म. टा. खास प्रतिनिधी, मुंबई
अखिल भारतीय मराठी साहित्य संमेलनाची नाळ तरुणांशी जोडलेली राहावी यासाठी बडोद्याच्या साहित्य संमेलनाने घालून दिलेला पायंडा यंदा यवतमाळमध्येही पाळला जाणार आहे. तिथे जानेवारीत होणाऱ्या ९२व्या अखिल भारतीय मराठी साहित्य संमेलनाच्या निमित्ताने आयोजक संस्था वि. भि. कोलते संशोधन केंद्र आणि वाचनालयाने चार कार्यशाळांचे आयोजन केले असून, या माध्यमातून युवा पिढीला डिजिटल धडे गिरवायला शिकवले जाणार आहे.
तरुणांचा संमेलनात सहभाग वाढावा यासाठी ई-बूक व्यवहार, डिजिटल पत्रकारिता यांच्या कार्यशाळांचे आयोजन करण्यात आले आहे. त्याचसोबत मराठीचा व्यवहारातील वापर वाढण्यासाठी मराठी साहित्य, अधिकाऱ्यांची चरित्रे आणि स्पर्धा परीक्षा या कार्यशाळेचे आयोजन करण्यात आले आहे. याशिवाय संमेलनाच्या शेवटच्या दिवशी गझललेखन कार्यशाळाही घेण्यात येणार आहे. गेल्या काही काळात संमेलनाकडे तरुण वर्ग फारसा वळत नसल्याचे दिसून आले आहे. मात्र गेल्या संमेलनामधील कार्यशाळांना त्यांनी चांगली उपस्थिती लावली होती. त्यामुळे या कार्यशाळांच्या निमित्ताने साहित्य संमेलनाच्या मंडपाकडे तरुण वर्ग वळेल आणि त्यातून त्यांना कदाचित संमेलनाबद्दलही उत्सुकता निर्माण होऊ शकेल, अशी आशा आयोजकांना वाटत आहे.
या चारही कार्यशाळा निःशुल्क आहेत. स्पर्धा परीक्षांच्या कार्यशाळेला मोठ्या प्रमाणावर गर्दी होईल आणि त्यासाठी जय्यत तयारीही करण्यात येईल, असे आयोजकांनी स्पष्ट केले आहे. यातील कोणत्याही कार्यशाळेसाठी आधी नावनोंदणी गरजेची नाही. कार्यशाळेसाठी कोणीही उपस्थित राहू शकतात, असे समन्वयक निखिल परोपटे यांनी सांगितले.
संमेलनाच्या पहिल्या दिवशी ११ जानेवारीला ११ वाजता जळगाव येथील दीपस्तंभ फाऊंडेशनचे संचालक यजुर्वेंद्र महाजन 'मराठी आणि स्पर्धा परीक्षा तसेच मराठी साहित्याचा अभ्यास' विषयावर मार्गदर्शन करणार आहेत. मराठीचा व्यावहारिक उपयोग गरजेचा असल्याने तसेच अनेकदा एमपीएससी देताना विद्यार्थी मराठी हा विषय निवडत असल्याने या कार्यशाळेचा युवकांना मोठ्या प्रमाणात फायदा होईल, अशी अपेक्षा व्यक्त होत आहे.
संमेलनाच्या दुसऱ्या दिवशी डिजिटल व्यासपीठाबद्दल माहिती दिली जाणार आहे. सकाळी ११ वाजता 'डिजिटल साहित्य-संधी आणि आव्हाने' कार्यशाळेचे आयोजन करण्यात आले आहे. आजच्या पिढीला वर्तमानपत्रापासून पुस्तकांपर्यंत अनेकदा डिजिटल माध्यमाचा वापर करायला आवडतो. कवितांचेही ई-बूक प्रकाशित करून वाचकांपर्यंत ते पोहोचवले जाते. त्यामुळे हे माध्यम नेमके काय आहे, इथे कसे काम चालते, संधी काय, तोटे काय, पैसे कसे कमावता येतील यासंदर्भात मुंबईतील वरिष्ठ पत्रकार सचिन परब आणि पुणे येथील ब्लॉगर, आयटीतज्ज्ञ प्रसाद शिरगावकर मार्गदर्शन करणार आहेत. याच दिवशी दुपारी डिजिटल पत्रकारितेबद्दलही तरुणांना मार्गदर्शन केले जाईल. दुपारी १.३० वाजता होणाऱ्या कार्यशाळेत ब्लॉग, पोर्टल, अॅप, त्याला मिळणारे फॉलोअर्स, सोशल मीडियाचे नीती-नियम, जाहिरात कशी मिळवायची, उत्पन्नस्रोत कसा निर्माण करायचा याबद्दल अमरावतीचे अविनाश दुधे आणि जळगावचे शेखर पाटील माहिती देतील.
...
गझल कार्यशाळेने सांगता
या कार्यशाळांची सांगता चौथ्या दिवशी १३ जानेवारीला 'गझल लेखन-तंत्र आणि मंत्र' या कार्यशाळेने होईल. सकाळी ११ वाजता ही कार्यशाळा होणार आहे. गझल हा साहित्यप्रकार शिकवून लिहिता येत नाही. मात्र त्यातील व्याकरण समजणे गरजेचे असते. हे व्याकरणच या कार्यशाळेमध्ये शिकवण्यात येणार आहे. भुसावळचे ज्येष्ठ गझलकार शिवाजी जवरे ही कार्यशाळा घेणार आहेत.