अंध करणार जंगल सफर

Gurubal.Mali@timesgroup.com
Tweet : @gurubalmaliMT
कोल्हापूर

घनदाट वृक्ष, पक्ष्यांचा थवा, विविध प्रकारचे प्राणी, आल्हाददायी वातावरण, मनाला भावणारा निसर्ग हे सारे ‘डोळस’पणे अनुभवण्याची संधी काही अंध बांधवांना मिळणार आहे. दाजीपूर अभयारण्यात रविवारी (२३ एप्रिल) राबविला जाणारा भारतातील हा पहिलाच उपक्रम आहे. ब्रेल, श्रवण, स्पर्श आणि गंध याद्वारे अंध व्यतींना जंगल सफरीचा हा आनंद मिळणार आहे. या प्रायोगिक प्रयोगानंतर देशातील तीस हजारांहून अधिक अंध व्यक्तींना विविध अभयारण्यांत अशा प्रकारची जंगल सफर अनुभवण्याची संधी मिळणार आहे.

अभयारण्यात फिरायला जाण्याची हौस अनेकांना असते. त्यानुसार सहलीही निघतात. अभयारण्यात फिरण्याचा अनुभव काही औरच असतो. केवळ निसर्गाचा आनंदच नाही तर पक्षी, प्राणी पाहण्याचा आनंदही मिळू शकतो. डोळस व्यक्तींना मिळणारा हा अनुभव अंधांनाही मिळावा यासाठी कोल्हापूर वन्यजीव विभाग व प्रेरणा असोसिशन फॉर दि ब्लाइंड या संस्थेने पुढाकार घेतला आहे. त्यासाठी ‘वाइल्ड लाइफ एक्स्पिरिअन्स फॉर दि ब्लाइंड’ नावाने हा प्रकल्प तयार करण्यात आला आहे. सर्वसामान्य लोकांप्रमाणे अंधांनाही जंगल सफारीचा आनंद मिळावा यासाठी कोल्हापूर वन्य विभागाच्यावतीने हा प्रकल्प तयार करण्यात आला आहे. त्यासाठी मुख्य वन संरक्षक डॉ. व्ही. केमेंट बेन आणि अंध शिक्षण संशोधक सतीश नवले यांनी विशेष पुढाकार घेतला. त्यांचा हा प्रकल्प तयार असून रविवारी दाजीपूर अभयारण्यात या प्रकल्पानुसार अंध बांधव जंगल सफरीचा आनंद लुटणार आहेत.

या उपक्रमात चार माध्यमांतून अंधांना जंगलचा डोळस आनंद अनुभवण्यास मिळणार आहे. ब्र्रेल लिपीद्वारे झाडांची, प्राण्यांची व पक्ष्यांची माहिती मिळेल. ब्रेनवाणीच्या माध्यमातून श्रवणाद्वारे तेथील माहिती अनुभवता येईल. जंगल सफारी​विषयी मुलाखती, संवाद, अनुभव कथन, संगीत, प्राण्यांचे आवाज, गाणी या माध्यमातून त्यांना श्रवणाद्वारे आनंद लुटता येणार आहे. तिसऱ्या व चौथ्या टप्प्यात गंध आ​णि स्पर्शाच्या माध्यमातून विविध प्रकारची झाडे, फुले, बी-बियाणे, पाने याची अनुभूती घेता येईल. २१ किलोमीटरचा ही सफर असून, ती चार टप्प्यांत होणार आहे. ठक्काची वाडा ते सावराई सडा यादरम्यान चार ते पाच तास हा उपक्रम होणार आहेत.