म .टा. प्रतिनिधी, पुणे
करोनाच्या पार्श्वभूमीवर पुणे, पिंपरी-चिंचवड शहर सील करण्यात आले आहे. या परिस्थितीत शहरातील प्रायोगिक रंगभूमीवरही शांतता पाहायला मिळत आहे. लॉकडाउनमुळे प्रायोगिक रंगमंचापुढेही अनेक आव्हाने निर्माण झाली आहेत. येत्या काळात आर्थिक संकटाला सामोरे जाताना कला जपून ती अधिकाधिक प्रगल्भ करण्याचे आव्हान कलाकारांसमोर असल्याची माहिती कलाकारांनी दिली.
लॉकडाउनमुळे प्रायोगिक नाट्यसंस्थांनी आयोजित केलेली नाट्यशिबिरे, नाट्यप्रयोग, स्पर्धा, सांस्कृतिक कार्यक्रम, उन्हाळी शिबिरे रद्द झाली आहेत. परिणामी या संस्थांना आर्थिक झळ सोसून प्रायोगिक रंगमंच सुरू ठेवणे जिकिरीचे जाणार असल्याचे सांगण्यात येत आहे. लॉकडाउनमुळे तालमी करणे शक्य नसल्याने काही कलाकार व्हिडिओद्वारे सादरीकरण करीत असून, त्याला चांगला प्रतिसाद मिळत असल्याचे सांगण्यात आले.
रंगकर्मी आणि एक्स्प्रेशन लॅब स्टुडियोचे प्रदीप वैद्य म्हणाले, 'सध्याच्या परिस्थिती एकल नाट्यासारखे प्रयोग होत आहेत. लॉकडाउनमध्ये कलाकारांनी नाट्यकलेची ऊर्मी जिवंत ठेवली पाहिजे. प्रायोगिक रंगमंचाचे गाडे बंद पडल्याचे दिसत आहे. सरकारी मदत मिळाली, तरी ठीक आणि नाही मिळाली तरीही ठीक. परिस्थिती पूर्ववत झाली की रसरशीत नाट्यानुभव देणं ही आपली जबाबदारी राहणार आहे.'
सुदर्शन रंगमंच आणि ज्योत्स्ना भोळे सभागृहाच्या संचालक शुभांदी दामले म्हणाल्या, 'लॉकडाउनमुळे फेस्टिव्हल, उन्हाळी शिबिरे, नाट्यप्रयोग ठप्प झाले आहेत. सगळे नियोजन ढासळले आहे. एकंदर संस्था आणि रंगमंच चालवत असताना संस्थेचे आर्थिक नुकसान होणार आहे. याही परिस्थितीत रंगमंचासाठी असणाऱ्या कर्मचाऱ्यांना पगार देत आहोत.'
.
कलाकारांनी आपली नाट्यकलेची ऊर्मी कायम ठेवावी. सध्या मिळालेल्या वेळात नाट्यशास्त्राचा अभ्यास करावा. कलाकारांनी टिकाव धरुन पुढे जात राहणे आणि सकारात्मक राहणे आवश्यक आहे.
- प्रदीप वैद्य, रंगकर्मी
.
उन्हाळी सुटीच्या कालावधीसाठी नियोजित केलेली सर्व शिबिरे, नाटके रद्द झाली आहेत. परिणामी संस्थेचे आर्थिक नुकसान होणार आहे. नवोदित कलाकारांना नाट्यवाचन, लेखन यासाठी प्रोत्साहन देत आहोत.
- शुभांगी दामेल, सुदर्शन रंगमंच
.
शहरात प्रायोगिक नाट्यचळवळ सुरू ठेवणे सोपे नाही. 'पैस रंगमंच' चालवताना आता सगळे बंद असताना भाडे कसे भरायचे हा प्रश्न सतावतो आहे.
- प्रभाकर पवार, संचालक, पैस रंगमंच
.
विद्यार्थ्यांना ऑनलाइन नाट्यप्रशिक्षण देत आहोत. नाट्यविषयक साहित्य मुलांना पुरवत आहोत. सध्या नाट्यप्रशिक्षण घेत असलेल्या मुलांना वाचन, सादरीकरण असे टास्क देत आहोत.
- संजय मोरे, संचालक, ड्रामालय
.
कलाकारांना मिळालेल्या वेळात ऑनलाइन कथावाचन, अभिवाचन सुरू आहे. यामुळे प्रेक्षकांशी जोडले जात असल्याचे समाधान आहे.
- यतिन माझिरे, संचालक, संक्रमण रंगमंच