वृत्तसंस्था, नवी दिल्ली
देशातील सर्वात मोठे निमलष्करी दल असलेल्या सीआरपीएफमधील महिला जवानांच्या सोयीसाठी पाचशेहून अधिक सॅनिटरी पॅड व्हेंडिंग मशिन्स आणि या पॅडची वैज्ञानिक पद्धतीने विल्हेवाट लावणारे इन्सिनरेटर यांच्या खरेदीसाठी केंद्रीय गृह मंत्रालयाने यंदा प्रथमच २ कोटी १० लाख ६९ हजार रुपयांच्या विशेष निधीची तरतूद केली आहे. महिलांच्या गरजांबद्दल संवेदनशील राहून अशा प्रकारे प्रथमच अर्थसंकल्पात तरतूद करण्यात आली आहे.
एकूण २८८ सॅनिटरी पॅड व्हेंडिंग मशिन्स आणि तेवढेच इन्सिनरेटर यांच्या खरेदीसाठी हा निधी मंजूर करण्यात आला आहे. त्याखेरीज कपडे वाळवण्याच्या ७८३ स्टँडच्या खरेदीलाही मंजुरी देण्यात आली आहे. सीआरपीएफच्या सर्व सहा महिला तुकड्या, धडक कृती दलाच्या १५ विशेष दंगल-विरोधी तुकड्या आणि प्रशिक्षण संस्थांसाठी ही खरेदी केली जाणार आहे.
गृह मंत्रालयाने यासंदर्भात नुकताच आदेश जारी केला आहे. सॅनिटरी पॅड व्हेंडिंग मशिनची अंदाजे किंमत २५ हजार रु., इन्सिनरेटरची ४० हजार रु, तर कपडे वाळवण्याच्या स्टँडची किंमत ३ हजार रुपये आहे. सध्या दलात असलेल्या आठ हजार महिलांचे राहणीमान सुधारण्यासाठी याचा उपयोग होणार असल्याचे आदेशात म्हटले आहे. गृह मंत्रालयाच्या अखत्यारीतील अन्य दलांसाठीसुद्धा अशा प्रकारची तरतूद होण्याची अपेक्षा आहे.
अहवालाने अधोरेखित केल्या होत्या समस्या
सध्या उत्तर प्रदेशात अतिरिक्त महासंचालक म्हणून कार्यरत असलेल्या आयपीएस अधिकारी रेणुका मिश्रा यांनी काही वर्षांपूर्वी केलेल्या एका अभ्यासात आरोग्य, खासगीपणासंदर्भातील समस्या आणि कामाच्या ठिकाणी महिलांपुढील आव्हाने यावर बोट ठेवले होते. लघवीला जाणे टाळण्यासाठी खूप वेळ पाणी न पिणे, अंतर्वस्त्रे धुण्यासाठी व वाळवण्यासाठी योग्य जागेचा अभाव, सॅनिटरी पॅड उपलब्ध होण्यात आणि त्यांची विल्हेवाट लावण्यात येणाऱ्या समस्या यावेळी ठळकपणे समोर आल्या होत्या. यामुळे मूत्रमार्गाच्या संसर्गाच्या समस्या वारंवार उद्भवत असल्याचेही समोर आले होते.
देशातील सर्वात मोठे निमलष्करी दल असलेल्या सीआरपीएफमधील महिला जवानांच्या सोयीसाठी पाचशेहून अधिक सॅनिटरी पॅड व्हेंडिंग मशिन्स आणि या पॅडची वैज्ञानिक पद्धतीने विल्हेवाट लावणारे इन्सिनरेटर यांच्या खरेदीसाठी केंद्रीय गृह मंत्रालयाने यंदा प्रथमच २ कोटी १० लाख ६९ हजार रुपयांच्या विशेष निधीची तरतूद केली आहे. महिलांच्या गरजांबद्दल संवेदनशील राहून अशा प्रकारे प्रथमच अर्थसंकल्पात तरतूद करण्यात आली आहे.
एकूण २८८ सॅनिटरी पॅड व्हेंडिंग मशिन्स आणि तेवढेच इन्सिनरेटर यांच्या खरेदीसाठी हा निधी मंजूर करण्यात आला आहे. त्याखेरीज कपडे वाळवण्याच्या ७८३ स्टँडच्या खरेदीलाही मंजुरी देण्यात आली आहे. सीआरपीएफच्या सर्व सहा महिला तुकड्या, धडक कृती दलाच्या १५ विशेष दंगल-विरोधी तुकड्या आणि प्रशिक्षण संस्थांसाठी ही खरेदी केली जाणार आहे.
गृह मंत्रालयाने यासंदर्भात नुकताच आदेश जारी केला आहे. सॅनिटरी पॅड व्हेंडिंग मशिनची अंदाजे किंमत २५ हजार रु., इन्सिनरेटरची ४० हजार रु, तर कपडे वाळवण्याच्या स्टँडची किंमत ३ हजार रुपये आहे. सध्या दलात असलेल्या आठ हजार महिलांचे राहणीमान सुधारण्यासाठी याचा उपयोग होणार असल्याचे आदेशात म्हटले आहे. गृह मंत्रालयाच्या अखत्यारीतील अन्य दलांसाठीसुद्धा अशा प्रकारची तरतूद होण्याची अपेक्षा आहे.
अहवालाने अधोरेखित केल्या होत्या समस्या
सध्या उत्तर प्रदेशात अतिरिक्त महासंचालक म्हणून कार्यरत असलेल्या आयपीएस अधिकारी रेणुका मिश्रा यांनी काही वर्षांपूर्वी केलेल्या एका अभ्यासात आरोग्य, खासगीपणासंदर्भातील समस्या आणि कामाच्या ठिकाणी महिलांपुढील आव्हाने यावर बोट ठेवले होते. लघवीला जाणे टाळण्यासाठी खूप वेळ पाणी न पिणे, अंतर्वस्त्रे धुण्यासाठी व वाळवण्यासाठी योग्य जागेचा अभाव, सॅनिटरी पॅड उपलब्ध होण्यात आणि त्यांची विल्हेवाट लावण्यात येणाऱ्या समस्या यावेळी ठळकपणे समोर आल्या होत्या. यामुळे मूत्रमार्गाच्या संसर्गाच्या समस्या वारंवार उद्भवत असल्याचेही समोर आले होते.