सध्या मालिकांमध्ये काही व्यक्तिरेखा फक्त झोपून किंवा खुर्चीत बसून आहेत. शांत राहण्याच्या या अभिनयासाठी कुठे काय करावं लागतं असं वाटेल. पण प्रत्यक्षात तसं नाही. या अबोल अभिनयासाठीही तितकीच मेहनत घ्यावी लागते. एकही संवाद न उच्चारता चोख अभिनय करणाऱ्या कलाकारांकडूनच याविषयी जाणून घेतलं.
आवाज ऐकण्यासाठी उत्सुक
'मुलगी झाली हो' या मालिकेतली व्यक्तिरेखा साकारणं सहज सोपं नाही. संवाद म्हणताना शब्दांबरोबर चेहऱ्यावर आनंद, राग, दुःख असे विविध भाव उमटतात. पण या मालिकेत एकही शब्द न उच्चारता केवळ हावभावांतून माऊ ही व्यक्तिरेखा पोहोचवायची आहे. माऊ खाणाखुणांमधून संवाद साधते. ती शाळेत शिकलेली नसल्यानं कोणतीही साइन लँग्वेज शिकलेली नाही. लहानपणापासून तिनं त्या स्वतः शोधल्या आहेत. संहिता मिळाल्यावर मी त्याचा अभ्यास करते. मग त्यानुसार खाणाखुणा सुचतात. त्यावर सेटवरच्या सगळ्यांचं मत घेते. माझे आणि सहकलाकाराचे संवाद लक्षात ठेवणं आणि त्यावरच्या माझ्या साइन ठरवणं अशी मी भूमिकेची तयारी करते. माझा आवाज ऐकण्यासाठी प्रेक्षक उत्सुक आहे.
- दिव्या पुगावकर (माऊ, मुलगी झाली हो )
एकाग्रता आवश्यक
नुसतं बसून किंवा झोपून राहायचं यात काय कठीण असं समोरून बघणाऱ्याला वाटतं; पण डोळ्याची पापणी लवू न देणं किंवा श्वासावर नियंत्रण ठेवणं यासाठी मेहनत घ्यावी लागते. मालिकेच्या सुरुवातीला मी कोमामध्ये आहे असं दाखवलं आणि आता हळूहळू मी त्यातून बाहेर पडत आहे असा ट्रक सुरू आहे. आताच्या काही सीन्समध्ये माझ्या डोळ्यांतून अश्रू येतात. मी ग्लिसरीन न वापरता नजर स्थिर करून अश्रू येऊ देतो. तसंच अश्रू येताना चेहऱ्यावर बाकी कोणतेच हावभाव आणून चालत नाही. यासाठी आधी मानसिक तयारी करावी लागते. एखादा टेक चालू असताना साधारण दोन मिनिटं सलग डोळे स्थिर ठेवावे लागतात. त्यामुळे रात्री कधीतरी डोळ्यांवर ताणही येतो. आजूबाजूला गप्पा मारून पटकन सीन शूट केला असं होत नाही. शूट करण्यासाठी आधी एकाग्र व्हावं लागतं. शवासन करणं, एखाद्या बिंदूवर नजर स्थिर करणं अशा काही गोष्टी मी त्यासाठी करत असतो.
- रमेश रोकडे (भाई साटम, लाडाची मी लेक गं )
मितभाषी असल्याचा फायदा
मी मुळातच मितभाषी आहे. कमी बोलका स्वभाव असल्यानं जास्त वेळ शांत बसणं शक्य होतं. 'सांग तू आहेस का' या मालिकेत मला एकाच ठिकाणी बसावं राहावं लागतं. साधारण आठ तासांच्या शूटिंग श्येड्युलमध्ये तीन तास वगैरे मला शांत बसावं लागतं. शूटिंगला जात असतानाच मी त्या भूमिकेचा विचार करू लागतो. त्यामुळे सेटवर जाऊन टेक सुरू करताना आधी डोक्यामध्ये शांत, एका जागी बसण्याची तयारी झालेली असते. मालिका जशी पुढे सरकेल तसा माझा आवाजही प्रेक्षकांना ऐकायला मिळेल अशी अपेक्षा आहे.
- मिलिंद सफाई (शशिकांत, सांग तू आहेस का )
णून सतत पायमोजे घालतो
मालिकेत पॅरेलिसिस झालेला दाखवल्यानं पायाची बोट अजिबात न हलवता मला अभिनय करायचा असतो. टेक चालू असताना कधीतरी त्याच वेळी पायावर एखादी माशी बसते किंवा पाय नकळत हलवला जातो. सेटवर मालिका बघायला येणारे प्रेक्षक मला भेटून 'तुम्हाला चालता येतं का?' असं विचारतात. प्रोडक्शन टीम, कॅमेरामन माझे एका जागी बसलेले किंवा झोपलेले सीन्स शूट करण्यासाठी अनेक तास उभे असतात आणि शूट संपल्यावर ते मला त्यावरून चिडवतात. अशा अनेक गमतीजमती सेटवर सुरु असतात. मालिकेत मला चालता येत नाही असं दाखवल्यामुळे माझे मातीचे पाय दिसून चालणार नाहीत. यासाठी मी सेटवर इतर वेळी फिरत असताना पायाला माती लागू नये म्हणून सतत पायमोजे घालतो.
- वर्धन देशपांडे (अमर संकपाळ, देवमाणूस )