मटा ऑनलाइन वृत्त । मुंबई
मुंबईतील १९९३च्या साखळी बॉम्बस्फोट खटल्यातील दुसऱ्या टप्प्याचा निकाल आज २४ वर्षानंतर लागला. या बॉम्बस्फोट खटल्यात दोषी ठरलेले आरोपी फिरोज खान आणि ताहीर मर्चंट ऊर्फ ताहीर टकल्याला फाशीची शिक्षा ठोठावण्यात आली आहे. तर कुख्यात गुंड अबू सालेम आणि करीमुल्ला खानला जन्मठेपेची शिक्षा ठोठावण्यात आली आहे. तसेच रियाज अहमद सिद्दिकीला १० वर्षाची शिक्षा ठोठावण्यात आली असून विशेष टाडा न्यायालयाने हा महत्त्वपूर्ण निकाल दिला.
आज सकाळी अबू सालेमसह फिरोज खान, मोहम्मद ताहीर मर्चंट ऊर्फ ताहीर टकल्या, करीमुल्ला खान व रियाज अहमद सिद्दिकी यांना विशेष टाडा न्यायालयात आणण्यात आले. त्यानंतर दोन्ही पक्षकारांच्या वकिलांना त्यांचं म्हणणं मांडण्यास सांगण्यात आलं आणि नंतर शिक्षेवर सुनावणी करण्यात आली. सालेम आणि करीमुल्लाला जन्मठेपेच्या शिक्षेसह दोघांनाही प्रत्येकी दोन लाखांचा दंड ठोठावण्यात आला आहे. सालेमला बॉम्बस्फोट घडवून आणण्याचं षडयंत्र रचल्याप्रकरणी दोषी ठरविण्यात आलं आहे. पाकिस्तानातून भारतात आलेला शस्त्रसाठा गुजरातहून मुंबईत पाठवल्याप्रकरणीही सालेमला दोषी ठरविण्यात आलं आहे. तर बॉम्बस्फोट घडवून आणण्यासाठी रायगड जिल्ह्यातील दिघी आणि शेखाडी बंदरावर आरडीएक्स उतरविल्याप्रकरणी करीमुल्लाला दोषी ठरविण्यात आले आहे.
प्रत्यार्पण करारानुसार फाशीची शिक्षा ठोठावता येत नसल्यानं सालेम आणि करीमुल्लाला जन्मठेपेची शिक्षा ठोठावण्याची सीबीआयने मागणी केली होती. त्यानुसार टाडा न्यायालयाने ही शिक्षा सुनावली. टाडा न्यायालयाने सालेम, मुस्तफा डोसा यांच्यासह सहा आरोपींना १६ जून, २०१७ रोजी दोषी जाहीर केले होते. या प्रकरणातील एक आरोपी मुस्तफा डोसा याला न्यायालयाने दोषी ठरवल्यानंतर काहीच दिवसांनी त्याचा मृत्यू झाला होता. त्यालाही या प्रकरणात दोषी ठरविण्यात आलं होतं.
अबू सालेम हसत होता...
टाडा न्यायालयात आधी करीमुल्लाला जन्मठेपेची शिक्षा सुनावण्यात आली. त्यानंतर अबू सालेमलाही जन्मठेपेची शिक्षा सुनावण्यात आली. त्यावेळी सालेमच्या चेहऱ्यावर पश्चातापाचे कोणतेही भाव नव्हते, उलट शिक्षा सुनावल्यावर तो हसत होता.
सालेम २५ वर्षच तुरूंगात राहणार
अबू सालेमला जन्मठेपेची शिक्षा सुनावली असली तरी ती आजन्म जन्मठेपेची शिक्षा असणार नाही. प्रत्यार्पण कायद्यामुळे अबू सालेमला २५ वर्षांहून जास्त शिक्षा सुनावली जाऊ शकत नाही. त्यानुसार त्याला २५ वर्षांची शिक्षा सुनावण्यात आली असून यामधील १२ वर्षांची शिक्षा त्याने आधीच भोगली आहे. त्यामुळे अजून पुढची १३ वर्ष त्याला कारागृहात घालवावी लागणार आहेत. मात्र भारत सरकारने आंतरराष्ट्रीय स्तरावर प्रयत्न केल्यास अबू सालेमला आजन्म जन्मठेपेची शिक्षा होऊ शकते.
दरम्यान, न्यायालयानं अब्दुल कयूम अन्सारी याची या आधीच सबळ पुराव्याअभावी निर्दोष सुटका करण्यात आली आहे. तर दुसऱ्या टप्प्यातील खटल्यातील आरोपी मुस्तफा डोसा याचा १८ जून रोजी हृदयविकाराच्या झटक्याने मृत्यू झाला होता. या १२ मार्च, १९९३ रोजी मुंबई झालेल्या बॉम्बस्फोटात २५७ लोक ठार व ७०० हून अधिक जखमी झाले होते. या प्रकरणी पहिल्या टप्प्यातील खटल्यात अभिनेता संजय दत्त याच्यासह शंभर आरोपींना ‘टाडा’ न्यायालयाचे तत्कालीन न्यायाधीश प्रमोद कोदे यांनी शिक्षा दिली होती.
कुणावर काय आरोप...
> अबू सालेम: बॉम्बस्फोटाचा कट रचणे, एके-५६ आणि ग्रेनेड भरूचवरून मुंबईला आणणे
> फिरोज अब्दूल रशीद खान: शस्त्रसाठा एका ठिकाणाहून दुसरीकडे नेणे
> रियाज सिद्दीकी : गुजरातवरून शस्त्रसाठा आणण्यास सालेमला मदत केली
> करीमुल्ला खान: डोसाच्या मदतीने शस्त्रसाठा पोहचविणे
> मोहम्मद ताहीर मर्चंट : आरोपींना ट्रेनिंगसाठी पाकिस्तानात पाठविण्यासाठी मदत करणे
> मुस्तफा डोसा: बॉम्बस्फोट घडवून आणण्याची योजना आखण्यासाठी मिटींग आयोजित करणे
मुंबईतील १९९३च्या साखळी बॉम्बस्फोट खटल्यातील दुसऱ्या टप्प्याचा निकाल आज २४ वर्षानंतर लागला. या बॉम्बस्फोट खटल्यात दोषी ठरलेले आरोपी फिरोज खान आणि ताहीर मर्चंट ऊर्फ ताहीर टकल्याला फाशीची शिक्षा ठोठावण्यात आली आहे. तर कुख्यात गुंड अबू सालेम आणि करीमुल्ला खानला जन्मठेपेची शिक्षा ठोठावण्यात आली आहे. तसेच रियाज अहमद सिद्दिकीला १० वर्षाची शिक्षा ठोठावण्यात आली असून विशेष टाडा न्यायालयाने हा महत्त्वपूर्ण निकाल दिला.
आज सकाळी अबू सालेमसह फिरोज खान, मोहम्मद ताहीर मर्चंट ऊर्फ ताहीर टकल्या, करीमुल्ला खान व रियाज अहमद सिद्दिकी यांना विशेष टाडा न्यायालयात आणण्यात आले. त्यानंतर दोन्ही पक्षकारांच्या वकिलांना त्यांचं म्हणणं मांडण्यास सांगण्यात आलं आणि नंतर शिक्षेवर सुनावणी करण्यात आली. सालेम आणि करीमुल्लाला जन्मठेपेच्या शिक्षेसह दोघांनाही प्रत्येकी दोन लाखांचा दंड ठोठावण्यात आला आहे. सालेमला बॉम्बस्फोट घडवून आणण्याचं षडयंत्र रचल्याप्रकरणी दोषी ठरविण्यात आलं आहे. पाकिस्तानातून भारतात आलेला शस्त्रसाठा गुजरातहून मुंबईत पाठवल्याप्रकरणीही सालेमला दोषी ठरविण्यात आलं आहे. तर बॉम्बस्फोट घडवून आणण्यासाठी रायगड जिल्ह्यातील दिघी आणि शेखाडी बंदरावर आरडीएक्स उतरविल्याप्रकरणी करीमुल्लाला दोषी ठरविण्यात आले आहे.
प्रत्यार्पण करारानुसार फाशीची शिक्षा ठोठावता येत नसल्यानं सालेम आणि करीमुल्लाला जन्मठेपेची शिक्षा ठोठावण्याची सीबीआयने मागणी केली होती. त्यानुसार टाडा न्यायालयाने ही शिक्षा सुनावली. टाडा न्यायालयाने सालेम, मुस्तफा डोसा यांच्यासह सहा आरोपींना १६ जून, २०१७ रोजी दोषी जाहीर केले होते. या प्रकरणातील एक आरोपी मुस्तफा डोसा याला न्यायालयाने दोषी ठरवल्यानंतर काहीच दिवसांनी त्याचा मृत्यू झाला होता. त्यालाही या प्रकरणात दोषी ठरविण्यात आलं होतं.
अबू सालेम हसत होता...
टाडा न्यायालयात आधी करीमुल्लाला जन्मठेपेची शिक्षा सुनावण्यात आली. त्यानंतर अबू सालेमलाही जन्मठेपेची शिक्षा सुनावण्यात आली. त्यावेळी सालेमच्या चेहऱ्यावर पश्चातापाचे कोणतेही भाव नव्हते, उलट शिक्षा सुनावल्यावर तो हसत होता.
सालेम २५ वर्षच तुरूंगात राहणार
अबू सालेमला जन्मठेपेची शिक्षा सुनावली असली तरी ती आजन्म जन्मठेपेची शिक्षा असणार नाही. प्रत्यार्पण कायद्यामुळे अबू सालेमला २५ वर्षांहून जास्त शिक्षा सुनावली जाऊ शकत नाही. त्यानुसार त्याला २५ वर्षांची शिक्षा सुनावण्यात आली असून यामधील १२ वर्षांची शिक्षा त्याने आधीच भोगली आहे. त्यामुळे अजून पुढची १३ वर्ष त्याला कारागृहात घालवावी लागणार आहेत. मात्र भारत सरकारने आंतरराष्ट्रीय स्तरावर प्रयत्न केल्यास अबू सालेमला आजन्म जन्मठेपेची शिक्षा होऊ शकते.
दरम्यान, न्यायालयानं अब्दुल कयूम अन्सारी याची या आधीच सबळ पुराव्याअभावी निर्दोष सुटका करण्यात आली आहे. तर दुसऱ्या टप्प्यातील खटल्यातील आरोपी मुस्तफा डोसा याचा १८ जून रोजी हृदयविकाराच्या झटक्याने मृत्यू झाला होता. या १२ मार्च, १९९३ रोजी मुंबई झालेल्या बॉम्बस्फोटात २५७ लोक ठार व ७०० हून अधिक जखमी झाले होते. या प्रकरणी पहिल्या टप्प्यातील खटल्यात अभिनेता संजय दत्त याच्यासह शंभर आरोपींना ‘टाडा’ न्यायालयाचे तत्कालीन न्यायाधीश प्रमोद कोदे यांनी शिक्षा दिली होती.
कुणावर काय आरोप...
> अबू सालेम: बॉम्बस्फोटाचा कट रचणे, एके-५६ आणि ग्रेनेड भरूचवरून मुंबईला आणणे
> फिरोज अब्दूल रशीद खान: शस्त्रसाठा एका ठिकाणाहून दुसरीकडे नेणे
> रियाज सिद्दीकी : गुजरातवरून शस्त्रसाठा आणण्यास सालेमला मदत केली
> करीमुल्ला खान: डोसाच्या मदतीने शस्त्रसाठा पोहचविणे
> मोहम्मद ताहीर मर्चंट : आरोपींना ट्रेनिंगसाठी पाकिस्तानात पाठविण्यासाठी मदत करणे
> मुस्तफा डोसा: बॉम्बस्फोट घडवून आणण्याची योजना आखण्यासाठी मिटींग आयोजित करणे