म. टा. प्रतिनिधी, कोल्हापूर
चैतन्य आणि उत्साहाचे तेज घेऊन आलेल्या दिवाळीचा दुसरा दिवस अर्थात लक्ष्मीपूजनादिवशी गुरुवारी घरोघरी तसेच व्यापारी व उद्योजकांच्या व्यवसायात मांगल्याचे दीप उजळले. पारंपरिक पद्धतीने लक्ष्मीपूजन करून धनलक्ष्मीची आराधना करण्यात आली. सायंकाळी सहा ते रात्री आठपर्यंत लक्ष्मीपूजनासाठी शुभ वेळ असल्यामुळे याकाळात लक्ष्मीपूजन करण्यात आले. कलशपूजन, झेंडूच्या फुलांची सजावट, धूपअगरबत्तीचा दरवळ आणि शुभेच्छांचा स्नेह अशा वातावरणात लक्ष्मीपूजनाचा दिवस मंगलमय झाला.
सायंकाळच्या टप्प्यातच अनेकांनी लक्ष्मीपूजनाच्या विधीला सुरुवात केली. नेत्रदीपक रोषणाई, फटाक्यांची आतषबाजी आणि पणत्यांच्या लखलखाटात लक्ष्मीपूजनाची सायंकाळ उजळून गेली. रांगोळ्यांनी अंगण सजवण्यात आले होते, तर व्यापारीपेठांत लक्ष्मीपूजनासाठी झेंडूच्या माळांची सजावट करण्यात आली होती. केळीचे झाडे, आंब्याच्या पानाच्या डहाळ्यांनी वातावरणात मांगल्याची झाक आली होती.
झेंडू, बेंडबत्तासू, कुबेरलक्ष्मी फोटो, फळे, धणे अशा साहित्याने पूजाविधी करण्यात आला. सजविलेल्या चौरंगावर कलशमांडणी करण्यात आली. दिवाळी म्हणजे समृद्धीचा आनंद साजरा करण्याचा दिवस. त्यामुळे धनाची पूजा आणि भरभराटीची आराधना या पूजाविधीतून करण्यात आली. फळांची आरास, विद्युत रोषणाई आणि रांगोळीची सजावट यामुळे लक्ष्मीपूजनाला धार्मिक थाट आला.
लक्ष्मीपूजनासाठी व्यापारी वहीपूजन करत असल्यामुळे व्यापारीपेठांमध्येही लक्ष्मीपूजनाचा सोहळा साजरा करण्यात आला. सायंकाळी सहा वाजून ११ मिनिटांपासून रात्री आठ वाजून ४१ मिनिटांपर्यंत लक्ष्मीपूजनासाठी शुभवेळ होती. तसेच वहीपूजन करण्यासाठी सायंकाळी सव्वासहा ते रात्री नऊ वाजून १८ मिनिटांपर्यंत अमृतयोग होता. या शुभमुहूर्ताचा योग साधत गुरुवारची सायंकाळ लक्ष्मीपूजनाच्या मांगल्यपूर्ण वातावरणात उजळली.
झेंडूबाजार बहरला
लक्ष्मीपूजनासाठी बाजारपेठेत मोठ्या प्रमाणात झेंडूच्या फुलांची आवक झाली होती. यामध्ये केशरी व पिवळा झेंडू मोठ्या प्रमाणात खरेदी करण्यात आला. गुरुवारी लक्ष्मीपूजन आणि शुक्रवारी पाडवा असल्याने झेंडूच्या फुलांना वाढती मागणी आहे. गुरुवारी सकाळी झेंडूच्या दराने किलोला शंभरी ओलांडली. आंब्याची पाने, विड्याची पाने, यांचीही खरेदी मोठ्या प्रमाणावर झाली. शहरातील बिंदू चौक, पापाची तिकटी, शिंगोशी मार्केट, राजारामपुरी येथे फूल मार्केट बहरले. शिंगोशी मार्केट येथे फूल खरेदीला गर्दी वाढल्यामुळे गुरुवारी सकाळपासूनच मिरजकर तिकटी ते कोळेकर तिकटी हा मार्ग वाहतुकीसाठी बंद केला होता. खास लक्ष्मीपूजनासाठी झेंडूच्या तयार माळा व तोरणेही विक्रीसाठी होती. खास दिवाळीसाठी जयसिंगपूरसह शिरोळ भागातील गावांमधून झेंडू फुले बाजारात दाखल झाली.
बेंडबत्ताशांमध्येही उलाढाल
लक्ष्मीपूजनासाठी महत्त्व असलेले बेंडबत्तासे खरेदीसाठीही गुरुवारी दुपारपर्यंत गर्दी होती. चिरमुरे आणि बेंडबत्तासे यासह पूजेच्या साहित्याचा पुडा, फळे यांना मागणी असल्यामुळे उलाढाल झाली. लक्ष्मी व कुबेर यंत्राच्या प्रतिमा, फोटोफ्रेम खरेदीसाठी पापाची तिकटीसह प्रमुख बाजारपेठांत गर्दी झाली.
वही व चोपडी खरेदीला गर्दी
पाडव्यादिवशी होणाऱ्या वहीपूजनासाठी वही खरेदीसाठी गुरुवारी दुकानांत गर्दी झाली होती. वर्षभरातील व्यापाराचा लेखाजोखा पूर्ण करून नवीन हिशेबवह्या आणून त्यांचे पूजन करण्याचा प्रघात आहे. त्यातच शहरातील अनेक बाजारपेठांमध्ये वर्षाची हिशेबवही याच दिवशी पूर्ण केली जाते. गोदामाचे मालक, कारखानदार, अडत दुकानदार, होलसेल व रिटेल व्यापारी यांच्यासह शहरातील सर्वच छोट्या-मोठ्या व्यावसायिकांनी पूजनासाठी हिशेब वह्या तसेच चोपड्या खरेदी केल्या. त्यामुळे शहरातील वह्या खरेदीसाठी स्टेशनरी दुकानांमध्ये गर्दी झाली होती. व्यापारीवर्ग दिवाळीनंतर सुरू होणाऱ्या आपल्या आर्थिक वर्षासाठी नव्या हिशेबांच्या वह्यांची पूजा करतात. दुकान, घरांमध्ये पाडव्यानिमित्त वहीपूजनावेळी आरती, मंत्रोच्चार केला जातो. पाडव्यानिमित्त वहीपूजनासाठी बाजारात पूजेच्या साहित्य खरेदीसाठी गर्दी झाली होती. पाडव्याच्या मुहूर्तावर व्यापारीवर्गाने वहीपूजन करण्यासाठी मोठी लगबग सुरू होती.