घरातल्या खर्चाचा अनेकदा मेळ साधला जात नाही किंवा अंदाज लागत नाही. अकाउंटमधली रक्कम मात्र कमी-कमी होताना दिसते. घरातल्या खर्चावरून ७० टक्के वैवाहिक जोडप्यांमध्ये भांडणं होत असल्याचं एका सर्वेक्षणातून समोर आलं आहे. या कारणासोबतच घरातली कामं कोण करणार, रात्रीच्या जेवणासाठी मेन्यू काय करायचा आणि घोरणं ही कारणंही जोडप्यांमधील भांडणं वाढवत असल्याचं चित्र आहे.
‘खर्चाच्या बाबतीत तू फार उधळी आहेस’, ‘तू खूप कंजूष आहेस’, ‘मी खर्च केलेलं तुला आवडतंच नाही’, ‘मी तुझ्यापेक्षा घरखर्च चांगल्या प्रकारे सांभाळू शकते,’ अशा स्वरूपाचे संवाद विवाहित जोडप्यांमध्ये अनेकदा टोकाचं भांडणं घेऊनच संपतात. एकंदरितच, दोघंही कमवते असतील तर घर, इतर खर्च आणि बचत यासाठी दोघांमध्ये सतत खटके उडतात; कारण आपापल्या पगाराला कसं मार्गी लावायचं किंवा तो कसा खर्च करायचा याचा निर्णय केवळ आपला आहे असा त्यांचा समज असतो. यावर आधारित एक अभ्यास असं सांगतो, की खर्चाचा मुद्दा निघतो तेव्हा दोघांचंही एकमत होत नाही आणि वादाची ठिणगी पडते. एकमेकांचा खर्च न पटल्यानं वाद होण्याचं प्रमाण तर खूप आहे. खर्चाचा मुद्दा तर चर्चिला पाहिजेच; पण भांडणं न होता आणि नात्यालाही तडा न जाता. यासाठी समजूतदारपणा महत्त्वाचा असला, तरी काही टिप्सही विचारात घेतल्या पाहिजेत.
खर्चाची सवय ही आई-वडिलांपासून लागते. त्यामुळे तुमच्या आई-वडिलांचा पैसे खर्च करण्याबाबत, बचत करण्याबाबत स्वभाव कसा होता, हे आधी स्वतः समजून घ्या आणि मग जोडीदाराला सांगा.
पैशासंबंधित चर्चा सकाळी करा. रात्री झोपण्यापूर्वी हा मुद्दा काढला, तर त्यावर तोडगा निघत नाही; कारण थकून घरी आल्यानंतर चर्चा करण्याची मानसिक अवस्था नसते. त्यामुळे तो मुद्दा तसाच राहतो आणि सकाळीही त्याचाच कित्ता गिरवला जातो. त्यामुळे सकाळी प्रसन्न वातावरणात चर्चा करा.
भांडून काही साध्य होत नसतं. उलट परिस्थिती आणखी नाजूक होते. समजूतदारपणानं एकमेकांचे मुद्दे ऐकल्यास वाद होणार नाही.
पैशांना खूपच महत्त्व दिलं गेलं, की नात्यात कटुता निर्माण होते. जीवनाचा तो महत्त्वाचा भाग असला, तरी नात्याच्या तो केंद्रस्थानी नसतो. त्यामुळे या विषयी बोलताना पारदर्शकता ठेवा. शांत राहा. तुम्ही एखादा मोठा व्यवहार मिळवू पाहाताय या दृष्टिकोनातून जोडीदाराशी बोलू नका. त्य़ालाही खर्चाबाबत स्वातंत्र्य द्या.
जोडीदार खर्चाबाबत फार उथळ किंवा कंजूष असेल, तर त्याच्या न पटणाऱ्या गोष्टी न चिडता त्याला सांगा. तू केलेला खर्च कसा अनावश्यक आहे किंवा इथं खर्च करणं किती आवश्यक आहे ते सांगा.
घर दोघांचं आहे हे लक्षात घेऊन खर्चाचा विचार करा. यासाठी समोरच्याचं पॅशन ओळखा. तुमची आणि तुमच्या जोडीदाराची एकाच गोष्टीबाबत आवड नसू शकते. त्यामुळे ती आवड लक्षात घेऊन त्याला पैसे खर्च करू द्या. जोडीदाराला ज्या गोष्टीमुळे आनंद मिळतो, ती बंद करायला सांगणं टाळायला हवं.
‘खर्चाच्या बाबतीत तू फार उधळी आहेस’, ‘तू खूप कंजूष आहेस’, ‘मी खर्च केलेलं तुला आवडतंच नाही’, ‘मी तुझ्यापेक्षा घरखर्च चांगल्या प्रकारे सांभाळू शकते,’ अशा स्वरूपाचे संवाद विवाहित जोडप्यांमध्ये अनेकदा टोकाचं भांडणं घेऊनच संपतात. एकंदरितच, दोघंही कमवते असतील तर घर, इतर खर्च आणि बचत यासाठी दोघांमध्ये सतत खटके उडतात; कारण आपापल्या पगाराला कसं मार्गी लावायचं किंवा तो कसा खर्च करायचा याचा निर्णय केवळ आपला आहे असा त्यांचा समज असतो. यावर आधारित एक अभ्यास असं सांगतो, की खर्चाचा मुद्दा निघतो तेव्हा दोघांचंही एकमत होत नाही आणि वादाची ठिणगी पडते. एकमेकांचा खर्च न पटल्यानं वाद होण्याचं प्रमाण तर खूप आहे. खर्चाचा मुद्दा तर चर्चिला पाहिजेच; पण भांडणं न होता आणि नात्यालाही तडा न जाता. यासाठी समजूतदारपणा महत्त्वाचा असला, तरी काही टिप्सही विचारात घेतल्या पाहिजेत.
खर्चाची सवय ही आई-वडिलांपासून लागते. त्यामुळे तुमच्या आई-वडिलांचा पैसे खर्च करण्याबाबत, बचत करण्याबाबत स्वभाव कसा होता, हे आधी स्वतः समजून घ्या आणि मग जोडीदाराला सांगा.
पैशासंबंधित चर्चा सकाळी करा. रात्री झोपण्यापूर्वी हा मुद्दा काढला, तर त्यावर तोडगा निघत नाही; कारण थकून घरी आल्यानंतर चर्चा करण्याची मानसिक अवस्था नसते. त्यामुळे तो मुद्दा तसाच राहतो आणि सकाळीही त्याचाच कित्ता गिरवला जातो. त्यामुळे सकाळी प्रसन्न वातावरणात चर्चा करा.
भांडून काही साध्य होत नसतं. उलट परिस्थिती आणखी नाजूक होते. समजूतदारपणानं एकमेकांचे मुद्दे ऐकल्यास वाद होणार नाही.
पैशांना खूपच महत्त्व दिलं गेलं, की नात्यात कटुता निर्माण होते. जीवनाचा तो महत्त्वाचा भाग असला, तरी नात्याच्या तो केंद्रस्थानी नसतो. त्यामुळे या विषयी बोलताना पारदर्शकता ठेवा. शांत राहा. तुम्ही एखादा मोठा व्यवहार मिळवू पाहाताय या दृष्टिकोनातून जोडीदाराशी बोलू नका. त्य़ालाही खर्चाबाबत स्वातंत्र्य द्या.
जोडीदार खर्चाबाबत फार उथळ किंवा कंजूष असेल, तर त्याच्या न पटणाऱ्या गोष्टी न चिडता त्याला सांगा. तू केलेला खर्च कसा अनावश्यक आहे किंवा इथं खर्च करणं किती आवश्यक आहे ते सांगा.
घर दोघांचं आहे हे लक्षात घेऊन खर्चाचा विचार करा. यासाठी समोरच्याचं पॅशन ओळखा. तुमची आणि तुमच्या जोडीदाराची एकाच गोष्टीबाबत आवड नसू शकते. त्यामुळे ती आवड लक्षात घेऊन त्याला पैसे खर्च करू द्या. जोडीदाराला ज्या गोष्टीमुळे आनंद मिळतो, ती बंद करायला सांगणं टाळायला हवं.