नागपूर : अॅडव्हान्स मल्टिकॉम्बॅट एअरक्राफ्ट (अॅम्का)चा प्रकल्प उपराजधानीत होण्याचे संकेत असताना बेंगळुरू आणि उत्तरप्रदेश स्पर्धेत आल्याने हा प्रकल्प जाण्याची शक्यता बळावली आहे.
देशातील लढाऊ विमानांची गरज लक्षात घेऊन स्वदेशी बनावटीचा 'अॅम्का'चे नियोजन करण्यात आले. डीआरडीओच्या एरोनॉटिकल डेव्हलप्मेंट विंगने नागपूरची पाहणी केली. वायुसेनेच्या मेंटेनन्स कमांडच्या मुख्यालय (एचक्यूएमसी) आणि दिवंगत संरक्षणमंत्री मनोहर पर्रीकर यांनी डिफेन्स हबसाठी या क्षेत्राला दिलेले बळ लक्षात घेऊन सकारात्मक संकेत मिळाले होते. दरम्यान, कोव्हिडच्या संकटामुळे हा प्रकल्प मागे पडला. आता जागा निश्चित करण्याचे काम अंतिम टप्प्यात असून, नागपूर स्पर्धेबाहेर जाण्याची चर्चा सुरू झाली आहे.
डीआरडीओच्या संशोधन व विकास विभागाला ५०० कोटी रुपये मिळाले आहेत. विदेशी इंजिनद्वारे मॉडेल तयार करून २०२४-२५ पर्यंत चाचणी घेण्याचे नियोजन आहे. यानंतर प्रत्यक्ष विमान निर्मितीस सुरुवात होईल. संपूर्ण भारतीय बनावटीचे सिंगल सीटर, ट्विन इंजिन व स्टिल्थ टेक्नॉलॉजी राहील. विमानांचे रडारदेखील देशी बनावटीचे राहील. बेंगळुरू येथील एचएएलच्या सहकार्याने नागपुरातही प्रकल्प उभारणे शक्य असल्याचे मानले जात आहे तसेच, राजकीय समीकरणामुळे उत्तरप्रदेशात जाण्याची चर्चा सुरू झाली आहे.
...तर तीन हजार कोटींचे पूरकउद्योग!
नागपुरात हा प्रकल्प आल्यास सुमारे तीन हजार कोटी रुपयांचे पूरक उद्योग सुरू होऊ शकतात. एमएसएमईच्या माध्यमातून लहान-मोठ्या पूरक उद्योगांना मोठा वाव राहील. यातून मोठ्या प्रमाणात रोजगाराची संधी उपलब्ध होण्यासोबतच विकासाला मोठे बळ लाभेल, असाही दावा केला जात आहे. समृद्धी महामार्गावर लढाऊ विमान उतरवण्याची तयारी करण्यात आली होती. तशी व्यवस्था राहणार होती. मात्र, उत्तरप्रदेशात हा प्रयोग यशस्वी झाल्याने समृद्धीवरील ही व्यवस्था बारगळली. त्यामुळे अॅम्का प्रकल्प उपराजधानीत यावा, यासाठी राजकीय पातळीवर तातडीने हालचाल होणे आवश्यक असल्याचे मत या क्षेत्रातील तज्ज्ञांनी व्यक्त केले आहे.
देशातील लढाऊ विमानांची गरज लक्षात घेऊन स्वदेशी बनावटीचा 'अॅम्का'चे नियोजन करण्यात आले. डीआरडीओच्या एरोनॉटिकल डेव्हलप्मेंट विंगने नागपूरची पाहणी केली. वायुसेनेच्या मेंटेनन्स कमांडच्या मुख्यालय (एचक्यूएमसी) आणि दिवंगत संरक्षणमंत्री मनोहर पर्रीकर यांनी डिफेन्स हबसाठी या क्षेत्राला दिलेले बळ लक्षात घेऊन सकारात्मक संकेत मिळाले होते. दरम्यान, कोव्हिडच्या संकटामुळे हा प्रकल्प मागे पडला. आता जागा निश्चित करण्याचे काम अंतिम टप्प्यात असून, नागपूर स्पर्धेबाहेर जाण्याची चर्चा सुरू झाली आहे.
डीआरडीओच्या संशोधन व विकास विभागाला ५०० कोटी रुपये मिळाले आहेत. विदेशी इंजिनद्वारे मॉडेल तयार करून २०२४-२५ पर्यंत चाचणी घेण्याचे नियोजन आहे. यानंतर प्रत्यक्ष विमान निर्मितीस सुरुवात होईल. संपूर्ण भारतीय बनावटीचे सिंगल सीटर, ट्विन इंजिन व स्टिल्थ टेक्नॉलॉजी राहील. विमानांचे रडारदेखील देशी बनावटीचे राहील. बेंगळुरू येथील एचएएलच्या सहकार्याने नागपुरातही प्रकल्प उभारणे शक्य असल्याचे मानले जात आहे तसेच, राजकीय समीकरणामुळे उत्तरप्रदेशात जाण्याची चर्चा सुरू झाली आहे.
...तर तीन हजार कोटींचे पूरकउद्योग!
नागपुरात हा प्रकल्प आल्यास सुमारे तीन हजार कोटी रुपयांचे पूरक उद्योग सुरू होऊ शकतात. एमएसएमईच्या माध्यमातून लहान-मोठ्या पूरक उद्योगांना मोठा वाव राहील. यातून मोठ्या प्रमाणात रोजगाराची संधी उपलब्ध होण्यासोबतच विकासाला मोठे बळ लाभेल, असाही दावा केला जात आहे. समृद्धी महामार्गावर लढाऊ विमान उतरवण्याची तयारी करण्यात आली होती. तशी व्यवस्था राहणार होती. मात्र, उत्तरप्रदेशात हा प्रयोग यशस्वी झाल्याने समृद्धीवरील ही व्यवस्था बारगळली. त्यामुळे अॅम्का प्रकल्प उपराजधानीत यावा, यासाठी राजकीय पातळीवर तातडीने हालचाल होणे आवश्यक असल्याचे मत या क्षेत्रातील तज्ज्ञांनी व्यक्त केले आहे.