सामान्य नागरिक नोटाबंदीच्या पाठीशी

ज्येष्ठ अर्थतज्ज्ञ अनिल बोकील यांचे मत

म. टा. प्रतिनिधी, पुणे

‘नोटाबंदीच्या निर्णयाविरोधात सामान्य नागरिक आक्रोश करीत आहेत; असा कांगावा केला जात आहे. खरे तर सामान्य नागरिक या निर्णयाच्या ठामपणे पाठीशी असून, त्यांनी निर्णयाचे स्वागतच केले आहे,’ असे मत ‘अर्थक्रांती’चे प्रणेते अनिल बोकील यांनी मंगळवारी व्यक्त केले. देशातील परिस्थिती बदलण्यासाठी कायदे नाही, तर व्यवस्था बदलण्याची​ गरज असल्याचेही त्यांनी स्पष्ट केले.
ग्राहक पेठ को-ऑपरेटिव्ह स्टोअर्स आणि जनता सहकारी बँकेतर्फे आयोजित व्याख्यानात बोकील बोलत होते. या वेळी महाराष्ट्र चेंबर ऑफ कॉमर्स इंडस्ट्रीज अँड अॅग्रीकल्चरचे अध्यक्ष प्रमोद चौधरी, जनता सहकारी बँकेचे अध्यक्ष अरविंद खळदकर, पुणे सराफ असोसिएशनचे अध्यक्ष फत्तेचंद रांका, व्यापारी राजेश शहा, ग्राहक पेठेचे सूर्यकांत पाठक आणि ज्येष्ठ पत्रकार यमाजी पालकर यांनी बोकील यांच्याशी संवाद साधला.
‘सरकारने नोटाबंदीचा निर्णय जाहीर केल्यानंतर, पैसे काढण्यावर बंधने घातल्याचे जाहीर केले. त्यामुळे लोकांमध्ये असुरक्षिततेची भावना निर्माण होऊन, सर्वजण पैसे काढण्यासाठी धावपळ करू लागले. त्यामुळे आजची परिस्थिती निर्माण झाली आहे,’ असे बोकील यांनी स्पष्ट केले. ‘पंतप्रधान नरेंद्र मोदी एकीकडे कॅशलेस व्यवहारांची टिमकी वाजवत आहेत आणि दुसरीकडे दोन हजार रुपयांची नोट चलनात का आणत आहेत, असे प्रश्न सर्वत्र उपस्थित होत आहेत. मात्र, त्यामागेही कारण आहे. चलनात पाचशे व हजार रुपयाच्या नोटांचे प्रमाण मोठे होते. त्या एकाएकी बंद केल्यामुळे अर्थव्यवस्थेचा वेग मंदावला. ही परिस्थिती हाताळण्यासाठी कमी नोटांच्या माध्यमातून जास्त चलन खेळविण्यासाठी दोन हजार रुपयाची नोट चलनात आणली,’ असेही बोकील यांनी नमूद केले.

‘जीएसटीचे आव्हान मोठे’
‘एक देश एक कर या संकल्पनेमुळे जीएसटीचे खूप कौतुक करण्यात आले. मात्र, प्रत्यक्षात जीएसटीचे स्वरूप तसे राहिलेले नाही. इंधन, विजेचे दर त्याबाहेर ठेवण्यात आलेले आहेत. जीएसटी लागू करण्यास अमेरिकेसारख्या बलाढ्य अर्थव्यवस्थेने नकार दिला. या पार्श्वभूमीवर आपण ते आव्हान पेलू शकू, का हा मोठा सवाल आहे, असे बोकील यांनी नमूद केले.