​ फिशटँक नियमांच्या जाळ्यात

हौशी मंडळींना बसणार फटका

rajesh.chury@timesgroup.com

@rajeshchuryMT

मुंबई : मनावरचा ताणतणाव दूर करण्यापासून, छंद आणि वास्तुशी निगडित अनेक समजांमुळे तसेच सजावटीचा एक भाग म्हणून घरात आणि कार्यालयात फिशटँकमध्ये ठेवण्याची आवड हल्ली वाढत आहे. परंतु आता घरात किंवा कार्यालयात फिशटँक ठेवण्यासाठी मत्स्य विभागाने परवानगी घेण्यासह त्यात किती पाणी असावे, त्यात कोणत्या आकाराचे किती मासे ठेवावेत याचीही नियमावली केली आहे. या नवीन नियमावलीमुळे घरात रंगीबिरंगी, शोभिवंत मासे पाळणाऱ्यांची तडफड होण्याची शक्यता आहे.

काही वर्षांपासून मुंबईसह देशात शोभिवंत माशांच्या व्यवसायातील आर्थिक उलाढाल प्रचंड वाढली आहे. त्याचबरोबर अनेक माशांची अवैध खरेदी-विक्रीही होत आहे. त्यामुळे या व्यवसायातील गैरप्रकार रोखण्यासाठी केंद्रीय पर्यावरण व वनमंत्रालयाने प्राणी अत्याचार प्रतिबंधक अधिनियम २०१७ (मत्स्यालये आणि फिश टँक व शॉप) अंतर्गत नवीन नियमावली जारी केली आहे. मत्स्यालये चालवणारे व शोभिवंत माशांची विक्री करणाऱ्यांना या नियमाच्या कक्षेत आणले आहे. मात्र त्याचा फटका घरात आणि कार्यालयात शोभिवंत मासे पाळणाऱ्या हौशी मंडळींनाही बसणार आहे.

या नवीन नियमावलीमुळे यापुढे घरात शोभिवंत मासे पाळणे व त्यांची खरेदी करणे सोपे राहाणार नाही असे शोभिवंत माशांची विक्री करणारी मंडळी सांगतात. या नवीन नियमांत समुद्री मासे व खोल समुद्रातील शोभिवंत माशांच्या प्रजननाला बंदी घातली आहे. हे मासे मत्स्यालयात व फिशटँकमध्ये ठेवण्यासही बंदी आहे. मासेविक्री दुकानात पूर्णवेळ पशुवैद्यकीय अधिकारी व व तज्ज्ञ सहाय्यक असणे आवश्यक केले आहे.

घरगुती फिशटँकसाठी...

फिशटँकसाठी परवानगी घेण्याशिवाय त्याचा आकार किती आहे, त्यानुसार किती इंचाचे किती मासे ठेवायचे हेही बंधनकारक असेल. आजकाल या फिशटँकच्या देखभालीचे कंत्राट दिले जाते. ज्यांना आवड व ज्ञान आहे अशा व्यक्ती फिशटँकची देखभाल करतात व त्यातून त्यांना रोजगार मिळतो. परंतु यापुढे अशा व्यक्तींना फिशरीजचे प्रमाणपत्रधारक सक्तीचे केले आहे.

घरी फिशटँक ठेवण्यासाठी केलेले नियम तसेच देखभाल करणाऱ्यांसाठी फिशरीजचे प्रमाणपत्र यासह इतर अटींमुळे शोभिवंत मासे घरात ठेवणे जाचक होणार आहे. शोभिवंत माशांचे प्रजनन व विक्री करणारेही यामध्ये भरडले जातील.

सुनील म्हात्रे, शोभिवंत माशांचे तज्ज्ञ