म. टा. विशेष प्रतिनिधी, मुंबई
चलनातून पाचशे व हजारच्या बाद करण्यात आलेल्या नोटा बदली करून देण्याचे व्यवहार अजूनही सुरू आहेत, असे महसूल गुप्तवार्ता संचालनालयाच्या (डीआरआय) पथकाने केलेल्या कारवाईत उघड झाले आहे. खुद्द मुंबईतच ११ टक्के रकमेच्या बदल्यात या बाद नोटा खपविण्याचे उद्योग सुरू होते व त्यातूनच जमा झालेल्या १७ लाख रुपये मूल्याच्या रद्द नोटांचा साठा डीआरआयने जप्त केला आहे.
डीआरआयच्या कचाट्यातून पळ काढण्याच्या बेतात असलेल्या रेहान खानला शीळफाट्यावरून अटक केली असता त्याच्याकडे दोन दिवसांपूर्वी १० लाख रुपये मूल्याच्या २ हजारांच्या बनावट नोटा सापडल्या होत्या. रेहान खानची चौकशी केल्यावर मालाड येथे मिथुल शाह नावाच्या एका इसमाच्या घरी छापा टाकला. मिथुलकडे १७ लाख रुपयांच्या रद्द नोटा होत्या. रद्द नोटा बाळगल्याबद्दल अटक करता येत नाही, कारण त्या नोटा चलनातून बाद झालेल्या आहेत. मिथुल शाह १०० रुपयांना ११ रुपये, या दराने जुन्या नोटा ताब्यात घ्यायचा. म्हणजे ५०० रुपयांची एक रद्द नोट दिल्यास त्या व्यक्तीस तो ५५ रुपये द्यायचा. या सर्व नोटा तो गुजरातकडे पाठविण्याच्या बेतात असल्याची माहिती डीआरआयला मिळाली. त्याविषयी सहआयुक्त समीर वानखेडे यांच्या नेतृत्वाखाली तपास सुरू आहे.
रेहान खानकडे हुबेहूब दिसणाऱ्या बनावट नोटांबरोबरच चिल्ड्रन बँक ऑफ इंडिया असे लिहिलेल्या खेळण्यातल्या नोटाही आढळून आल्या. तो २५ टक्क्यांच्या बदल्यात जुन्या नोटा घ्यायचा. परंतु कुणी या नोटा दिल्यावर पोलिसांचा छापा पडला असल्याची आवई उठवायचा व त्याबदल्यात काहीच द्यायचा नाही. शिवाय कुणाला पैसे देताना वर खरी नोट व आतमध्ये चिल्ड्रन्स बँक ऑफ इंडिया लिहिलेल्या बनावट नोटा दडवायचा. यात पैसे गमावले, तरी त्याच्या हाती जुन्या नोटा देणारे व्यापारी त्याचा बभ्रा करू शकायचे नाहीत.
चलनातून पाचशे व हजारच्या बाद करण्यात आलेल्या नोटा बदली करून देण्याचे व्यवहार अजूनही सुरू आहेत, असे महसूल गुप्तवार्ता संचालनालयाच्या (डीआरआय) पथकाने केलेल्या कारवाईत उघड झाले आहे. खुद्द मुंबईतच ११ टक्के रकमेच्या बदल्यात या बाद नोटा खपविण्याचे उद्योग सुरू होते व त्यातूनच जमा झालेल्या १७ लाख रुपये मूल्याच्या रद्द नोटांचा साठा डीआरआयने जप्त केला आहे.
डीआरआयच्या कचाट्यातून पळ काढण्याच्या बेतात असलेल्या रेहान खानला शीळफाट्यावरून अटक केली असता त्याच्याकडे दोन दिवसांपूर्वी १० लाख रुपये मूल्याच्या २ हजारांच्या बनावट नोटा सापडल्या होत्या. रेहान खानची चौकशी केल्यावर मालाड येथे मिथुल शाह नावाच्या एका इसमाच्या घरी छापा टाकला. मिथुलकडे १७ लाख रुपयांच्या रद्द नोटा होत्या. रद्द नोटा बाळगल्याबद्दल अटक करता येत नाही, कारण त्या नोटा चलनातून बाद झालेल्या आहेत. मिथुल शाह १०० रुपयांना ११ रुपये, या दराने जुन्या नोटा ताब्यात घ्यायचा. म्हणजे ५०० रुपयांची एक रद्द नोट दिल्यास त्या व्यक्तीस तो ५५ रुपये द्यायचा. या सर्व नोटा तो गुजरातकडे पाठविण्याच्या बेतात असल्याची माहिती डीआरआयला मिळाली. त्याविषयी सहआयुक्त समीर वानखेडे यांच्या नेतृत्वाखाली तपास सुरू आहे.
रेहान खानकडे हुबेहूब दिसणाऱ्या बनावट नोटांबरोबरच चिल्ड्रन बँक ऑफ इंडिया असे लिहिलेल्या खेळण्यातल्या नोटाही आढळून आल्या. तो २५ टक्क्यांच्या बदल्यात जुन्या नोटा घ्यायचा. परंतु कुणी या नोटा दिल्यावर पोलिसांचा छापा पडला असल्याची आवई उठवायचा व त्याबदल्यात काहीच द्यायचा नाही. शिवाय कुणाला पैसे देताना वर खरी नोट व आतमध्ये चिल्ड्रन्स बँक ऑफ इंडिया लिहिलेल्या बनावट नोटा दडवायचा. यात पैसे गमावले, तरी त्याच्या हाती जुन्या नोटा देणारे व्यापारी त्याचा बभ्रा करू शकायचे नाहीत.