बाद नोटांसाठी किमान १० हजारांचा दंड

३१ मार्चनंतर नोटा सापडल्यास होणार कारवाई

वृत्तसंस्था, नवी दिल्ली

पाचशे आणि एक हजार रुपयांच्या रद्द केलेल्या जुन्या नोटा जमा करण्यासाठी शेवटचे दोन दिवस उरले असतानाच, या नोटा बाळगणे ‘गुन्हा’ असल्याचे जाहीर करून केंद्र सरकारने नवा ‌धक्का दिला आहे. रद्द झालेल्या किमान १० नोटाच बाळगण्याची मुभा सरकारने दिली असून, ३१ मार्चनंतर कोणाकडे अशा नोटा आढळल्यास त्याला किमान १० हजार रुपये किंवा जप्त रकमेच्या पाचपट यापैकी जो आकडा मोठा असेल, तितका दंड भरावा लागणार आहे. त्यासाठी वटहुकूम काढण्यास केंद्रीय मंत्रिमंडळाने बुधवारी मंजुरी दिली.

पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या अध्यक्षतेखाली झालेल्या बैठकीत या वटहुकुमाला मंजुरी मिळाल्याची माहिती सूत्रांनी दिली. ३१ मार्चनंतर बाद नोटा बाळगल्यास किमान दहा हजार रुपये दंड ठोठावण्याचा निर्णय केंद्र सरकारने घेतला असल्याचे केंद्रीय गृहमंत्री राजनाथ सिंह यांनी तिरुवनंतपुरम येथे पत्रकारांशी बोलताना सांगितले. हा निर्णय देशहितासाठीच घेतला असल्याचे त्यांनी नमूद केले.

बँकांकडे जमा न झालेल्या जुन्या चलनी नोटा रद्द करण्यासाठी कायद्याचा आधार देण्याच्या उद्देशाने रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया कायद्यात दुरुस्ती करण्याची तरतूदही या वटहुकुमाद्वारे करण्यात आली आहे. आता राष्ट्रपतींची मंजुरी मिळाल्यानंतर या वटहुकुमाची अंमलबजावणी होईल. तसेच, त्याचे कायद्यात रूपांतर होण्यासाठी सहा महिन्यांच्या आत संसदेची मंजुरी घ्यावी लागेल.

आता काय होणार?

- पाचशे, हजारच्या जुन्या बाद छंद म्हणून बाळगायच्या असतील तर त्यांची संख्या फक्त दहापर्यंत मर्यादित ठेवावी लागणार.

- ३१ मार्चनंतर कोणाकडे हजार, पाचशेच्या बाद नोटा आढळल्यास किमान १० हजार रुपये किंवा जप्त रकमेच्या पाचपट यापैकी जो आकडा मोठा असेल तितका दंड भरावा लागणार.

- १ जानेवारी ते ३१ मार्च या कालावधीत बाद नोटा जमा करताना चुकीची माहिती दिल्यास पाच हजार रु. किंवा रकमेच्या पाचपट यापैकी जो आकडा मोठा असेल तितका दंड होऊ शकतो.

चार वर्षांचा तुरुंगवासही?

३१ मार्चनंतर पाचशे आणि एक हजार रुपयांच्या रद्द केलेल्या जुन्या नोटा बाळगल्यास आर्थिक दंडासोबतच चार वर्षांपर्यंत तुरुंगवासाची शिक्षा देण्याची तरतूदही मंत्रिमंडळापुढे ठेवलेल्या प्रस्तावात असल्याचे वृत्त टाइम्स न्यूज नेटवर्कने दिले आहे.