घरभाडे महागले! नवी मुंबईत वाणिज्य आणि निवासी मालमत्तांचे भाडे आवाक्याबाहेर

शरद वागदरे, नवी मुंबई : मुंबईला पर्याय म्हणून ७० च्या दशकात नवी मुंबई शहर वसवण्यात आले. सिडकोने निर्माण केलेल्या या शहरात भाड्याने घर घेणे आता सर्वसामान्यांच्या आवाक्यात राहिलेले नाही. घर विकत घेणे परवडत नसल्याने आजमितीस हजारो नागरिक भाड्याच्या घरांत वास्तव्य करीत आहेत. परंतु, तेही परवडेनासे झाले आहे कारण नवी मुंबईतील वाणिज्य व निवासी जागांच्या भाड्याचे दर अवाच्या सवा वाढले आहेत.

करोनानंतर घरमालकांनी भाडे दरामध्ये २५ ते ३० टक्के वाढ केल्यामुळे परवडेल असे घर शोधण्यासाठी सामान्यांना वणवण भटकावे लागत आहे. वाशी, पाम बीच, नेरूळ, ऐरोली व सीवूड परिसरांत सर्वाधिक महागड्या दराने भाड्याने घर दिले जात आहे. तर कोपरखैरणे, घणसोली, रबाळे, तुर्भे या परिसरांत तुलनेने सामान्यांना परवडेल असा पर्याय उपलब्ध होत आहे. तरीदेखील करार संपल्यानंतर नियमाने १० टक्के भाडेवाढीऐवजी नवीन भाडेकरू आणून भाड्यात प्रतिमहा तीन ते पाच हजार रुपये वाढ केली जात आहे. त्यामुळे सर्वसामान्यांना भाड्याचे घर शोधताना देखील ‘नटसम्राट’ नाटकाप्रमाणे ‘कुणी घर देता का घर’ असा टाहो फोडण्याची वेळ आली आहे.

या व्यवहारांत मालमत्ता मिळवून देणाऱ्या दलालांचे वर्चस्व आहे. घर भाड्याने घेणारे भाडेकरू प्रामुख्याने नोकरदार व कामगार वर्ग आहे. घर भाड्याने घेताना संबंधित सोसायटीलादेखील काही रक्कम मोजावी लागत असल्याने भाडेकरूंना मोठा भुर्दंड सोसावा लागत आहे. वाशी परिसर, पाम बीचमध्ये वन बीएचकेसाठी १८ ते १९ हजार रुपये प्रतिमहिना भाडे मोजावे लागत आहे. सीवूडमध्ये १६ ते १७ हजार रुपये वन बीएचकेसाठी प्रतिमहिना भाडे मोजावे लागत आहे, तर वाशीमध्ये टू बीएचकेसाठी २२ हजारांपेक्षा अधिक मासिक भाडे आकारले जात आहे. कोपरखैरणे परिसरात माथाडींच्या वसाहतीमध्ये ११ ते १२ हजार रुपये मासिक भाडे आकारले जात आहे. पूर्वी हेच भाडे चार हजार रुपये होते. मात्र माथाडी कामगारांनी मूळ घरावर दोन ते अडीच मजले वाढीव बांधकाम केल्याने या बांधकामापोटी घेतलेले कर्ज फेडण्यासाठी घरे भाड्याने दिली आहेत. वाशी परिसरामध्ये पूर्वी सात ते नऊ हजारांत वन बीएचके घर भाड्याने सहज उपलब्ध होत होते. ऐरोली परिसरात वन बीएचकेसाठी १५ ते १६ हजार रुपये भाडे आकारले जात आहे.

झोपडपट्टी परिसरातही भाव वधारला

दिघा येथील कारवाईनंतर झोपडपट्टी परिसरातील घरमालकांचा भावदेखील वधारला आहे. नावाला झोपडपट्टी असणारा हा परिसर आता टुमदार घरांनी सजल्याने झोपडपट्टी परिसरातदेखील वन रूम किचनचे पाच ते सात हजार रुपये भाडे आकारले जात आहे. गावठाण क्षेत्रात पाच ते सहा हजार रुपये मासिक भाडे असलेली घरे सहज मिळायची, मात्र आता या ठिकाणीदेखील सात ते आठ हजार रुपये भाडे मोजावे लागत आहे. चाळ परिसरातदेखील चार ते पाच हजार रुपये भाडे घेतले जाते.

वाढती महागाई, घेतलेल्या कर्जाचे हप्ते, उदरनिर्वाहाचे साधन, कायद्यातील किचकट प्रक्रिया यामुळे घरमालकांकडून अधिक भाड्यासाठी तगादा लावला जातो. परिणामी घरभाडे वाढविण्याशिवाय पर्याय राहत नाही. म्हणून घर रिकामे केल्यानंतर नवीन भाडेकरूसाठी भाडोवाढ लागू केली जात आहे.-विनायक पेडणेकर, इस्टेट एजंट

अकरा महिन्यांचा करार संपल्यानंतर शक्यतो घरमालक पुन्हा करार करण्यास राजी नसतात. करार वाढवला तरी नियमाने १० टक्केऐवजी सरळ अडीच ते तीन हजार रुपयांची भाडेवाढ लागू करतात. ही भाडेवाढ स्वीकारण्याशिवाय पर्याय नसतो. परवडत नसले तरी डोक्यावर छप्पर असावे म्हणून ही भाडेवाढ मान्य करावीच लागते. भाडे नियंत्रण कायद्याची कोणतीही अंमलबजावणी नवी मुंबई शहरात होत नसल्याचे दिसून येत आहे. या कायद्याविषयी भाडेकरूदेखील अनभिज्ञ आहेत.-सागर कांबळे, रहिवासी