देशात सर्वाधिक उंचीवर आढळला वाघ

उत्तराखंडमध्ये १२ हजार फुटांवर वाघाची हालचाल कॅमेऱ्यात कैद

वृत्तसंस्था, डेहराडून

सगळीकडे जागतिक व्याघ्र दिन साजरा होत असतानाच एका बातमीमुळे व्याघ्रप्रेमींमध्ये आनंद पाहायला मिळत आहे, तसेच त्यांची उत्सुकताही ताणली गेली आहे. उत्तराखंडच्या पिथोरगड येथील अस्कोट जंगलामध्ये तब्बल १२ हजार फूट उंचीवर वाघाचे अस्तित्व आढळून आले आहे. वन विभागाच्या कॅमेऱ्यात वाघाच्या हालचाली कैद झाल्या असून, इतक्या उंचीवर वाघाचे अस्तित्व आढळण्याची ही देशातील पहिलीच घटना असल्याचे वन्यजीव शास्त्रज्ञांनी म्हटले आहे.

जैवविविधता संवर्धन प्रकल्पांतर्गत वाइल्डलाइफ इन्स्टिट्यूट ऑफ इंडियाचे संशोधक बिलाल हबीब यांनी लावलेल्या कॅमेऱ्यात हा वाघ कैद झाला आहे. ‘ब्रिटिश कागदपत्रांमध्ये इतक्या उंचीवर वाघाचे अस्तित्व असल्याचा उल्लेख आहे. परंतु, आतापर्यंत त्याला शास्त्रीय किंवा छायाचित्रांचा पुरावा नव्हता. त्यामुळे, त्या दाव्याला पुष्टी मिळत नव्हती. मात्र, आता हा दावा सत्य असल्याचे दिसून येत आहे,’ असे हबीब म्हणाले.

उत्तराखंडमधील पिथोरगडमध्ये आढळलेला हा वाघ देशातील सर्वाधिक उंचीवर आढळलेला पहिलाच वाघ आहे. यापूर्वी भूतानमध्ये १३ हजार फुटांवर वाघाचे अस्तित्व असल्याचे फोटो उपलब्ध आहेत. त्यामुळे, देशातील या वाघाच्या अस्तित्वाला अधिक महत्त्व आले आहे. ‘उत्तराखंडमध्ये तीन ते चार हजार फूट उंचीवर वाघ आढळून येतात. परंतु, पहिल्यांदाच १२ हजार फुटांवर वाघांचे अस्तित्व असल्याचे कॅमेऱ्यातील चित्रांतून स्पष्ट झाले आहे. पिथोरगड हा भाग संरक्षित क्षेत्राबाहेर आहे. त्यामुळे आम्हाला मिळालेली माहिती लगेचच सार्वजनिक करता येणार नाही. हा भाग नेपाळ सीमेवर असल्याने येथे नेहमी शिकाऱ्यांचा वावर असतो. अशा परिस्थितीत वाघांच्या जीवाला धोकाही निर्माण होऊ शकतो. त्यामुळे आम्ही नेपाळच्या वन्यजीव विभागाशी समन्वय साधून आहोत. तसेच, वाघांच्या सुरक्षिततेसाठी राज्य पोलिस, इंडो – तिबेटन बॉर्डर पोलिस आणि सीमा सुरक्षा दलाशीही समन्वय सुरू आहे,’ असे मुख्य वनसंरक्षक डीव्हीएस खाती यांनी सांगितले.

यापूर्वी २००९ पूर्व सिक्कीममध्ये १० हजार फुटांवर वाघाचे ठसे आढळून आले होते. तेव्हा, जगभरातील तज्ज्ञांनी इतक्या उंचीवर वाघ आढळणे दुर्मिळ असल्याचे म्हटले होते. शिवाय, तेथील ग्रामस्थांनी वाघाच्या डरकाळ्याही ऐकल्या होत्या. त्यावेळी तज्ज्ञांनी हे वाघ भूटानमधून सिक्कीममध्ये आल्याची शक्यता व्यक्त केली होती. ‘एका ठिकाणाहून दुसऱ्या ठिकाणी होणारे वाघाच्या स्थलांतराबाबत अधिक अभ्यासाची गरज आहे. तेव्हाच, त्याबाबत सांगता येईल,’ असे व्याघ्रतज्ज्ञ बिवश पांडव यांनी सांगितले.