वृत्तसंस्था, श्रीहरीकोटा
भारतीय लष्कराचा तिसरा डोळा (उपग्रहाद्वारे केली जाणारी टेहळणी) आता अधिक बारकाईने शत्रूवर नजर ठेवू शकणार आहे. भारतीय अवकाश संशोधन संस्थेने (इस्रो) शुक्रवारी सोडलेल्या कार्टोसॅट-२ टेहळणी यानाद्वारे हे शक्य होणार आहे. कार्टोसॅटच्या जोडीनेच इस्रोने शुक्रवारी ३० नॅनो उपग्रहही अवकाशात सोडले.
ध्रुवीय उपग्रह वाहक प्रक्षेपक यानाचे (पीएसएलव्ही सी ३८) चाळिसावे उड्डाण शुक्रवारी सकाळी नऊ वाजून २९ मिनिटांनी सतीश धवन अवकाश केंद्रातून झाले. उड्डाणानंतर २७ मिनिटांत या यानाने सर्व म्हणजे ३१ उपग्रह प्रक्षेपित केले. एकाच यानातून अधिक उपग्रह पाठविण्याची इस्रोची ही दुसरी वेळ होती. शुक्रवारच्या प्रक्षेपणात इस्रोने प्रक्षेपणाचा खर्च आणखी कमी करण्यात यश मिळवले.
या उपग्रहामुळे संरक्षण टेहळणी आणखी प्रभावी होणार आहे. दहशतवाद्यांचे तळ, बंकर शोधणे शक्य होणार आहे, असे इस्रोच्या एका अधिकाऱ्याने सांगितले. हा उपग्रह कार्यान्वित झाल्यानंतर त्याचे नियंत्रण लष्कराकडे सोपविण्यात येणार आहे.
उड्डाणानंतर सोळा मिनिटांत कार्टोसॅट दोन ध्रुवीय सौर स्थिर कक्षेत ५०५ किलोमीटरवर पोहोचला. विषुववृत्तापासून ९७.४४ अंशांच्या कोनात तो स्थिर करण्यात आला आहे. कार्टोसॅट आपल्या कक्षेत स्थिरावल्यानंतर अन्य ३० उपग्रहदेखील प्रक्षेपक यानापासून वेगळे झाले.
अन्य उपग्रहांमध्ये कन्याकुमारी जिल्ह्यातील नुरूल इस्लाम विद्यापीठाचा एनआययूसॅट हा शेती आणि आपत्कालीन व्यवस्थापनासाठीचा उपग्रहदेखील आहे. त्या खेरीज ऑस्ट्रिया, बेल्जियम, चिली, चेक प्रजासत्ताक, फिनलंड, फ्रान्स, जर्मनी, इटली, जपान, लाटव्हिया, लिथुआनिया, स्लोव्हाकिया, यूके आणि अमेरिकेचे उपग्रह आहेत.
भारतीय लष्कराचा तिसरा डोळा (उपग्रहाद्वारे केली जाणारी टेहळणी) आता अधिक बारकाईने शत्रूवर नजर ठेवू शकणार आहे. भारतीय अवकाश संशोधन संस्थेने (इस्रो) शुक्रवारी सोडलेल्या कार्टोसॅट-२ टेहळणी यानाद्वारे हे शक्य होणार आहे. कार्टोसॅटच्या जोडीनेच इस्रोने शुक्रवारी ३० नॅनो उपग्रहही अवकाशात सोडले.
ध्रुवीय उपग्रह वाहक प्रक्षेपक यानाचे (पीएसएलव्ही सी ३८) चाळिसावे उड्डाण शुक्रवारी सकाळी नऊ वाजून २९ मिनिटांनी सतीश धवन अवकाश केंद्रातून झाले. उड्डाणानंतर २७ मिनिटांत या यानाने सर्व म्हणजे ३१ उपग्रह प्रक्षेपित केले. एकाच यानातून अधिक उपग्रह पाठविण्याची इस्रोची ही दुसरी वेळ होती. शुक्रवारच्या प्रक्षेपणात इस्रोने प्रक्षेपणाचा खर्च आणखी कमी करण्यात यश मिळवले.
या उपग्रहामुळे संरक्षण टेहळणी आणखी प्रभावी होणार आहे. दहशतवाद्यांचे तळ, बंकर शोधणे शक्य होणार आहे, असे इस्रोच्या एका अधिकाऱ्याने सांगितले. हा उपग्रह कार्यान्वित झाल्यानंतर त्याचे नियंत्रण लष्कराकडे सोपविण्यात येणार आहे.
उड्डाणानंतर सोळा मिनिटांत कार्टोसॅट दोन ध्रुवीय सौर स्थिर कक्षेत ५०५ किलोमीटरवर पोहोचला. विषुववृत्तापासून ९७.४४ अंशांच्या कोनात तो स्थिर करण्यात आला आहे. कार्टोसॅट आपल्या कक्षेत स्थिरावल्यानंतर अन्य ३० उपग्रहदेखील प्रक्षेपक यानापासून वेगळे झाले.
अन्य उपग्रहांमध्ये कन्याकुमारी जिल्ह्यातील नुरूल इस्लाम विद्यापीठाचा एनआययूसॅट हा शेती आणि आपत्कालीन व्यवस्थापनासाठीचा उपग्रहदेखील आहे. त्या खेरीज ऑस्ट्रिया, बेल्जियम, चिली, चेक प्रजासत्ताक, फिनलंड, फ्रान्स, जर्मनी, इटली, जपान, लाटव्हिया, लिथुआनिया, स्लोव्हाकिया, यूके आणि अमेरिकेचे उपग्रह आहेत.