म. टा. प्रतिनिधी, नाशिकः जैवविविधतेची खाण असलेल्या अंजनेरी पर्वतरांगेत ‘फ्लेमिंगिया रोलाई’ ही अतिदुर्मिळ वनस्पती आढळून आली असून, जगाच्या पाठीवर ती फक्त कळसुबाई, हरिश्चंद्रगड व तोरणा किल्ला येथेच दिसून येते.
वनस्पती अभ्यासकांनी अंजनेरी पर्वतरांगेत आजवर ३८५हून अधिक निरनिराळ्या सपुष्प वनस्पतींची नोंद केली आहे. वन विभागाच्या मदतीने अद्याप तेथे नवनव्या वनस्पती शोधण्याचे काम संशोधक करीत असतात. त्र्यंबकेश्वर महाविद्यालयामधील वनस्पतीशास्त्राचे विद्यार्थी शिवराम राऊतमाळे व किशोर भोये हे अंजनेरी येथे नियमित अभ्यासासाठी गेले असता, त्यांना नवी वनस्पती दिसली. त्यांनी तिची छायाचित्रे घेऊन ती अभ्यासक डॉ. शरद कांबळे यांना दाखवली. त्यांनी ही अतिदुर्मिळ अशी ‘फ्लेमिंगिया रोलाई’ वनस्पती असून, ती शेंगा येणाऱ्या फॅबेसी कुळातील असल्याचे सांगितले. या कुळासंदर्भातील तज्ज्ञ डॉ. संदीप गावडे यांनीही या वनस्पतीला दुजोरा दिला.
वनस्पती संशोधक पटवर्धन यांनी ही वनस्पती सर्वप्रथम कळसुबाई येथे सन १९०७मध्ये शोधली होती. तिला बिल्लोरे व हेमाद्री या शास्त्रज्ञांनी सन १९८२मध्ये ‘मौघानिया रोलाई’ हे नाव दिले. नंतर तिचे नामकरण ‘फ्लेमिंगिया रोलाई’ असे करण्यात आले. अंजनेरी येथे ही वनस्पती आढळल्याने तिचे अस्तित्व नाशिकमधील अन्य पर्वतरांगांतही असण्याची शक्यता व्यक्त होत आहे.
नाशिक विभागाचे उपवनसंरक्षक पंकज गर्ग, सहाय्यक वनसंरक्षक गणेशराव झोळे, वनपरिक्षेत्र अधिकारी विवेक भदाणे, अंजनेरीचे वनपाल ज्ञानेश्वर शिंदे आदींनी या कार्यास सहकार्य केले.
अशी आहेत वैशिष्ट्ये...
फ्लेमिंगिया रोलाईला सप्टेंबर ते नोव्हेंबर महिन्यात फुले व फळे येतात. तिच्या फुलोऱ्यावर दाट केसाळ लव असते. त्यावरून ही वनस्पती चटकन ओळखता येते.
वनस्पती अभ्यासकांनी अंजनेरी पर्वतरांगेत आजवर ३८५हून अधिक निरनिराळ्या सपुष्प वनस्पतींची नोंद केली आहे. वन विभागाच्या मदतीने अद्याप तेथे नवनव्या वनस्पती शोधण्याचे काम संशोधक करीत असतात. त्र्यंबकेश्वर महाविद्यालयामधील वनस्पतीशास्त्राचे विद्यार्थी शिवराम राऊतमाळे व किशोर भोये हे अंजनेरी येथे नियमित अभ्यासासाठी गेले असता, त्यांना नवी वनस्पती दिसली. त्यांनी तिची छायाचित्रे घेऊन ती अभ्यासक डॉ. शरद कांबळे यांना दाखवली. त्यांनी ही अतिदुर्मिळ अशी ‘फ्लेमिंगिया रोलाई’ वनस्पती असून, ती शेंगा येणाऱ्या फॅबेसी कुळातील असल्याचे सांगितले. या कुळासंदर्भातील तज्ज्ञ डॉ. संदीप गावडे यांनीही या वनस्पतीला दुजोरा दिला.
वनस्पती संशोधक पटवर्धन यांनी ही वनस्पती सर्वप्रथम कळसुबाई येथे सन १९०७मध्ये शोधली होती. तिला बिल्लोरे व हेमाद्री या शास्त्रज्ञांनी सन १९८२मध्ये ‘मौघानिया रोलाई’ हे नाव दिले. नंतर तिचे नामकरण ‘फ्लेमिंगिया रोलाई’ असे करण्यात आले. अंजनेरी येथे ही वनस्पती आढळल्याने तिचे अस्तित्व नाशिकमधील अन्य पर्वतरांगांतही असण्याची शक्यता व्यक्त होत आहे.
नाशिक विभागाचे उपवनसंरक्षक पंकज गर्ग, सहाय्यक वनसंरक्षक गणेशराव झोळे, वनपरिक्षेत्र अधिकारी विवेक भदाणे, अंजनेरीचे वनपाल ज्ञानेश्वर शिंदे आदींनी या कार्यास सहकार्य केले.
अशी आहेत वैशिष्ट्ये...
फ्लेमिंगिया रोलाईला सप्टेंबर ते नोव्हेंबर महिन्यात फुले व फळे येतात. तिच्या फुलोऱ्यावर दाट केसाळ लव असते. त्यावरून ही वनस्पती चटकन ओळखता येते.