- शेतीसाठी फिल्ड ऑटोनॉमस रोव्हर मशिन प्रकल्प सादर
- व्यक्तिमत्त्व शोधासाठी अॅनॅलिसिस ऑफ ईईजी सिग्नल्स टू डिटरमाइन पर्सनॅलिटी अॅण्ड ह्युमन इमोशन्स प्रकल्प
- आभासी चलनासाठी पेब्लॉक
टाइम्स वृत्त, नवी दिल्ली
इंजिनीअरिंगच्या बी.टेक अभ्यासक्रमाच्या विद्यार्थ्यांनी केलेल्या वैज्ञानिक हुशारीचे आणि संशोधक वृत्तीचे शानदार प्रदर्शन 'प्रॉजेक्ट शोकेस' या उपक्रमांतर्गत केले. बेनेट विद्यापीठाने या उपक्रमाचे आयोजन केले होते. या अंतर्गत गुरुवारी इंजिनीअरिंगच्या विद्यार्थ्यांनी विविध उद्योगांना लागणाऱ्या प्रकल्पांचे सादरीकरण केले. हा संपूर्ण कार्यक्रम बेनेट विद्यापीठाच्या 'स्कूल ऑफ इंजिनीअरिंग अॅण्ड अॅप्लाइड सायन्सेस'ने (सीस) आयोजित केला होता.
'प्रॉजेक्ट शोकेस'मध्ये एकूण १८ प्रकल्प सादर केले गेले. आर्टिफिशियल इंटेलिजन्सपासून कमी बजेटच्या रोबोटिक्सपर्यंत प्रकल्प सादर केले गेले. आरोग्यनिगा व कृषी या क्षेत्रांमध्ये आर्टिफिशियल इंटेलिजन्सचा वापर कसा करता येईल, यावर येथे भर दिला गेला. या उपक्रमाच्या उद्घाटनानंतर सीसचे अधिष्ठाता डॉ. सुनीत तुली म्हणाले, 'इंजिनीअरिंग ज्ञानाचे उपयोजन करण्यास बेनेट विद्यापीठा खूप आधीपासून सुरुवात करते. 'प्रॉजेक्ट शोकेस' ही त्याची साक्ष पटवून देते.'
विद्यार्थ्यांनी सादर केलेल्या प्रकल्पांचे मूल्यांकन परीक्षकांनी केले. जयंता चौधरी (प्रोग्रॅम संचालक, टीसीएस), गौतम घई (सीईओ, सोर्स फ्यूज टेक्नॉलॉजिज प्रायव्हेट लिमिटेड), शालिनी मिश्रा (डिजिटल परिवर्तन प्रमुख, सोप्रा स्टेरिया), आर. के. शर्मा (आर अॅण्ड डी प्रमुख, एनटीएल इलेक्ट्रॉनिक्स), राहुल (सहउपाध्यक्ष अभियांत्रिकी विभाग, एरिसेन्ट), मयंक जैन (व्यवस्थापक, तंत्रज्ञान, सेपिएन्ट), प्रफुल्ल टिकू (सहाय्यक उपाध्यक्ष, एचआर अॅनॅलिटिक्स अॅण्ड इनोव्हेशन, जेनपॅक्ट) आणि संदीप दास (महाव्यवस्थापक, आदित्य बिर्ला पेमेंन्ट्स बँक) हे मान्यवर परीक्षक प्रॉजेक्ट शोकेसला लाभले.
विद्यार्थ्यांनी सादर केलेल्या प्रकल्पांचे परीक्षण तीन गटांमध्ये केले गेले - आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स, कम्प्युटर सायन्स, इंटरनेट ऑफ थिंग्ज व रोबोटिक्स. स्वप्नील पानवाला व त्याच्या चमूने तयार केलेला 'फिल्ड ऑटोनॉमस रोव्हर मशिन (फार्म)' हा प्रकल्प परीक्षकांनी सर्वाधिक नावाजलेला प्रकल्प ठरला. पिकांवरील रोगांचे निदान करणारा कमी किंमतीचा रोबो या प्रकल्पांतर्गत या चमूने तयार केला. शेतकऱ्यांना उपयुक्त असा हा रोबो असून पिकांवरील रोग ओळखण्यासाठी आवश्यक त्या साहित्याने हा रोबो स्वयंसिद्ध आहे. स्वप्नील पानवाला ही कम्प्युटर सायन्स इंजिनीअरिंग शाखेच्या दुसऱ्या वर्गात शिकणारा विद्यार्थी आहे. त्याच्या या प्रकल्पाने प्रभावित होऊन त्याला तेथेच इंटर्नशिपची ऑफर दिली गेली.
आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स गटामध्ये 'अॅनॅलिसिस ऑफ ईईजी सिग्नल्स टू डिटरमाइन पर्सनॅलिटी अॅण्ड ह्युमन इमोशन्स' हा प्रकल्प सर्वोत्तम ठरला. हा प्रकल्प कम्प्युटर सायन्स इंजिनीअरिंग या शाखेत तृतीय वर्षात शिकणाऱ्या नंदना वर्षने हिने व तिच्या चमूने तयार केला होता. या प्रकल्पामध्ये व्यक्तीचे व्यक्तिमत्त्व ईईजी सिग्नल्सद्वारे ओळखण्यासाठी नवे अल्गोरिदम या चमूने विकसित केले.
प्रॉजेक्ट शोकेस या उपक्रमाचे आयोजन करणारे प्रा. डॉ. तन्वीर अहमद म्हणाले, 'येथे आम्ही कमी किंमतीत तयार होणारी उपकरणे मांडली आहेत. या उपकरणांची कार्यक्षमता उच्च दर्जाची आहे. त्यामुळे ही खरोखर एक नवकल्पना (इनोव्हेशन) आहे. या नवकल्पनेने सध्याच्या व्यवस्थेला आव्हान दिले आहे आणि वास्तविक जगातील समस्यांचा मुकाबला करण्यासाठी एक नवी, पर्यायी दृष्टिकोनही दिला आहे.'
कम्प्युटर सायन्स गटामध्ये 'पेब्लॉक' हा प्रकल्प विजयी ठरला. कम्प्युटर सायन्स इंजिनीअरिंग शाखेत पहिल्या वर्षात शिकणाऱ्या अनुदित नागरने हा प्रकल्प सादर केला. संपूर्ण कार्यक्रमात हा प्रकल्प सर्वाधिक चर्चेत राहिला. ब्लॉकचेन तंत्रज्ञानाला सूक्ष्म पातळीपर्यंत घेऊन जाऊन अदायगीचे व्यवहार सूक्ष्म स्तरावर घेऊन जाण्याचे काम 'पेब्लॉक' करते. याद्वारे आभासी चलनाला (क्रिप्टोकरन्सी) मुख्य प्रवाहात आणण्याचा प्रयत्न 'पेब्लॉक'ने केला.
आपल्या या प्रकल्पाबाबत अनुदित नागर म्हणाला, 'क्रिप्टोकरन्सी आणि ब्लॉकचेन तंत्रज्ञान हे समाजातील असे तंत्रज्ञान कळणाऱ्या उच्चभ्रूंसाठीच आहे, असा गैरसमज सर्वत्र आहे. 'पेब्लॉक' प्रकल्प हे तंत्रज्ञान व ही संपूर्ण प्रक्रिया सोपी करण्यावर भर देऊन या क्षेत्रातील विकेंद्रित जगाचा व शेवटच्या वापरकर्त्याचा संवाद साधून देतो.'
जागतिक दर्जाच्या शिक्षणाचे हे खरे प्रदर्शन आहे; जेथे मुले समाजोपयोगी तसेच उद्योगांना आवश्यक असे प्रकल्प देण्यात यशस्वी होतात, अशा शब्दांत कम्प्युटर सायन्स विभागाचे प्रमुख डॉ. दीपक गर्ग यांनी 'प्रॉजेक्ट शोकेस'ची प्रशंसा केली.