रोबोटिक सर्जरीत असते अचूकता

डॉ. नरेंद्र वैद्य ,सांधेरोपणतज्ज्ञ
जगातील काही निष्णात सर्जननी कॅडॅव्हरिक लॅबमध्ये पारंपरिक व रोबोच्या पद्धतीने कॅडॅव्हरिक बोनवर शस्त्रक्रिया केल्या. त्यात पारंपरिक पद्धतीत २८ टक्के शस्त्रक्रियांमध्ये जवळ चार अंश कोनाचा आउटलायर ही त्रुटी आढळून आली. तुलनेने रोबोटिक सर्जरीत एकही आउटलायर आढळला नाही. यात ०.५ अंशांपेक्षाही कमी फरक होता. तंत्रज्ञानामुळे अचूकता साधण्यास मदत होते. रुग्ण शस्त्रक्रियेनंतर ताबडतोब हालचाल करू लागतो. दुसऱ्या दिवशी चालूही लागतो. नैसर्गिक रचनांचे जतन झाल्याने नैसर्गिक हालचाली करण्यासही सुरुवात होते. मुख्यत: कमी वयाच्या एकाच कप्प्यात झीज असणाऱ्या रुग्णांसाठी केली जाणारी ‘पार्शियल नी रिप्लेसमेंट सर्जरी’ पारंपरिक पद्धतीपेक्षा रोबोटिक पद्धतीने केल्यामुळे अचूकता आली असून यशस्विता सिद्ध झाली आहे.

- सांधेरोपण शस्त्रक्रियेनंतर रुग्णास मांडी घालता येते का?
आजमितीला अनेक उत्तम प्रकारचे इम्प्लांटच उपलब्ध आहेत. त्यामुळे गुडघा पूर्ण वाकवता येतो आणि हालचालीत सुलभता येते. साधारणत: पाच ते सहा महिन्यांनंतर डॉक्टरांच्या सल्ल्यानंतर रुग्ण मांडी घालून बसतात, असे दिसून येते. शस्त्रक्रियेपूर्वी रुग्णास मांडी घालता येत असेल, तर शस्त्रक्रियेनंतरही रुग्णास मंडी घालणे शक्य होते. परंतु मांडी घालताना येणाऱ्या ताणामुळे डॉक्टर मांडी घालू नये, असा सल्ला देतात. जमिनीवर खाली बसून उठणे हीसुद्धा रुग्णांच्या दृष्टीने भयंकर ताण निर्माण करणारी क्रिया आहे. अधिक काळापर्यंत नेहमीच मांडी घालण्याने कृत्रिम सांध्यांची झीज होऊ शकते. त्यामुळे शस्त्रक्रियेनंतर जरी मांडी घालता आली, तरी गरजेपुरतीच घालावी आणि शक्य असेल, तर टाळावे, हे महत्त्वाचे!