अ‍ॅपशहर

मुलं आजारी पडल्यावर औषधांच्या गोळ्या देत असाल तर जाणून घ्या ‘ही’ माहिती!

लहान मुलांना सर्दी-पडसं, ताप किंवा खोकला अशी आजाराची सामान्य लक्षणं दिसली की आपण प्राथमिक उपचार म्हणून त्यांना अँटीबायोटिकच्या गोळ्या देतो आणि यामुळे मुलांच्या आरोग्यावर काय दुष्परिणाम होतील किंवा या गोळ्या देताना काय काळजी घ्यावी हे आपण लक्षातच घेत नाही.

महाराष्ट्र टाइम्स.कॉम 12 Mar 2021, 2:06 pm
आजारपण हे लहान मुलांच्या जणू पाचवीलाच पुजलेले असते आणि याचे मुख्य कारण म्हणजे त्यांच्यात असणारी कमी रोगप्रतिकारक शक्ती होय. या कमी रोगप्रतिकारक शक्ती मुळेच विविध आजार या मुलांना विळखा घालतात. या आजारांवर अँटीबायोटिक अत्यंत रामबाण ठरतात. अँटीबायोटिक हे जगभरात लाखो मुलांसाठी वरदान ठरत आहेत. यामुळे कित्येक मुलांचे जीव वाचले जाते आहेत. पण तुम्हाला सुद्धा हे ठाऊक असेलच की प्रत्येक गोष्टीच्या दोन बाजू असतात. त्याचप्रमाणे या अँटीबायोटिकच्या सुद्धा दोन बाजू आहेत.
महाराष्ट्र टाइम्स.कॉम side effects of antibiotics in marathi
मुलं आजारी पडल्यावर औषधांच्या गोळ्या देत असाल तर जाणून घ्या ‘ही’ माहिती!


चांगली बाजू तर आपल्याला माहीत आहेच पण या अँटीबायोटिकची वाईट बाजू देखील आहे. काही जाणकारांच्या मते अँटीबायोटिकचा जास्त प्रमाणात वापर हा मुलांसाठी धोकादायक ठरू शकतो. अनेकदा मुलांना प्रत्येक आजारात काही झाले असेल तरी अँटीबायोटिक देऊन बरे करण्यावर भर दिला जातो. पण असे करणे का घातक ठरू शकते तेच आम्ही तुम्हाला या लेखातून सांगणार आहोत.

गुड बॅक्टेरियाला मारतात

अँटीबायोटिक हे गुड बॅक्टेरियासाठी घातक ठरू शकतात असे एक संशोधनातून समोर आले आहे. गुड बॅक्टेरिया हे शरीरासाठी अत्यंत आवश्यक असतात. पचनशक्ती आणि रोगप्रतिकारक शक्ती उत्तम ठेवण्यासाठी मदत करतात. एखादे गंभीर बॅक्टेरियाला इन्फेक्शन असेल तर ते ठीक करण्यासाठी अँटीबायोटिक घेणे फायदेशीर मानले जाते. पण उगाच छोट्या छोट्या आजरांकरता अँटीबायोटिक घेणे धोकादायक ठरते कारण यामुळे रोगप्रतिकारक शक्तीवर थेट परिणाम होतो आणि बाळाला मळमळ व अतिसार यांसारख्या समस्या सतावू शकतात.

(वाचा :- सुनील शेट्टीला मुलीची ही सवयी अजिबात आवडत नाहीत, सामान्य वडिलांप्रमाणे घेतली 'ही' भूमिका!)

पोट खराब होणे

आपण वरच पाहिले की अँटीबायोटिक जास्त प्रमाणात घेतल्याने गुड बॅक्टेरिया मोठ्या प्रमाणावर कमी होतात. याचा शरीरात असा परिणाम होतो की ज्यामुळे मायक्रोबिकल असंतुलन निर्माण होते. यामुळे बाळाला गेस्ट्रोइंटेस्टाइनल समस्या सतावू शकते. अँटीबायोटिकच्या जास्त सेवनामुळे बाळाला पोटदुखी, ताप, विष्ठेतुन रक्त बाहेर पडणे, गंभीर अतिसार अशा समस्या निर्माण होतात. यामुळेच बाळाला कमीत कमी प्रमाणात गरजेपुरतेच अँटीबायोटिक द्यावे.

(वाचा :- दात येताना होणा-या वेदनांमुळे बाळ रडतंय? मग ‘हे’ जालीम उपाय देतील चुटकीसरशी आराम!)

किडनी फेल

हो मंडळी, हे अगदी खरे आहे की अँटीबायोटिकच्या अतिसेवनाने किडनी फेल होऊ शकते.या समस्येमध्ये किडनी सामान्य शरीरासारखे काम करू शकत नाही आणि त्याचा अत्यंत वाईट परिणाम शरीरावर होतो. शरीरात किडनी फिल्टर सारखे काम करते. किडनीच्या माध्यमातूनच शरीरातील विषारी पदार्थ बाहेर टाकले जातात. अँटीबायोटिक वारंवार घेतल्याने किडनीवर दबाव पडतो आणि किडनी स्टोनचा धोका असतो. ही समस्या अत्यंत धोकादायक असून म्हणूनच बाळाला मर्यादित प्रमाणातच अँटीबायोटिक द्यावे.

(वाचा :- त्वचा हेल्दी व चमकदार बनवण्यासाठी मुलांना 'या' पदार्थाने घाला अंघोळ, 'ही' आहे योग्य पद्धत!)

वजन वाढण्याचा धोका

अँटीबायोटिकच्या अधिक वापरामुळे मुलाचे वजन वाढू शकते. अतिजास्त प्रमाणात अँटीबायोटिक घेतल्याने श्वासोच्छ्वास घेण्यात मोठ्या प्रमाणात समस्या निर्माण होते. याशिवाय काही बाळांना अँटीबायोटिकची ऍलर्जी होऊन जीभेवर सफेद डाग दिसणे, जीभ वा तोंडामध्ये सूज येणे, उलटी, रेशेज, खाज, पोट खराब होणे यांसारख्या समस्या उद्भवू शकतात.जर अन्य काही गंभीर परिणाम अँटीबायोटिकच्या डोस नंतर बाळामध्ये दिसू लागले तर त्वरित डॉक्टरांनी संपर्क साधावा आणि लगेच उपचार सुरू करावेत.

(वाचा :- घरात लहान बाळ असल्यास चुकूनही आसपास ठेऊ नका ‘या’ ५ गोष्टी, अन्यथा आरोग्य येईल धोक्यात!)

घरगुती उपचारांना प्राधान्य

अँटीबायोटिक बाळाला सतत देण्याऐवजी बाळावर घरगुती उपचार करून पाहावेत. घरगुती उपचारांमुळे कोणतेही साईड इफेक्ट सहसा होत नाहीत. अनेकदा घरगुती उपचार रामबाण ठरतात. त्यामुळे प्राथमिक टप्प्यात घरगुती उपचारच बाळावर करून पहावे. अँटीबायोटिक हे केवळ गंभीर आजारांसाठी असून त्याचा मुलांसाठी उठसूठ कधीही वापर करणे घातक ठरू शकते. तर या काही गोष्टी लक्षात ठेवा आणि अँटीबायोटिकचा मुलांसाठी कमीत कमी वापर करा.

(वाचा :- मुलं सर्दी-खोकल्याने आहेत हैराण? मग ‘हे’ रामबाण घरगुती उपाय देतील ताबडतोब आराम!)

महत्वाचे लेख