शाब्दिक युद्ध

अमेरिकेचे अध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प आणि उत्तर कोरियातील हुकूमशहा किम जाँग उन यांच्यातील शाब्दिक युद्धाने नवे वळण घेतल्याने उभय देशांतील तणाव आणखी वाढला आहे. उत्तर कोरियाला बेचिराख करण्याचा इशारा ट्रम्प यांनी दिल्यानंतर उन यांनी त्यांना भुंकणाऱ्या कुत्र्याची उपमा दिली. त्यावर ट्रम्प यांनी उन यांना वेडे ठरविले, तर उन यांनी त्यांना मूर्ख संबोधले. त्याचबरोबर प्रशांत महासागरात अणुबॉम्बची चाचणी करण्याची धमकीही उन यांनी दिली. ही धमकी प्रत्यक्षात आणण्याचे धाडस उन दाखवू शकत असल्याने प्रकरण चिघळण्याची चिंता अमेरिकेला भेडसावत आहे.

विविध प्रकारच्या क्षेपणास्त्रांची चाचणी करणाऱ्या उत्तर कोरियाने आपला अणुकार्यक्रम पूर्ण केला आहे. आंतरराष्ट्रीय निर्बंधांची तमा न बाळगता उत्तर कोरिया आपली आधुनिक शस्त्र परजत असल्याने आणि अमेरिकेच्या इशाऱ्यांना भीक घालत नसल्याने वॉशिंग्टनला चिंता वाटणे स्वाभाविक आहे. अगदी अलीकडेच उत्तर कोरियाने जपानच्या दिशेने क्षेपणास्त्र डागले होते. त्यामुळे उन यांच्या धमकीकडे दुर्लक्ष करता येणार नाही. अमेरिका आणि उत्तर कोरिया यांच्यातील वितुष्ट जुने आहे. सुमारे अडीच कोटी लोकसंख्या असलेला उत्तर कोरिया हा गरीब देश आहे. तिथे लाखो मुले कुपोषित आहेत. लोकांना खायला अन्न मिळत नाही, अशी स्थिती आहे. आरोग्य सुविधांची मोठ्या प्रमाणावर वानवा आहे. असे असताना उत्तर कोरियाचा हुकूमशहाची सारी भिस्त शस्त्रसज्ज होण्यावर असून, त्याला चीनकडून छुपी मदतही मिळत आहे.

या साऱ्याचे मूळ शीतयुद्धाच्या काळात आहे. आशियाच्या पूर्व भागातील अमेरिकेचे लष्करी तळ आहेत. त्यामुळे त्या भागात आपले वर्चस्व निर्माण करण्यात अडथळा येत असल्याने चीनकडून उत्तर कोरियाचा वापर केला जात आहे. दुसऱ्या महायुद्धानंतर कोरियाचे उत्तर आणि दक्षिण असे विभाजन करण्यात आले. दक्षिण कोरियावरही कब्जा करण्याचे उत्तरेचे मनसुबे आहेत. दक्षिण कोरियाला अमेरिकेकडून सर्वतोपरी मदत दिली जाते. अमेरिका आणि उत्तर कोरिया यांच्या वादाला ही पार्श्वभूमी आहे. इराकमध्ये रासायनिक अस्त्रे असल्याचा दावा करून अमेरिकेने त्या देशावर हल्ला केला. उत्तर कोरियाकडून क्षेपणास्त्रांची वारंवार चाचणी होऊनही अमेरिका तसा हल्ला न करण्यामागे त्या देशाची क्षमताही आहे. उत्तर कोरियाबरोबर युद्धखोरी भाषा करणे सोपे असले, तरी कृती अवघड असल्याची जाणीव अमेरिकेला नक्कीच आहे.