पुन्हा ‘चेतक’ची स्वारी

एकेकाळी भारतातील यांत्रिक दुचाक्यांच्या बाजारावर राज्य करणाऱ्या 'बजाज'ने इलेक्ट्रिक चेतक स्कूटरचे उत्पादन सुरू केले असल्याने एका नव्या पर्वाला आरंभ होत आहे. एकेकाळी बजाज कंपनीची 'चेतक' ही स्कूटर लोकप्रिय तर होतीच, पण ती मिळण्यासाठी भलीमोठी प्रतीक्षा यादी पार करावी लागे. पुढे स्कूटरची जागा मोटरसायकल्सनी घेतली आणि बजाजही त्या स्पर्धेत उतरली.

स्कूटरचा जमाना संपल्यागत झाला. पहिले मोदी सरकार आल्यापासूनच केंद्रीय वाहतूक मंत्री नितीन गडकरी हे पर्यायी इंधनाच्या वाहननिर्मितीबाबत आग्रही होते आणि आता बजाज कंपनीची चेतक ही विजेवर चालणारी स्कूटर येत असल्याने अनेक फायदे एकदमच होतील. ही स्कूटर गिअरलेस असल्याने चालवायला सोपी असेल. ती विजेवर चालणार असल्याने प्रदूषणही कमी होईल आणि ती निर्यात होणार असल्याने परकीय उत्पन्नही मिळू शकेल. हा कारखाना पुणे जिल्ह्यात चाकण येथे असून जानेवारीत चेतकची विक्री सुरू झाल्यानंतर दुचाक्यांचे शहर म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या पुण्याला आणि बेंगळुरूला विक्रीमध्ये प्राधान्य मिळणार आहे. मूळ चेतक १९७२ मध्ये प्रथम रस्त्यावर आल्यानंतर ३४ वर्षे बाजारात राहून २००६ मध्ये अंतर्धान पावली होती. आता तिचा नवा अवतार अधिक सुबक, फिक्स बॅटरी असणारा, डिस्क ब्रेक असणारा आणि ट्युबलेस टायरसहित असणार आहे. सध्या देशातल्या सगळ्याच महानगरांना प्रदूषणाने ग्रासले असून त्यात वाहनांमुळे होणाऱ्या प्रदूषणाचा वाटा सर्वांत मोठा आहे. पुण्यासारखे एकेकाळचे उत्तम हवेचे ठिकाण आज या प्रदूषणामुळे गॅस चेंबर बनले आहे. नवी इलेक्ट्रिक वाहने हा या प्रदूषणावरचा एक उतारा आहे. अर्थात, ही विजेवरची वाहने बाजारात यशस्वी व्हायची असतील तर त्यांची किंमत आटोक्यात असावी लागेल. या दुचाकीची किंमत दीड लाख असेल, असा अंदाज आहे. ही किंमत आणखी खाली येण्याची गरज आहे. दुसरी बाब आहे, ती चार्जिंग पॉइंट्सशी. विजेची वाहने चार्ज करण्यासाठी पुरेशी स्टेशन्स असणे आवश्यक आहे. तसेच, तेथे वेगाने सेवाही मिळायला हवी. आज बाजारात इतरही ई स्कूटर आहेत. मात्र, चेतकच्या येण्यामुळे या क्षेत्रात नवी स्पर्धा सुरू होईल आणि तिचा फायदा शेवटी ग्राहकांनाच होईल आणि वाढत्या प्रदूषणालाही आळा बसेल.