व सामान्य रसिकांपर्यंत आणि नवश्रीमंतांच्या दिवाणखान्यात कला पोहचावी तसेच त्यांना दहा ते तीस हजार रुपयांपर्यंत चित्रे सहज उपलब्ध व्हावीत असा या प्रदर्शनामागील हेतू आहे. या प्रदर्शनामध्ये राज भारती, प्रवीण मिसाळ, राज महम्मद पठाण, जावेद मुलाणी, प्रशांत जोगदंड (जोग्या), निलेश शहरकर, संजीव मिरजकर, आतिश खोब्रागडे, अभय हजारे, अनिल वनारे, शशिकांत धोत्रे, मुकेश हत्तार्गे, नरेंद्र ठाकरे, निलेश पालव, गोपाळ गंगावणे, अभय हजारे, अमित थोरात, अमोल टकले, इशिता चौधरी, पप्पू बर्धन, सई भामरे, विपुल शेंडे, अपूर्व केदार, सोनल सलेकर, अश्वम साळोखे, नवनाथ फेंगसे आणि शेखर दहिवाला अशा तरुण आणि नवोदित अशा दोन्ही प्रकारच्या चित्रकारांची चित्रे व शिल्पे आपणास या प्रदर्शनामध्ये पाहता येतील.
गेले दीड दशक सातत्याने कलानिर्मिती करणारे प्रवीण मिसाळ, निलेश शहरकर यांची अमूर्त चित्रे, जावेद मुलाणी यांची तंत्रशुद्ध संकल्पनायुक्त कलाकृती, शशिकांत धोत्रे यांची रंगीत पेन्सिलीच्या माध्यमातून साकारलेली वास्तववादी चित्रे ही या प्रदर्शनाची ठळक वैशिष्ट्ये. खडतर परिस्थितीवर मात करून कलेच्या मुलभूत मुल्यांचा सातत्याने आपल्या सर्जनशीलतेने शोध घेणाऱ्या संजीव मिरजकर यांची चित्रे वस्तुविश्व, आकार, अवकाश आणि रंग यांच्या विस्मयकारी दृश्यचौकटीमध्ये आपणास खिळवून ठेवतात. राज महम्मद हा या प्रदर्शनातील सर्वात ज्येष्ठ चित्रकार मत्स्य जीवनाची सागरी अन्न साखळी चित्रित करतो. नागपूरची बंगाली चित्रकार इशिता चौधरी फॅन्टॅसीची सैर घडवितात. सुजाता चव्हाण यांचे कृष्ण-धवल लिथोग्राफसुद्धा प्रेक्षणीय आहेत. अगदी नवोदित कलाकारांमधील शिल्पकार अपूर्व केदार याच्या शिल्पांमधील निगेटिव्ह – पॉझिटीव्हची कलात्मक बांधणी, अभिषेक साळवे यांच्या शिल्पकृती, सई भामरे यांची एरॉटीक चित्रशैलीतील मैथुनक्रिया व मुख मैथुनाचे प्रतीकात्मक चित्र हे उल्लेखनीय आहेत. शेखर दहिवाला हा संवेदनशील कलाकार गावातल्या शेतात आपली कला साधना करीत असून त्याची पाषाण शिल्प रचना लक्ष वेधून घेते. सदर प्रदर्शन वेस्ट १० आर्ट गॅलरी, ओम साई, प्लॉट नं. २३ सी, सेक्टर ७, खारघर येथे २५ जूनपर्यंत ११ ते सायंकाळी ७ या वेळेत सर्व कलारसिकांना विनामुल्य खुले राहील.
क्षोभातील शुद्ध दृश्यानुभव
चन्द्रा सचदेव आणि निक सचदेव यांच्या काळाघोडा येथील गॅलरी सेवन कलादालनात ज्येष्ठ चित्रकार प्रदीप नेरुरकर यांच्या कलाकृतींचे प्रदर्शन आजपासून सुरु होत आहे. ११ जुलै पर्यंत हे प्रदर्शन आपणास पाहता येईल. जी. एस. हळदणकर आणि शंकर पळशीकर अशा दिग्गजांच्या मार्गदर्शनाखाली त्यांनी जेजेमधून कलाशिक्षण पूर्ण केले. बॉम्बे आर्ट सोसायटीचे पारितोषिक व मेडल आणि महाराष्ट्र राज्य पुरस्कार असे अनेक सन्मान त्यांना प्राप्त झाले आहेत. नेरुरकर यांच्या कलाकृती या कोणत्याही द्विमित किंवा ढोबळ चित्रशैलीमध्ये बसणारी नसून संवेदनशील मनातील भावनांच्या क्षोभातून उत्पन्न होणारे शुद्ध दृश्यानुभव व्यक्त करणाऱ्या अज्ञात, अनोळखी प्रतिमांच्या शोधाशी निगडीत आहे. त्यांच्या कलाकृतींना माध्यमाचे बंधन नाही. मिक्स मेडिया किंवा द्रवरूप रंगांमध्ये सुती लगदा अनेकदा बुडवून, भिजवून त्यांना बोटांच्या सहाय्याने चुरगाळून निर्माण होणाऱ्या विविध दृश्यप्रतिमा यापासून त्यांची सर्जनशील निर्मिती सुरू होते. या मिळालेल्या प्रतिमांचा, त्यातील पृष्ठभागांचा पोत, रंग, सुरकुत्या यातून तयार होणारे आकृतिबंध यांचे नाजूक, संवेदनशील भावनिक दृष्टीने संस्करण हा निर्मितीचा एक भाग होवून जातो. ज्येष्ठ चित्रकार, लेखक व विचारवंत प्रभाकर कोलते यांनी त्यांच्या कलाकृतींचे अगदी समर्पक वर्णन केले आहे. नेरुरकर यांची अंतिम जुळवणी केलेली चित्रे पाहताना ती केवळ रंगविल्यासारखी वाटत नाहीत तर एखाद्या रोपट्याप्रमाणे एका पातळ आणि अनुरूप सुती लगद्याच्या पृष्ठभागावर चित्र सहज व अलगदपणे भावनाविश्वातून प्रकट झालेले दिसते. त्यांच्या कलाकृती कथनात्मक नाहीत परंतु अत्यंत निश्चल, शांत आणि लयदार रीतीने रंग आणि आकार यांच्यातील लपंडावाचा खेळ त्यांनी त्यांच्या संयोजनेकरिता ठरविलेल्या चित्रावकाशाच्या नियमित किंवा अनियमित सीमांमध्ये पाहायला मिळतो. त्यांनी सर्जनशील प्रक्रीयेकरिता अर्पण त्यांचे आतापर्यंतचे पूर्ण आयुष्य, सुख - दु:ख, आनंद, भयाण क्षण या सर्वांतून त्यांची चित्रभाषा, त्याचे व्याकरण निखळ व संवेदनशील दृष्टीने पाहिल्यास प्रेक्षकाला एका अतीव, अनाम भावविश्वाची प्रचीती येते.
खारघर येथील नाफीसा सालुजा यांच्या वेस्ट टेन आर्ट गॅलरीने ३४ युवा व नवोदित कलाकारांच्या कलाकृतींचा समावेश असलेला मॉन्सून शो आयोजित केला आहे. वेस्ट १० आर्ट गॅलरी ही नवी मुंबईतील पहिली आर्ट गॅलरी आहे. प्रसिध्द तरुण समकालीन चित्रकार राहुल वजाळे यांनी हे प्रदर्शन क्युरेट केले आहे. नवोदित कलाकारांना कला प्रदर्शित करण्यास व्यासपीठ मिळावे व त्याचबरोबर मुंबई उपनगर परिसरातील सर्व सामान्य रसिकांपर्यंत आणि नवश्रीमंतांच्या दिवाणखान्यात कला पोहचावी तसेच त्यांना दहा ते तीस हजार रुपयांपर्यंत चित्रे सहज उपलब्ध व्हावीत असा या प्रदर्शनामागील हेतू आहे. या प्रदर्शनामध्ये राज भारती, प्रवीण मिसाळ, राज महम्मद पठाण, जावेद मुलाणी, प्रशांत जोगदंड (जोग्या), निलेश शहरकर, संजीव मिरजकर, आतिश खोब्रागडे, अभय हजारे, अनिल वनारे, शशिकांत धोत्रे, मुकेश हत्तार्गे, नरेंद्र ठाकरे, निलेश पालव, गोपाळ गंगावणे, अभय हजारे, अमित थोरात, अमोल टकले, इशिता चौधरी, पप्पू बर्धन, सई भामरे, विपुल शेंडे, अपूर्व केदार, सोनल सलेकर, अश्वम साळोखे, नवनाथ फेंगसे आणि शेखर दहिवाला अशा तरुण आणि नवोदित अशा दोन्ही प्रकारच्या चित्रकारांची चित्रे व शिल्पे आपणास या प्रदर्शनामध्ये पाहता येतील.
गेले दीड दशक सातत्याने कलानिर्मिती करणारे प्रवीण मिसाळ, निलेश शहरकर यांची अमूर्त चित्रे, जावेद मुलाणी यांची तंत्रशुद्ध संकल्पनायुक्त कलाकृती, शशिकांत धोत्रे यांची रंगीत पेन्सिलीच्या माध्यमातून साकारलेली वास्तववादी चित्रे ही या प्रदर्शनाची ठळक वैशिष्ट्ये. खडतर परिस्थितीवर मात करून कलेच्या मुलभूत मुल्यांचा सातत्याने आपल्या सर्जनशीलतेने शोध घेणाऱ्या संजीव मिरजकर यांची चित्रे वस्तुविश्व, आकार, अवकाश आणि रंग यांच्या विस्मयकारी दृश्यचौकटीमध्ये आपणास खिळवून ठेवतात. राज महम्मद हा या प्रदर्शनातील सर्वात ज्येष्ठ चित्रकार मत्स्य जीवनाची सागरी अन्न साखळी चित्रित करतो. नागपूरची बंगाली चित्रकार इशिता चौधरी फॅन्टॅसीची सैर घडवितात. सुजाता चव्हाण यांचे कृष्ण-धवल लिथोग्राफसुद्धा प्रेक्षणीय आहेत. अगदी नवोदित कलाकारांमधील शिल्पकार अपूर्व केदार याच्या शिल्पांमधील निगेटिव्ह – पॉझिटीव्हची कलात्मक बांधणी, अभिषेक साळवे यांच्या शिल्पकृती, सई भामरे यांची एरॉटीक चित्रशैलीतील मैथुनक्रिया व मुख मैथुनाचे प्रतीकात्मक चित्र हे उल्लेखनीय आहेत. शेखर दहिवाला हा संवेदनशील कलाकार गावातल्या शेतात आपली कला साधना करीत असून त्याची पाषाण शिल्प रचना लक्ष वेधून घेते. सदर प्रदर्शन वेस्ट १० आर्ट गॅलरी, ओम साई, प्लॉट नं. २३ सी, सेक्टर ७, खारघर येथे २५ जूनपर्यंत ११ ते सायंकाळी ७ या वेळेत सर्व कलारसिकांना विनामुल्य खुले राहील.
क्षोभातील शुद्ध दृश्यानुभव
चन्द्रा सचदेव आणि निक सचदेव यांच्या काळाघोडा येथील गॅलरी सेवन कलादालनात ज्येष्ठ चित्रकार प्रदीप नेरुरकर यांच्या कलाकृतींचे प्रदर्शन आजपासून सुरु होत आहे. ११ जुलै पर्यंत हे प्रदर्शन आपणास पाहता येईल. जी. एस. हळदणकर आणि शंकर पळशीकर अशा दिग्गजांच्या मार्गदर्शनाखाली त्यांनी जेजेमधून कलाशिक्षण पूर्ण केले. बॉम्बे आर्ट सोसायटीचे पारितोषिक व मेडल आणि महाराष्ट्र राज्य पुरस्कार असे अनेक सन्मान त्यांना प्राप्त झाले आहेत. नेरुरकर यांच्या कलाकृती या कोणत्याही द्विमित किंवा ढोबळ चित्रशैलीमध्ये बसणारी नसून संवेदनशील मनातील भावनांच्या क्षोभातून उत्पन्न होणारे शुद्ध दृश्यानुभव व्यक्त करणाऱ्या अज्ञात, अनोळखी प्रतिमांच्या शोधाशी निगडीत आहे. त्यांच्या कलाकृतींना माध्यमाचे बंधन नाही. मिक्स मेडिया किंवा द्रवरूप रंगांमध्ये सुती लगदा अनेकदा बुडवून, भिजवून त्यांना बोटांच्या सहाय्याने चुरगाळून निर्माण होणाऱ्या विविध दृश्यप्रतिमा यापासून त्यांची सर्जनशील निर्मिती सुरू होते. या मिळालेल्या प्रतिमांचा, त्यातील पृष्ठभागांचा पोत, रंग, सुरकुत्या यातून तयार होणारे आकृतिबंध यांचे नाजूक, संवेदनशील भावनिक दृष्टीने संस्करण हा निर्मितीचा एक भाग होवून जातो. ज्येष्ठ चित्रकार, लेखक व विचारवंत प्रभाकर कोलते यांनी त्यांच्या कलाकृतींचे अगदी समर्पक वर्णन केले आहे. नेरुरकर यांची अंतिम जुळवणी केलेली चित्रे पाहताना ती केवळ रंगविल्यासारखी वाटत नाहीत तर एखाद्या रोपट्याप्रमाणे एका पातळ आणि अनुरूप सुती लगद्याच्या पृष्ठभागावर चित्र सहज व अलगदपणे भावनाविश्वातून प्रकट झालेले दिसते. त्यांच्या कलाकृती कथनात्मक नाहीत परंतु अत्यंत निश्चल, शांत आणि लयदार रीतीने रंग आणि आकार यांच्यातील लपंडावाचा खेळ त्यांनी त्यांच्या संयोजनेकरिता ठरविलेल्या चित्रावकाशाच्या नियमित किंवा अनियमित सीमांमध्ये पाहायला मिळतो. त्यांनी सर्जनशील प्रक्रीयेकरिता अर्पण त्यांचे आतापर्यंतचे पूर्ण आयुष्य, सुख - दु:ख, आनंद, भयाण क्षण या सर्वांतून त्यांची चित्रभाषा, त्याचे व्याकरण निखळ व संवेदनशील दृष्टीने पाहिल्यास प्रेक्षकाला एका अतीव, अनाम भावविश्वाची प्रचीती येते.