संगीत क्षेत्रातील जागतिक पातळीवर सन्मानाची जागा पटकावणाऱ्या ग्रॅमी पुरस्कारात यंदा संदीप दास या भारतीय कलावंताने नव्याने आपले नाव कोरून भारताच्या संगीत परंपरेत आणखी एक मानाचा तुरा खोवला आहे. संदीप दास हे तबला वादक असले तरी भारतीय तसेच पाश्चात्य शैलीत संगीतरचना करतात. ग्रॅमी पुरस्कार हे पूर्वीच्या ग्रामोफोन पुरस्काराचा आधुनिक अपभ्रंश असून अमेरिकेच्या ध्वनिमुद्रण अकादमीच्या वतीने ते गेली ५९ वर्षे संगीतातील विविध प्रकारांना प्रदान करण्यात येतात. यापूर्वी या मानाच्या पुरस्कारांवर सतारवादक पंडित रविशंकर, तबला वादक उस्ताद झाकीर हुसेन, घटमवादक टी. एच. विनायकम, विश्वमोहन भट्ट, ए. आर. रहमान, स्लमडॉग मिलियॉनेर चित्रपटाच्या पार्श्वसंगीताच्या टीममधील एच. श्रीधर आणि पी. ए. दीपक, गेल्या वर्षी हा पुरस्कार मिळवलेले रिकी केज यांनी त्यावर छाप उमटवली आहे. पंडित रविशंकर यांना हा पुरस्कार तीनदा मिळाला आणि संगीतक्षेत्रात काम करणाऱ्या त्यांच्या दोन्ही मुलींपैकी एकीला, नोरा जोन्स हिला हा पुरस्कार मिळाला असून दुसरी कन्या अनुष्का शंकर हिला यंदा सहाव्यांदा मानांकन मिळाले. रविशंकर यांचा इतका तपशीलवार उल्लेख करण्याचे कारण म्हणजे यंदाचा ग्रॅमी पुरस्कार मिळवलेले संदीप दास यांनी वयाच्या पंधराव्या वर्षी पहिल्यांदा जाहीर कार्यक्रम केला तोच पंडित रविशंकर यांच्या सोबत! पाटणा येथे शिक्षण प्राप्त केलेले संदीप दास लहानपणीच किशन महाराजांचे गंडाबंद शिष्य बनले. २००० साली स्थापन झालेल्या सिल्क रूट एसेंबल या बँडसोबत ते प्रारंभापासून राहिले आणि त्याच्यासाठी संगीत रचले. बनारस घराण्याशी संबंधित असलेले दास आपल्या कलाविकासासाठी पाटणा ते बनारस, मग बनारस ते दिल्ली आणि पुढे परदेशी असा प्रवास करत राहिले. जगभरातील दिग्गजांच्या वाद्यसमूहात आपल्या कलेला आविष्कार करत त्यांनी आपले आल्बमही पुढे आणले. या आधी त्यांना दोनदा ग्रॅमीचे नामांकन मिळाले होते. आता ग्रॅमी पुरस्काराने सन्मानित झालेली त्यांची रचना ‘सिंग मी होम’ म्हणजे घराची संकल्पना जगभरातील विविध संगीत शैलीतून साकारली असून त्यात घराच्या सातत्याने बदलणाऱ्या स्वरूपावर भाष्य आहे. याने भारतीय संगीताची दखल जागतिक पातळीवर अधिक ठळकपणे घेतली जात असल्याचे सिद्ध होत आहे.
आणखी एक तुरा
संगीत क्षेत्रातील जागतिक पातळीवर सन्मानाची जागा पटकावणाऱ्या ग्रॅमी पुरस्कारात यंदा संदीप दास या भारतीय कलावंताने नव्याने आपले नाव कोरून भारताच्या संगीत परंपरेत आणखी एक मानाचा तुरा खोवला आहे. संदीप दास हे तबला वादक असले तरी भारतीय तसेच पाश्चात्य शैलीत संगीतरचना करतात.
Maharashtra Times 15 Feb 2017, 12:35 am