हा व्हायरस इतक्या झपाट्याने पसरत आहे की, यामुळे माणसांची डोकेदुखी वाढली आहे. प्रत्येक व्यक्ती दररोज म्हैस, गाय यांच्या दुधाचा आहारात समावेश करतात. एवढंच नव्हे तर दुग्धजन्य पदार्थांचा देखील आहारात समावेश असतो. अशावेळी मनात शंका येते की, लम्पी व्हायरस झालेल्या गाईचं दूध पिणे सुरक्षित आहेत की नाही? याअगोदरही असे व्हायरस आलेत जे पशुंमधून मानवापर्यंत पसरले आहेत. अशा आजारांना जूनोटिक डिजीज म्हणतात. लम्पी व्हायरस हा असा आजार आहे की, जो भविष्यात माणसांमध्ये पसरेल? जाणून घेऊया. (फोटो सौजन्य - टाइम्स ऑफ इंडिया)
लम्पी व्हायरस म्हणजे काय?
लम्पी व्हायरस हा खरेतर व्हायरल इन्फेक्शनचा एक प्रकार आहे. हा गायींमध्ये पसरणारा विषाणू मानला जाऊ शकतो. कारण आतापर्यंत या विषाणूची लागण इतर कोणत्याही प्राण्यांना किंवा मानवांना झालेली नाही. गायींवर बसणारे डास किंवा माशांच्या माध्यमातून हा रोग पसरत असल्याचं सांगितलं जातं.
(वाचा - नवरात्रीचा उपवास करताय? त्याआधी जाणून घ्या काय खायचं आणि काय टाळायचं, नाहीतर सणाच्या दिवशीच पडाल आजारी) )
लम्पी व्हायरसची लक्षणे
या विषाणूची लागण झालेल्या गायींमध्ये ताप येणे, सतत वाढत जाणारी गाठ किंवा त्वचेवर फोड येणे ही लक्षणे दिसतात. ही स्थिती एवढी गंभीर बनते की याने त्रस्त गायीही दगावतात. युरोपियन फूड सेफ्टी ऑथॉरिटीनेही दीर्घकालीन आजाराच्या या लक्षणांची पुष्टी केली आहे.
(वाचा - World Lung Day 2022 : कोणतीही लक्षणे नसताना फुफ्फुस होऊ शकतात खराब, म्हणून घर बसल्या अशी करा तपासणी) )
माणसांमध्ये पसरू शकतो लम्पी व्हायरस?
लम्पी व्हायरस हा नवीन संक्रमण नाही. हा आजार फार जुना आहे. याअगोदर आफ्रिकेत गाईंना लम्पी व्हायरसची लागण झाली होती. 2012 च्या सुमारास युरोप आणि आशियातील काही भागांमध्येही त्याचा प्रसार दिसून आला. मात्र, 2019 पासून त्याचा प्रभाव आशियामध्ये अधिक दिसून येत आहे. मात्र आजपर्यंत हा आजार माणसांना झाल्याचे आढळून आलेले नाही. जागतिक प्राणी आरोग्य संघटनेनेही हा आजार झुनोटिक नसल्याची पुष्टी केली आहे. ज्याचा स्पष्ट अर्थ असा आहे की हा आजार गायींपासून माणसात पसरू शकत नाही.
(वाचा - Weight Loss: उर्मिला निंबाळकरने 5 महिन्यात 10 किलो वजन केलं कमी, डाएट नाही तर 'या' 5 गोष्टी कटाक्षाने पाळल्या)
किती सुरक्षित आहे डेअरी प्रोडक्ट?
आतापर्यंत गायींच्या माध्यमातून लम्पी विषाणू माणसात पसरल्याचे आढळून आलेले नाही. तसेच आजपर्यंत अशी कोणतीही घटना घडलेली नाही ज्यावरून असे म्हणता येईल की दुग्धजन्य पदार्थांचा वापर धोकादायक आहे. जागतिक प्राणी आरोग्य संघटनेने देखील अद्याप अशी कोणतीही मार्गदर्शक तत्त्वे जारी केलेली नाहीत. ज्या अंतर्गत दुग्धजन्य पदार्थांचा वापर थांबवावा किंवा असुरक्षित मानला जावा.
(वाचा - World Contraception Day 2022: गर्भनिरोधक म्हणून कोणती पद्धत चांगली आहे, कशी निवडावी, डॉक्टर म्हणतात...) )
ही काळजी अवश्य घ्या?
दुग्धजन्य पदार्थ सध्या हानिकारक मानले जात नाहीत. काही सावधगिरीचे उपाय केल्याने कोणतेही नुकसान नाही. जोपर्यंत गायींना या विषाणूचा धोका आहे तोपर्यंत कच्चे दूध घेऊ नका. दूध उकळल्यानंतरच प्या. यासोबतच इतर दुधाचे पदार्थ शिजवल्यानंतरच वापरावेत. अशा परिस्थितीत चीज, तूप यांसारखे पदार्थ खाण्यापूर्वी गरम करून किंवा चांगले शिजवून घ्या.
(वाचा - Rujuta Diwekar ने शेअर केला नवरात्रीचा Diet Plan, उपवासासोबतच वजन कमी करण्याची उत्तम संधी)
टीप : हा लेख फक्त सामान्य माहितीसाठी आहे. हा कोणत्याही प्रकारचा पर्याय असू शकत नाही. अधिक तपशीलांसाठी नेहमी आपल्या तज्ञांशी संपर्क साधावा.