एक वीर गाथा

हल्ले, गोळीबार, तालिबानी नेते… हे असे शब्द ऐकत त्यातच मोठी झालेली मलाला युसूफझई. स्वात खोऱ्यातील मिंगोरा या गावातील. खरंतर आपलं शिक्षण पूर्ण होईल की नाही, याची शाश्वतीही नव्हती. पण तिचा शिकण्याचा निर्धार ठाम होता.

हल्ले, गोळीबार, तालिबानी नेते… हे असे शब्द ऐकत त्यातच मोठी झालेली मलाला युसूफझई. स्वात खोऱ्यातील मिंगोरा या गावातील. खरंतर आपलं शिक्षण पूर्ण होईल की नाही, याची शाश्वतीही नव्हती. पण तिचा शिकण्याचा निर्धार ठाम होता. त्यासाठी तालिबान्यांच्या दडपशाहीविरोधात तिने आवाज उठवला. तिची ही कथा मलाला एक वीर-गाथामध्ये वाचायला मिळते. सुप्रिया गडवे, स्मिता लिमये यांनी हे पुस्तक लिहिले आहे. या पुस्तकाची सुरुवात मलालाने लिहिलेल्या डायरीने होते. यात मलालाचे मुलींच्या शिक्षणाबाबतचे निर्भिड विचार अधोरेखित होतात. शिवाय तिथली भयानक परिस्थितीही तिने मांडली आहे. तालिबान्यांच्या फतव्यांमुळे नागरिक कसे बेजार झाले होते, याची कल्पनाही येते. तालिबान्यांच्या क्रुर कृत्यांमुळे सामान्य जनता दहशतीत होती. कोणालाही गुन्हेगार ठरवून गोळी घालून ठार मारले जात होते. पण मलाला याही परिस्थितीत धाडसाने आपले विचार मांडत राहिली. जगात मुली निर्भयतेने आणि बंधनाशिवाय शाळेत जातात, पण आम्हाला तालिबान्यांच्या दडपणाखाली शाळेत जावं लागतं, ही मलालाची खंत होती आणि ही परिस्थिती बदलण्यासाठी तिने लेखणी हातात घेतली. कारण पुस्तक, लेखणी आणि शिक्षक सारं जग बदलवू शकतात, यावर तिचा ठाम विश्वास आहे. परंतु संतप्त तालिबान्यांनी तिच्यावर ‌जीवघेणा हल्ला केला आणि त्यातून ती पुन्हा कशी उभी राहिली, हे यामध्ये वाचायला मिळतं. मलालाची ही वीर गाथा खरोखरंच थक्क करते. येथील भीषण परिस्थितीचा लहान मुलांच्या मानसिकतेवर कसा परिणाम झाला, हेही मलाला आपल्याच भावंडांच्या काही प्रसंगांतून सांगते. त्यामुळे मलालाची ही गाथा एकदा तरी नक्कीच वाचायला हवी. अन्यायाविरोधात आवाज उठवण्याचं तिचं धाडस खूप काही देऊन जातं.
- ऋतुजा सावंत
rutuja.sawant@timesgroup.com