पंडित​ नेहरू-एडविना यांच्यात होते फक्त प्रेम

मटा ऑनलाइन वृत्त। नवी दिल्ली

देशाचे पहिले पंतप्रधान पंडित जवाहरलाल नेहरू आणि भारताचे शेवटचे व्हॉइसरॉय लॉर्ड माउंटबॅटन यांच्या पत्नी एडविना माउंटबॅटन या दोघांमध्ये प्रेमसंबंधांबाबत अनेक दावे, प्रतिदावे केले जातात. अशात आता खुद्द एडविना यांची मुलगी पामेला यांनी मोकळेपणाने या विषयावर भाष्य केले आहे. 'माझी आई आणि पंडित जवाहरलाल नेहरू यांच्यात प्रेम संबंध असले, तरी त्यांचे शारीरिक संबंध कधीही नव्हते. याचे कारण म्हणजे ते दोघे कधीही एकांतात भेटलेले नाहीत. ते दोघेही एकमेकांचा खूपच आदर करत असत', अशा शब्दात पामेला यांनी नेहरू-एडविनासंबंधित चर्चेवर आपले मत मांडले आहे.

जेव्हा माउंटबॅटन यांची भारताचे अंतिम व्हाइसरॉय म्हणून नियुक्ती झाली, त्यावेळी पामेला यांचे वय १७ वर्षे इतके होते. आपली आई एडविना आणि पंडित नेहरू या दोघांमध्ये जवळचे संबंध प्रस्थापित झाल्याचे पामेला यांनी पाहिले आहे. 'माझ्या आईला आत्मिक समानता, बुद्धिमत्ता खूपच आवडत असे. हे सगळे गुण तिला पंडित नेहरू यांच्यामध्ये आढळून आले', असेही पामेला यांनी स्पष्ट केले आहे. दोघांच्या संबंधांबाबत पामेला यांना आणखी जाणून घेण्याची इच्छा होती. परंतु, पंडित नेहरू आपल्या आईवर कशा प्रकारे प्रेम करत होते, तसेच ते कशा प्रकारे तिचा आदर राखत होते हे आपण आपल्या आईला पंडित नेहरू यांनी लिहिलेल्या पत्रांवरून जाणवले असे पामेला यांनी म्हटले आहे.

आपली आई एडविना आणि पंडित नेहरू यांच्यात शारीरिक संबंध होते का, याबाबत पामेला यांना जाणून घेण्याची उत्सुकता होती असे पामेला यांनी आपल्या पुस्तकात लिहिले आहे. परंतु, पामेला यांनी जेव्हा आपल्या आईने पंडित नेहरू यांना लिहिलेले पत्र वाचले तेव्हा त्या दोघांमध्ये असे संबंध नसल्याची खात्री त्यांना पटली असे आपल्या पुस्तकात त्यांनी नमूद केले आहे.

'डॉटर ऑफ एम्पायर: माय लाइफ इज ए माउंटबॅटन' या पुस्तकात पामेला लिहितात, 'माझी आई आणि पंडित नेहरू यांच्याकडे वेळच नसल्याने शारीरिक संबंधांचा प्रश्नच उद्भवत नाही. ते दोघे कधीही एकटे भेटलेले नाहीत. त्याच्या आसपास नेहमीच कर्मचारी, पोलीस आणि इतर लोक उपस्थित असायचे.'

हे पुस्तक २०१२ साली ब्रिटनमध्ये प्रकाशित झाले होते. हशेत या प्रकाशन कंपनीने हे पुस्तक पुस्तिकेच्या स्वरुपात भारतात आणले.

नेहरू आणि एडविना यांचे जीवन इतके सार्वजनिक होते की, त्यांच्यात शारीरिक संबंध प्रस्थापित होणे शक्यच नव्हते असे लॉर्ड माउंटबॅटन यांचे एडीसी फ्रेडी बरनॅबाय एटकिन्स यांनी पामेला यांना सांगितले होते. पामेला आपल्या पुस्तकात लिहितात, 'भारतात परतत असताना आपल्या आई पंडित नेहरूंना पन्न्याची अंगठी भेट देऊ इच्छित होती. मात्र पंडित नेहरू अंगठीचा स्वीकार करणार नाहीत हे तिला ठाऊक होते. यामुळे आईने ती अंगठी त्यांची मुलगी इंदिरा गांधी यांना भेट दिली. जर काही आर्थिक संकट आले तर ती अंगठी विकावी असा सल्लाही आईने इंदिरा गांधी यांना दिला होता. कारण ती आपले सारे धन वाटून टाकण्यात प्रसिद्ध आहे.'

माउंटबॅटन परिवारासाठी आयोजित करण्यात आलेल्या निरोप समारंभामध्ये पंडित नेहरू थेट एडविना यांना म्हणाले होते की, 'आपण जेथे जेथे गेला आहात, तिथे आशा पल्लवित केल्या आहेत.'