वृत्तसंस्था, लंडन
लिंबाचा अर्क आणि कार्बन डाय ऑक्साइडचा (सीओ२) वापर करून पर्यावरणपूरक प्लास्टिक तयार करण्यात शास्त्रज्ञांना यश आले आहे. या शोधामुळे कर्करोगास कारणीभूत ठरू पाहणाऱ्या डीव्हीडी, फोनकेस, लहान मुलांच्या बाटल्या या वस्तू वापरातून दूर होऊ शकतील.
जगभरात रोज लाखो टन पॉलिकार्बोनेट तयार केले जाते. मात्र, त्यापासून आरोग्यास धोका होण्याची शक्यता वाढते. प्रामुख्याने बायस्फिनॉल-ए या घटकामुळे विषारी घटक वाढीस लागतात. स्पेनमधील कॅटॅलोनिया रासायनिक संशोधन संस्थेच्या (आयसीआयक्यू) अर्जन क्लीज यांच्या नेतृत्त्वाखाली नैसर्गिक घटकांतून नवे प्लॅस्टिक तयार करण्यात यश आले आहे. या शास्त्रज्ञांनी लिमनेन आणि कार्बन डाय ऑक्साइडचा वापर त्यासाठी केला आहे. दोन्ही घटक नैसर्गिक असून पुरेशा प्रमाणात उपलब्धही आहेत.
अमेरिका आणि युरोपातील संस्थांनी जरी ‘बायोस्फिनॉल ए’ (बीपीए) हे सुरक्षित रसायनाच्या सूचीत समाविष्ट केले असले, तरी काही अभ्यासांच्या निष्कर्षांत त्याविषयी चिंता व्यक्त केली आहे. फ्रान्स, डेन्मार्क आणि तुर्की या काही देशांनी लहान मुलांसाठीच्या बाटल्यांत बीपीएच्या वापरावर बंदी आणली आहे. बीपीए हे सुरक्षित असले तरी पेट्रोलियमद्वारे ते तयार होत असल्याने त्यापासून काळजी घ्यायला हवी, असे निरीक्षण क्लिज नोंदवतात.
लिंबू आणि संत्र्यांपासून वेगळे होणारे लिमोनेन हा अधिक हरित आणि शाश्वत असा पर्याय बीपीएसाठी उपलब्ध झाला आहे. मात्र, उपलब्ध बीपीए पूर्णपणे दूर करणे या क्षणी तरी शक्य नसल्याने लिमोनेनचे प्रमाण हळूहळू वाढवता येणे शक्य आहे. त्यातून अखेरीस बीपीए पूर्णपणे बाजूला ठेवता येईल, असे क्लिज यांनी म्हटले आहे.
लिंबाचा अर्क आणि कार्बन डाय ऑक्साइडचा (सीओ२) वापर करून पर्यावरणपूरक प्लास्टिक तयार करण्यात शास्त्रज्ञांना यश आले आहे. या शोधामुळे कर्करोगास कारणीभूत ठरू पाहणाऱ्या डीव्हीडी, फोनकेस, लहान मुलांच्या बाटल्या या वस्तू वापरातून दूर होऊ शकतील.
जगभरात रोज लाखो टन पॉलिकार्बोनेट तयार केले जाते. मात्र, त्यापासून आरोग्यास धोका होण्याची शक्यता वाढते. प्रामुख्याने बायस्फिनॉल-ए या घटकामुळे विषारी घटक वाढीस लागतात. स्पेनमधील कॅटॅलोनिया रासायनिक संशोधन संस्थेच्या (आयसीआयक्यू) अर्जन क्लीज यांच्या नेतृत्त्वाखाली नैसर्गिक घटकांतून नवे प्लॅस्टिक तयार करण्यात यश आले आहे. या शास्त्रज्ञांनी लिमनेन आणि कार्बन डाय ऑक्साइडचा वापर त्यासाठी केला आहे. दोन्ही घटक नैसर्गिक असून पुरेशा प्रमाणात उपलब्धही आहेत.
अमेरिका आणि युरोपातील संस्थांनी जरी ‘बायोस्फिनॉल ए’ (बीपीए) हे सुरक्षित रसायनाच्या सूचीत समाविष्ट केले असले, तरी काही अभ्यासांच्या निष्कर्षांत त्याविषयी चिंता व्यक्त केली आहे. फ्रान्स, डेन्मार्क आणि तुर्की या काही देशांनी लहान मुलांसाठीच्या बाटल्यांत बीपीएच्या वापरावर बंदी आणली आहे. बीपीए हे सुरक्षित असले तरी पेट्रोलियमद्वारे ते तयार होत असल्याने त्यापासून काळजी घ्यायला हवी, असे निरीक्षण क्लिज नोंदवतात.
लिंबू आणि संत्र्यांपासून वेगळे होणारे लिमोनेन हा अधिक हरित आणि शाश्वत असा पर्याय बीपीएसाठी उपलब्ध झाला आहे. मात्र, उपलब्ध बीपीए पूर्णपणे दूर करणे या क्षणी तरी शक्य नसल्याने लिमोनेनचे प्रमाण हळूहळू वाढवता येणे शक्य आहे. त्यातून अखेरीस बीपीए पूर्णपणे बाजूला ठेवता येईल, असे क्लिज यांनी म्हटले आहे.