फुलपाखरू
अरुण पाटील, नाशिक
शाळेतमधल्या सुट्टीची घंटा झाली. सर्व विद्यार्थी मधल्या सुट्टीच्या वेळेत आनंदाने खेळत होती. खेळता खेळता अचानक एक रंगीबेरंगी पंख असलेले फुलपाखरू उडतउडत आले आणि कीर्तीच्या खांद्यावर बसले. तितक्यात सर्व मुलामुलींचा घोळका फुलपाखरू पाहण्यासाठी तिच्याजवळ जिज्ञासू भावनेने जमा झाला. खरं तर फुलपाखरू चित्रात आणि बागेत प्रत्यक्ष उडताना सर्वजण पाहातच असतात. परंतु अगदी जवळून पाहाण्याची संधी सर्व मुलांना आज या फुलपाखराने दिली होती.
फुलपाखरू कितीतरी वेळ तसेच खांद्यावर बसून होते. जणू काही त्याला मुलांसोबत मुल होऊन खेळायला गंमतच वाटत होती. मग कीर्तीने त्याचे दोन्ही पंख अलगदपणे अंगठ्यात व पहिल्या बोटात धरले आणि आपल्या नाजूक हातावर त्याला खेळवले. कदाचित बालकांच्या हाताचा कोमल स्पर्श त्याला हवाहवासा वाटत असेल. एरवी फुलांवर बसणारे नाजूक फुलपाखरू आज कीर्तीच्या खांद्यावर बसलेले पाहून मुलांना आणखीनच गंमत वाटत होती. अगदी जवळून फुलपाखराचे निरीक्षण त्यांनी केले. फुलपाखराचे लांबलचक पाय, लांबलचक काळ्याभोर मिश्या, डोळ्यात काजळ भरल्यासारखे दिसणारे गोल गरगरीत डोळे त्यांनी अगदी जवळून निरखून पाहिले. सुंदर दिसणाऱ्या मनमोहक फुलपाखराच्या पंखावर कोणीतरी सप्तरंगांची डिझाईन केली आहे की काय, असेच प्रत्येकाला वाटत होते.
निसर्गाने फुलपाखरासारख्या इवलाशा कीटकास दिलेले सुंदर रूप पाहून सर्वचजण हरखून गेले होते. ते आपापसात चर्चा करत असतानाच त्याठिकाणी त्यांचे वर्गशिक्षक आले. त्यांना विद्यार्थ्यांचे कौतुक वाटले. सर्व विद्यार्थ्यांच्या बालमनातील कुतूहल शिक्षकांनी जाणून घेतले. विद्यार्थ्यांनी फुलपाखराविषयी अनेक प्रश्न मनमोकळेपणाने विचारले. विद्यार्थीही त्यांना माहीत असलेल्या ज्ञानाच्या व माहितीच्या आधारे चर्चा करत होते. सर्व विद्यार्थी बोलते झाले होते. त्यांच्या चेहऱ्यावरचा मनमुराद आनंद ओसंडून वाहत होता. शिक्षकांनी फुलपाखरू जन्मास कसे येते, कोशातून बाहेर कसे पडते व त्याच्या अंडी, अळी, कोश, आणि सुरवंट या अवस्था समजावून सांगितल्या. सर्व माहिती सविस्तर सांगून झाल्यानंतर शेवटी त्यांनी मुलांना सांगितले की, फुलपाखराचे आयुष्य फक्त चौदा दिवसांचे असते. हे ऐकून सर्व विद्यार्थी हिरमुसले. एवढे अद्भुतरम्य सौंदर्य लाभलेला छोटासा कीटक आणि त्याचे आयुष्य मात्र चौदा दिवस असावे, हे त्यांना अनपेक्षित होते. पण चौदा दिवस जीवनाचा पुरेपूर आनंद लुटणाऱ्या फुलपाखराकडून त्यांनी आनंदी जीवनाचा धडाही घेतला. त्या फुलपाखराचे विविध रंग डोळ्यात साठवत विद्यार्थ्यांनी मग त्याला निसर्गाच्या सान्निध्यात सोडून दिले.