म. टा. खास प्रतिनिधी, मुंबई
पश्चिम रेल्वेवरील मोटरमन, गार्ड यांचे दैनंदिन वेळापत्रक तयार करण्यासाठी आयआयटीच्या माजी विद्यार्थ्यांची मदत घेतली जाणार आहे. पश्चिम रेल्वेवर क्रू डिप्लॉयमेंट सिस्टीम (सीडीएस) सॉफ्टवेअर विकसित केले जाणार असून, प्रामुख्याने त्यासाठी ही मदत घेतली जाणार आहे. दैनंदिन रेल्वे फेऱ्यांच्या नियोजनासह कर्मचाऱ्यांच्या कमतरतेचा विचार करून ड्युटीचे वेळापत्रक आखले जाणार आहे.
मोटरमन, गार्ड यांचे वेळापत्रक आखणे ही मोठी कसरत ठरत असल्याने प. रेल्वेने आयआयटीयन्सची मदत घेण्याचे ठरवले आहे. त्यामुळे सध्याच्या वेळापत्रकातील त्रुटी दूर होऊन नव्या पद्धतीचे वेळापत्रक अंमलात येणार आहे. आत्तापर्यंत वेळापत्रक तयार करण्याच्या प्रक्रियेत मोटरमन, गार्ड यांच्या असोसिएशनचा सहभाग असतो. मात्र, अशा प्रकारे तयार केलेल्या वेळापत्रकास मान्यता मिळण्यापासून अंमलबजावणीपर्यंत सुमारे तीन महिन्यांचा कालावधी लागतो.
पश्चिम रेल्वेवर दररोज १,३५५ फेऱ्या धावतात. विश्रांतीचे दिवस गृहित धरून १४ दिवसांच्या ड्युटीनुसार मोटरमन, गार्डचे वेळापत्रक तयार केले जाते. त्यासाठी आयआयटीयन्सची मदत घेतल्याने वेळापत्रक अधिक अचूक होईल, असा दावा केला जात आहे. पश्चिम रेल्वेच्या परिचालन विभागाचे अधिकारी शमित मोंगा यांनी सर्वप्रथम ही संकल्पना मांडली होती. त्यापद्धतीचे सादरीकरण रेल्वेमंत्री पीयूष गोयल यांच्याकडेही सादर झाले होते. गोयल यांनी या पद्धतीबाबत सकारात्मक दृष्टिकोन दाखवतानाच अन्य विभागांनीही हा प्रयोग अंमलात आणावा, अशी सूचना केली होती.
मनुष्यबळाची अडचण
पश्चिम रेल्वेवर रोजच्या १,३५५ फेऱ्यांसाठी साधारणपणे ३८२ सेट तयार केले जातात. त्यात लोकलची लिंक आणि ड्युटीचा भाग नमूद केलेला असतो. या व्यवस्थेत मनुष्यबळाची अडचण आल्याने अन्य मोटरमन, गार्ड यांना ओव्हरटाइम करावा लागतो. या सर्व गोष्टींचा विचार करून नव्याने वेळापत्रक आखले जाणार असल्याचे सांगितले जाते. जगभरातही वाहतूक व्यवस्थेतील कर्मचाऱ्यांचे वेळापत्रक सॉफ्टवेअरच्या सहाय्याने केले जाते.
पश्चिम रेल्वेवरील मोटरमन, गार्ड यांचे दैनंदिन वेळापत्रक तयार करण्यासाठी आयआयटीच्या माजी विद्यार्थ्यांची मदत घेतली जाणार आहे. पश्चिम रेल्वेवर क्रू डिप्लॉयमेंट सिस्टीम (सीडीएस) सॉफ्टवेअर विकसित केले जाणार असून, प्रामुख्याने त्यासाठी ही मदत घेतली जाणार आहे. दैनंदिन रेल्वे फेऱ्यांच्या नियोजनासह कर्मचाऱ्यांच्या कमतरतेचा विचार करून ड्युटीचे वेळापत्रक आखले जाणार आहे.
मोटरमन, गार्ड यांचे वेळापत्रक आखणे ही मोठी कसरत ठरत असल्याने प. रेल्वेने आयआयटीयन्सची मदत घेण्याचे ठरवले आहे. त्यामुळे सध्याच्या वेळापत्रकातील त्रुटी दूर होऊन नव्या पद्धतीचे वेळापत्रक अंमलात येणार आहे. आत्तापर्यंत वेळापत्रक तयार करण्याच्या प्रक्रियेत मोटरमन, गार्ड यांच्या असोसिएशनचा सहभाग असतो. मात्र, अशा प्रकारे तयार केलेल्या वेळापत्रकास मान्यता मिळण्यापासून अंमलबजावणीपर्यंत सुमारे तीन महिन्यांचा कालावधी लागतो.
पश्चिम रेल्वेवर दररोज १,३५५ फेऱ्या धावतात. विश्रांतीचे दिवस गृहित धरून १४ दिवसांच्या ड्युटीनुसार मोटरमन, गार्डचे वेळापत्रक तयार केले जाते. त्यासाठी आयआयटीयन्सची मदत घेतल्याने वेळापत्रक अधिक अचूक होईल, असा दावा केला जात आहे. पश्चिम रेल्वेच्या परिचालन विभागाचे अधिकारी शमित मोंगा यांनी सर्वप्रथम ही संकल्पना मांडली होती. त्यापद्धतीचे सादरीकरण रेल्वेमंत्री पीयूष गोयल यांच्याकडेही सादर झाले होते. गोयल यांनी या पद्धतीबाबत सकारात्मक दृष्टिकोन दाखवतानाच अन्य विभागांनीही हा प्रयोग अंमलात आणावा, अशी सूचना केली होती.
मनुष्यबळाची अडचण
पश्चिम रेल्वेवर रोजच्या १,३५५ फेऱ्यांसाठी साधारणपणे ३८२ सेट तयार केले जातात. त्यात लोकलची लिंक आणि ड्युटीचा भाग नमूद केलेला असतो. या व्यवस्थेत मनुष्यबळाची अडचण आल्याने अन्य मोटरमन, गार्ड यांना ओव्हरटाइम करावा लागतो. या सर्व गोष्टींचा विचार करून नव्याने वेळापत्रक आखले जाणार असल्याचे सांगितले जाते. जगभरातही वाहतूक व्यवस्थेतील कर्मचाऱ्यांचे वेळापत्रक सॉफ्टवेअरच्या सहाय्याने केले जाते.