प्राचीन मंदिर, मूर्ती सापडल्या

अतुल कुलकर्णी, बीड
जिल्ह्यातील अंबाजोगाईतील बाभुळबन परिसराची स्वच्छता करताना जमिनीत गाडलेल्या प्राचीन मंदिराचा भाग, अनेक मूर्ती आणि शिलालेख असा ठेवा आढळला आहे. तीन महिन्यांपासून परिसरात खोदकाम सुरू असून आतापर्यंत सापडलेल्या मूर्तींची संख्या ६५ झाली आहे.
अंबाजोगाईतील हनुमंत पोखरकर यांनी तीन महिन्यांपूर्वी, बाराखांबी मंदिर परिसराच्या स्वच्छतेचे काम आपल्या सहकाऱ्याच्या मदतीने सुरू केले. मंदिरावर वाढलेली मोठमोठी झाडे, अस्ताव्यस्त पडलेले मातीचे ढिगारे बाजूला करीत असताना त्यांना जमिनीत गाडली गेलेली एक मूर्ती सापडली. नंतर त्यांनी शोध सुरूच ठेवल्याने गेल्या तीन महिन्यांत अनेक मूर्ती, शिलालेख सापडले आहेत. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या स्वच्छता अभियानापासून प्रेरणा घेऊन पोखरकर यांनी सहकाऱ्यांसह ही स्वच्छता मोहीम सुरू केली आहे.
अंबाजोगाईला ऐतिहासिक, अध्यात्मिक आणि सांस्कृतिक वारसा लाभला आहे. मराठीचे आद्य कवी मुकुंदराज, रोज ढब्बू पैशाची शाई लागणारे दासोपंत यांची समाधी याच परिसरात आहे. कोकणवासीयांचे कुलदैवत असलेली जोगेश्वरी देवी याच शहरात वास्तव्याला आहे. हत्तीखाना आणि बाराखांबी हे प्राचीन शिल्प अप्रतिम कलाकुसर आणि अजोड कलेचा नमुना आहे. या परिसरात असलेल्या सकलेश्वर महादेवाच्या मंदिरासमोरील दगडी मंडपाला बाराखांबी म्हणून ओळखतात. या ठिकाणची स्वछता सुरू असताना मूर्ती सापडल्याने खोदकाम सुरु करण्यात आले. जेसीबीचीही मदत घेतली जात आहे. मूर्ती आणि शिल्पांना इजा पोहोचू नये म्हणून फक्त दिवसा खोदकाम केले जात आहे. गुजरातमधील ‘समस्त महाजन परिवारा’ने जेसीबी मशीन उपलब्ध करून दिले त्यानंतर या कामाची गती वाढली.

बघता क्षणी भुरळ पाडणाऱ्या अप्रतिम मूर्ती जमिनीत गाडल्या गेल्या होत्या. काळाच्या ओघात हा लाखमोलाचा ठेवा बेपत्ता झाला होता. तो आता सापडत आहे. जिल्हा प्रशासनाला याबाबत माहिती दिली आहे.
- हनुमंत पोखरकर, अंबाजोगाई