थिरुवनंतपुरम
केरळमधील कोल्लम येथे असलेल्या दुर्योधन मंदिर एक आश्चर्य आहे असे म्हटले तर ते अतिशयोक्ती ठरणार नाही. याचे कारण म्हणजे या मंदिरात भक्त श्रद्धेने चक्क दारुच्या बाटल्या चढवतात. कोल्लमच्या एडक्कड भागात असलेल्या या मंदिराचे पूर्ण नाव पोरुवझी पेरुवथी मलनाड दुर्योधन मंदिर असे आहे. शुक्रवारी या मंदिरात वार्षिक महोत्सव सुरू झाला. त्यात एका एनआयआर भक्ताने आपल्या देवाला ओल्ड मंकच्या १०१ बाटल्या चढवल्या.
दक्षिण भारतात दुर्योधनाचे हे एकमेव मंदिर आहे, जेथे भक्त दारुच्या बाटल्या चढवतात. या गावात एकदा दुर्योधन आला होता असे मानले जाते. गावात आला असताना दुर्योधनाला तहान लागलेली असते. गावातील एका घरात त्याने पाणी मागितले. त्यावेळी त्या घरातून पिण्यासाठी त्याला तोड्डी (स्थानिक दारू) मिळाली. हे पेय पिऊन दुर्योधन खूपच आनंदित झाला अशी आख्यायिका आहे.
पान, चिकनही चढवले जाते
खरे तर दुर्योधनाच्या या मंदिरात फक्त विदेशी मद्य चढवले जाते अशी माहिती मंदिराचे सचिव एस. बी. जगदीश यांनी दिली. पूर्वी येथे अर्क चढवला जायचा, मात्र त्यावर बंदी आल्यानंतर आता विदेशई दारू आणि तोड्डी चढवली जाते. या व्यतिरिक्त भक्त मंडळी दुर्योधनाला पान, चिकन, बकरी आणि सिल्कचे कपडेही अर्पण करतात.
प्रत्येक धर्माचे लोक या मंदिरात पूजा करतात, अशी माहिती जगदीश यांनी दिली. कोळी बांधव मंदिराचा झेंडा आपल्यासोबत घेऊन येतात. अप्पोपम (देवाला या नावाने संबोधतात) भक्तांना सर्व संकटांपासून वाचवतो असे लोक मानतात. परदेशातून लोक आपल्या मायदेशी येतात तेव्हा ते आपल्या कुटुंबीयांसाठी भेटवस्तू आणत असतात. त्याच प्रमाणे ते देवासाठीही विदेशी दारू आणतात अशी माहिती किरण दीपू यांनी दिली.
मंदिराचे वैशिष्ट्ये
मलनाड मंदिराची अनेक वैशिष्ट्ये आहेत. या मंदिरात गर्भगृह नाही. इथे केवळ एक उंच असा मंच आहे. तो २४ तास खुला असतो. मंदिर समितीत सर्व जातींचे लोक आहेत. त्यांची निवड त्यांच्याच समाजाचे लोक करतात, अशी माहिती जगदीश यांनी दिली. मंदिरात सन १९९० पूर्वी आतशबाजी केली जायची, मात्र एका दुर्घटनेत २६ लोक ठार झाल्यानंतर ही आतशबाजी बंद केली गेली. त्यानंतर वार्षिकोत्सव साध्या पद्धतनीने साजरा करण्याची प्रथा सुरू झाली.
या दुर्योधन मंदिराव्यतिरिक्त कन्नूरच्या परास्सिनिकडवू मुथप्पन मंदिरात देखील पूर्वी विदेशी दारू चढवले जात असे. मात्र ती प्रथा बंद करण्यात आली. आता या ५ वर्षांपासून केवळ तोड्डी चढवली जाते.
केरळमधील कोल्लम येथे असलेल्या दुर्योधन मंदिर एक आश्चर्य आहे असे म्हटले तर ते अतिशयोक्ती ठरणार नाही. याचे कारण म्हणजे या मंदिरात भक्त श्रद्धेने चक्क दारुच्या बाटल्या चढवतात. कोल्लमच्या एडक्कड भागात असलेल्या या मंदिराचे पूर्ण नाव पोरुवझी पेरुवथी मलनाड दुर्योधन मंदिर असे आहे. शुक्रवारी या मंदिरात वार्षिक महोत्सव सुरू झाला. त्यात एका एनआयआर भक्ताने आपल्या देवाला ओल्ड मंकच्या १०१ बाटल्या चढवल्या.
दक्षिण भारतात दुर्योधनाचे हे एकमेव मंदिर आहे, जेथे भक्त दारुच्या बाटल्या चढवतात. या गावात एकदा दुर्योधन आला होता असे मानले जाते. गावात आला असताना दुर्योधनाला तहान लागलेली असते. गावातील एका घरात त्याने पाणी मागितले. त्यावेळी त्या घरातून पिण्यासाठी त्याला तोड्डी (स्थानिक दारू) मिळाली. हे पेय पिऊन दुर्योधन खूपच आनंदित झाला अशी आख्यायिका आहे.
पान, चिकनही चढवले जाते
खरे तर दुर्योधनाच्या या मंदिरात फक्त विदेशी मद्य चढवले जाते अशी माहिती मंदिराचे सचिव एस. बी. जगदीश यांनी दिली. पूर्वी येथे अर्क चढवला जायचा, मात्र त्यावर बंदी आल्यानंतर आता विदेशई दारू आणि तोड्डी चढवली जाते. या व्यतिरिक्त भक्त मंडळी दुर्योधनाला पान, चिकन, बकरी आणि सिल्कचे कपडेही अर्पण करतात.
प्रत्येक धर्माचे लोक या मंदिरात पूजा करतात, अशी माहिती जगदीश यांनी दिली. कोळी बांधव मंदिराचा झेंडा आपल्यासोबत घेऊन येतात. अप्पोपम (देवाला या नावाने संबोधतात) भक्तांना सर्व संकटांपासून वाचवतो असे लोक मानतात. परदेशातून लोक आपल्या मायदेशी येतात तेव्हा ते आपल्या कुटुंबीयांसाठी भेटवस्तू आणत असतात. त्याच प्रमाणे ते देवासाठीही विदेशी दारू आणतात अशी माहिती किरण दीपू यांनी दिली.
मंदिराचे वैशिष्ट्ये
मलनाड मंदिराची अनेक वैशिष्ट्ये आहेत. या मंदिरात गर्भगृह नाही. इथे केवळ एक उंच असा मंच आहे. तो २४ तास खुला असतो. मंदिर समितीत सर्व जातींचे लोक आहेत. त्यांची निवड त्यांच्याच समाजाचे लोक करतात, अशी माहिती जगदीश यांनी दिली. मंदिरात सन १९९० पूर्वी आतशबाजी केली जायची, मात्र एका दुर्घटनेत २६ लोक ठार झाल्यानंतर ही आतशबाजी बंद केली गेली. त्यानंतर वार्षिकोत्सव साध्या पद्धतनीने साजरा करण्याची प्रथा सुरू झाली.
या दुर्योधन मंदिराव्यतिरिक्त कन्नूरच्या परास्सिनिकडवू मुथप्पन मंदिरात देखील पूर्वी विदेशी दारू चढवले जात असे. मात्र ती प्रथा बंद करण्यात आली. आता या ५ वर्षांपासून केवळ तोड्डी चढवली जाते.