म. टा. विशेष प्रतिनिधी, मुंबई
स्वतःच्या आरोग्याची काळजी घेण्यात उदासीन असलेल्या महिलांमध्ये लैंगिक संबंधांतून संक्रमित होणाऱ्या आजाराचे प्रमाण ६० टक्के असल्याची धक्कादायक माहिती पुढे आली आहे. केंद्र सरकारच्या आरोग्य मंत्रालयाच्या आकडेवारीनुसार मागील दोन वर्षांत राज्यात आणि मुंबईत पुरुषांमध्ये अशा आजारांचे प्रमाण अनुक्रमे ३५ व ३० टक्के, तर महिलांमध्ये ६० व ६५ टक्के आढळून आले आहे. स्त्रियांमध्ये गेल्या पाच वर्षांत विविध प्रकारचे लैंगिक आजार संक्रमित होण्याचे प्रमाण वाढल्याचे यातून स्पष्ट होते.
जोडीदाराकडून लैंगिक आजाराचे संक्रमण होणे, मासिकपाळीमधील अस्वच्छता, चांगल्या दर्जाची अंतर्वस्त्र न वापरणे, ओले व दमट कपडे घालणे अशी या आजारांची वेगवेगळी कारणे पुढे येत आहेत. यासंदर्भात माहिती देताना स्त्रीरोगतज्ज्ञ डॉ. अश्विनी भालेराव-गांधी सांगतात की, 'महिलांचा योनीमार्ग आणि मलमूत्रवित्सर्जनाचे मार्ग हे जवळ, तर पुरुषांमध्ये ते दूर असतात. प्रजनन मार्गाच्या माध्यमातून होणाऱ्या आजारांचे प्रमाण हे स्त्रियांमध्ये अधिक असते. हा संसर्ग स्त्रियांना पुरुषांच्या तुलनेत अधिक लवकर होतो. जोडीदाराने इतर कुणाशी असुरक्षित संबंध ठेवल्यामुळेही हा संसर्ग स्त्रियांमध्ये बळावतो.'
रजोनिवृत्ती, प्रसूती वा गर्भारपण या प्रत्येक टप्प्यामध्ये स्त्रियांच्या प्रजननमार्गाचे आकुंचन-प्रसरण होत असते. मलमूत्र उत्सर्जनाच्या मार्गात झालेला संसर्गही प्रजननमार्गासाठी मारक ठरू शकतो. मधुमेह झालेल्या स्त्रियांमध्ये रोगप्रतिकारशक्ती कमी असल्याने कोणताही संसर्ग झाल्यानंतर त्याला अटकाव करण्यासाठी त्या सक्षम नसतात, असे तज्ज्ञांचे मत आहे.
दोघांवरही उपचार
लैंगिक संबंधामुळे प्रसारित होणाऱ्या आजारांची तक्रार स्त्रीमध्ये असेल तर तिच्या जोडीदारालाही त्यासाठी वैद्यकीय उपचार केले जातात. लैंगिक संबंधातून एकमेकांना हा संसर्ग होण्याची शक्यता असते. त्यामुळे त्यावर नियंत्रण ठेवण्यासाठी दोघांवरही उपचार करावे लागतात.
...
महाराष्ट्रातील आजारस्थिती (२०१८-१९)
- पुरुषांमधील प्रमाण - १०,३०४१
- स्त्रियांमधील प्रमाण - १६,०११३
- ६० टक्के स्त्रिया, तर ३५ टक्के पुरुष
...
मुंबईतील आजारस्थिती (२०१८-१९)
- पुरुषांमधील प्रमाण - १५,७०३
- स्त्रियांमधील प्रमाण - २९,२८०
- ३५ टक्के पुरुष, ६५ टक्के स्त्रिया
स्वतःच्या आरोग्याची काळजी घेण्यात उदासीन असलेल्या महिलांमध्ये लैंगिक संबंधांतून संक्रमित होणाऱ्या आजाराचे प्रमाण ६० टक्के असल्याची धक्कादायक माहिती पुढे आली आहे. केंद्र सरकारच्या आरोग्य मंत्रालयाच्या आकडेवारीनुसार मागील दोन वर्षांत राज्यात आणि मुंबईत पुरुषांमध्ये अशा आजारांचे प्रमाण अनुक्रमे ३५ व ३० टक्के, तर महिलांमध्ये ६० व ६५ टक्के आढळून आले आहे. स्त्रियांमध्ये गेल्या पाच वर्षांत विविध प्रकारचे लैंगिक आजार संक्रमित होण्याचे प्रमाण वाढल्याचे यातून स्पष्ट होते.
जोडीदाराकडून लैंगिक आजाराचे संक्रमण होणे, मासिकपाळीमधील अस्वच्छता, चांगल्या दर्जाची अंतर्वस्त्र न वापरणे, ओले व दमट कपडे घालणे अशी या आजारांची वेगवेगळी कारणे पुढे येत आहेत. यासंदर्भात माहिती देताना स्त्रीरोगतज्ज्ञ डॉ. अश्विनी भालेराव-गांधी सांगतात की, 'महिलांचा योनीमार्ग आणि मलमूत्रवित्सर्जनाचे मार्ग हे जवळ, तर पुरुषांमध्ये ते दूर असतात. प्रजनन मार्गाच्या माध्यमातून होणाऱ्या आजारांचे प्रमाण हे स्त्रियांमध्ये अधिक असते. हा संसर्ग स्त्रियांना पुरुषांच्या तुलनेत अधिक लवकर होतो. जोडीदाराने इतर कुणाशी असुरक्षित संबंध ठेवल्यामुळेही हा संसर्ग स्त्रियांमध्ये बळावतो.'
रजोनिवृत्ती, प्रसूती वा गर्भारपण या प्रत्येक टप्प्यामध्ये स्त्रियांच्या प्रजननमार्गाचे आकुंचन-प्रसरण होत असते. मलमूत्र उत्सर्जनाच्या मार्गात झालेला संसर्गही प्रजननमार्गासाठी मारक ठरू शकतो. मधुमेह झालेल्या स्त्रियांमध्ये रोगप्रतिकारशक्ती कमी असल्याने कोणताही संसर्ग झाल्यानंतर त्याला अटकाव करण्यासाठी त्या सक्षम नसतात, असे तज्ज्ञांचे मत आहे.
दोघांवरही उपचार
लैंगिक संबंधामुळे प्रसारित होणाऱ्या आजारांची तक्रार स्त्रीमध्ये असेल तर तिच्या जोडीदारालाही त्यासाठी वैद्यकीय उपचार केले जातात. लैंगिक संबंधातून एकमेकांना हा संसर्ग होण्याची शक्यता असते. त्यामुळे त्यावर नियंत्रण ठेवण्यासाठी दोघांवरही उपचार करावे लागतात.
...
महाराष्ट्रातील आजारस्थिती (२०१८-१९)
- पुरुषांमधील प्रमाण - १०,३०४१
- स्त्रियांमधील प्रमाण - १६,०११३
- ६० टक्के स्त्रिया, तर ३५ टक्के पुरुष
...
मुंबईतील आजारस्थिती (२०१८-१९)
- पुरुषांमधील प्रमाण - १५,७०३
- स्त्रियांमधील प्रमाण - २९,२८०
- ३५ टक्के पुरुष, ६५ टक्के स्त्रिया