मुंबई
पारसी समाजाचे सर्वात वयोवृद्ध धर्मगुरू कैखुसरो नवरोझ दस्तूर मेहेरजीराना यांचे आज अल्पशा आजाराने (मंगळवार) पहाटे गुजरातमध्ये निधन झाले. ते ९२ वर्षांचे होते. विद्वान म्हणून ख्याती असलेले लोकप्रिय मेहेरजीराना हे वकील होते. तसेच ते 'बँकिंग लॉ' आणि 'भारतीय शास्त्रीय संगीताचे विद्यार्थी' या पुस्तकांचे लेखक आहेत.
मेहेरजीराना यांनी आपल्या आयुष्याचा सर्वाधिक काळ मुंबईत व्यतीत केला. सन २०१० मध्ये त्यांची वादा दस्तूर ( उच्च धर्मगुरू) म्हणून नियुक्ती झाल्यानंतर ते गुजरातमध्ये नवसारी येथे गेले.
संगीताची पार्श्वभूमी
कैखुसरो नवरोज दस्तूर मेहेरजीराना हे उत्कृष्ट बासरीवादकही होते. किराणा घराण्याचे उस्ताद अब्दुल करीम खान आणि हुबळीच्या गंगुबाई हनगल यांचे ते शिष्य होत.
ते तरुण असताना त्यांनी वडोदऱ्याच्या ऑल इंडिया रेडिओवर नियमितपणे आपली कला पेश केली आहे. त्यावेळी त्यांना रोज ३० रुपये बिदागी मिळत असे.
दस्तूर मेहेरजीराना हे नवसारीच्या मेहेरजीराना कुटुंबातील १७ वे उच्च धर्मगुरू होते. १६ व्या शतकात (१५१०-१५९०) मेहेरजीराना कुटुंबातील व्यक्तीची पहिल्या उच्च धर्मगुरूपदी नियुक्ती झाली होती. त्यांचा अकबर बादशहाच्या दरबारात विशेष पाहुणे म्हणून गौरवही करण्यात आला होता.
सम्राट अकबराकडून पहिल्या मेहेरजीरानांचा सन्मान
अकबराने सुतरला १५७३ मध्ये वेढा दिला असताना अकबराची पहिल्या मेहेरजीराना यांच्याशी भेट झाल्याचे सांगितले जाते. त्या वेळी केंकरा खरी येथे अकबराच्या सैन्याचा तळ होता. या भेटीनंतर सम्राट अकबराने पहिल्या मेहेरजीरानांना सुरत जवळील गेलखडी येथे २०० एकर जमीन इनाम म्हणून दिली होती.
काही आठवड्यांपूर्वीच पारशी समाजाच्या दुसऱ्या उच्च धर्मगुरूंचे निधन झाले. गेल्याच महिन्यात लंडनमध्ये प्रसिद्ध अवेस्ता विद्वान धर्मगुरू दस्तुर कैखुसरू यांचेही निधन झाले.
पारसी समाजाचे सर्वात वयोवृद्ध धर्मगुरू कैखुसरो नवरोझ दस्तूर मेहेरजीराना यांचे आज अल्पशा आजाराने (मंगळवार) पहाटे गुजरातमध्ये निधन झाले. ते ९२ वर्षांचे होते. विद्वान म्हणून ख्याती असलेले लोकप्रिय मेहेरजीराना हे वकील होते. तसेच ते 'बँकिंग लॉ' आणि 'भारतीय शास्त्रीय संगीताचे विद्यार्थी' या पुस्तकांचे लेखक आहेत.
मेहेरजीराना यांनी आपल्या आयुष्याचा सर्वाधिक काळ मुंबईत व्यतीत केला. सन २०१० मध्ये त्यांची वादा दस्तूर ( उच्च धर्मगुरू) म्हणून नियुक्ती झाल्यानंतर ते गुजरातमध्ये नवसारी येथे गेले.
संगीताची पार्श्वभूमी
कैखुसरो नवरोज दस्तूर मेहेरजीराना हे उत्कृष्ट बासरीवादकही होते. किराणा घराण्याचे उस्ताद अब्दुल करीम खान आणि हुबळीच्या गंगुबाई हनगल यांचे ते शिष्य होत.
ते तरुण असताना त्यांनी वडोदऱ्याच्या ऑल इंडिया रेडिओवर नियमितपणे आपली कला पेश केली आहे. त्यावेळी त्यांना रोज ३० रुपये बिदागी मिळत असे.
दस्तूर मेहेरजीराना हे नवसारीच्या मेहेरजीराना कुटुंबातील १७ वे उच्च धर्मगुरू होते. १६ व्या शतकात (१५१०-१५९०) मेहेरजीराना कुटुंबातील व्यक्तीची पहिल्या उच्च धर्मगुरूपदी नियुक्ती झाली होती. त्यांचा अकबर बादशहाच्या दरबारात विशेष पाहुणे म्हणून गौरवही करण्यात आला होता.
सम्राट अकबराकडून पहिल्या मेहेरजीरानांचा सन्मान
अकबराने सुतरला १५७३ मध्ये वेढा दिला असताना अकबराची पहिल्या मेहेरजीराना यांच्याशी भेट झाल्याचे सांगितले जाते. त्या वेळी केंकरा खरी येथे अकबराच्या सैन्याचा तळ होता. या भेटीनंतर सम्राट अकबराने पहिल्या मेहेरजीरानांना सुरत जवळील गेलखडी येथे २०० एकर जमीन इनाम म्हणून दिली होती.
काही आठवड्यांपूर्वीच पारशी समाजाच्या दुसऱ्या उच्च धर्मगुरूंचे निधन झाले. गेल्याच महिन्यात लंडनमध्ये प्रसिद्ध अवेस्ता विद्वान धर्मगुरू दस्तुर कैखुसरू यांचेही निधन झाले.