विवेक वेलणकर
बारावीनंतर अभियांत्रिकी शाखेकडे विद्यार्थ्यांचा वाढता ओढा आहे. मात्र, यासाठी भरमसाठ फी देऊनही हव्या त्या कॉलेजमध्ये प्रवेश मिळेल की नाही, याची चिंता विद्यार्थ्यांना आणि पालकांना सातत्याने भेडसावत असते. या सगळ्या पार्श्वभूमीवर मोफत अभियांत्रिकी शिक्षण; शिवाय जेवण, कपडे, पुस्तके, निवासही मोफत व शिक्षण पूर्ण झाल्यावर मानाची आणि चांगल्या पगाराची नोकरी देऊ शकणारी दोन महाविद्यालये आहेत, यावर कदाचित विश्वास बसणार नाही. भारतीय लष्कर आणि नौदल यात लागणारे अभियंते घडविण्यासाठी सैन्यदलांमार्फत महाविद्यालये चालविली जातात.
१) कॉलेज ऑफ मिलिटरी इंजिनीअरिंग (पुणे) :
पुण्यात दापोडी येथे असलेल्या या महाविद्यालयात चार वर्षांचा अभियांत्रिकी अभ्यासक्रम चालविला जातो. यातील पहिल्या वर्षी इंडियन मिलिटरी अॅकेडमी (डेहराडून) येथे, मूलभूत लष्करी प्रशिक्षण दिले जाते. त्यानंतरची चार वर्ष पुणे / महू किंवा सिकंदराबाद येथील अभियांत्रिकी महाविद्यालयात अभियांत्रिकी प्रशिक्षण दिले जाते. यानंतर विद्यार्थ्यांना भारतीय लष्करी सेवेत लेफ्टनंट म्हणून सामावून घेतले जाते. संपूर्ण प्रशिक्षण आणि दरम्यानचे भोजन/निवास इ. सर्व खर्च भारत सरकार करते.
या महाविद्यालयातील प्रवेशासाठी मे व सप्टेंबरमधील 'एम्प्लॉयमेंट न्यूज' या साप्ताहिकात जाहिरात येते. अर्ज ऑनलाइन पद्धतीने www.joinindianarmy.nic.in या संकेतस्थळावरून ८ जूनपर्यंत भरता येतील. ज्या विद्यार्थ्यांना बारावीत (शास्त्र शाखा) पीसीएम विषयात किमान ७० टक्के गुण मिळतील, तेच विद्यार्थी अर्ज करण्यास पात्र असतील. याबरोबरच वय व शारीरिक क्षमतांबद्दलच्या अटी व पात्रता जाहिरातींमध्ये सविस्तर नमूद केल्या आहेत. आलेल्या सर्व अर्जांची छाननी होऊन राष्ट्रीय स्तरावर गुणवत्ता यादी तयार केली जाईल आणि त्याप्रमाणे विद्यार्थ्यांना SSB Interview साठी बोलावले जाईल.
२) आयएनएस झामरीन (केरळ) :
केरळमधील या नौदल महाविद्यालयात चार वर्षांचा अभियांत्रिकी कोर्स चालविला जातो. यात मरीन, इलेक्ट्रिकल, इलेक्ट्रॉनिक्स, नेव्हल, आर्किटेक्चर या विषयांत अभियांत्रिकी पदवीचे अभ्यासक्रम आहेत. केरळच्या आयएनएस झामरीनमध्ये सर्व अभ्यासक्रम चालविले जातात. फक्त नेव्हल आर्किटेक्चरचा अभ्यासक्रम कोची येथे चालविला जातो. यानंतर सहा महिन्यांच्या प्रशिक्षण कालावधीनंतर विद्यार्थ्यांना भारतीय नौसेनेत सब लेफ्टनंट म्हणून सामावून घेतले जाते. संपूर्ण प्रशिक्षण आणि दरम्यानचा भोजन/निवास इ. सर्व खर्च भारत सरकार करते.
या महाविद्यालयातील प्रवेशासाठी मे व सप्टेंबरमधील 'एम्प्लॉयमेंट न्यूज' या साप्ताहिकात जाहिरात येते. अर्ज ऑनलाइन पद्धतीने www.joinindiannavy.gov.in या संकेतस्थळावरून १७ जूनपर्यंत भरता येतील. याबरोबरच शारीरिक क्षमतांबद्दल अटी व पात्रता जाहिरातींमध्ये नमूद केली आहे. आलेल्या सर्व अर्जांची छाननी होऊन JEE (Mains) च्या मार्कांच्या आधारे राष्ट्रीय स्तरावर गुणवत्ता यादी तयार केली जाईल आणि त्याप्रमाणे विद्यार्थ्यांना समक्ष मुलाखतीसाठी बोलावले जाईल.
कॉलेज ऑफ मिलिटरी इंजिनीअरिंग आणि आयएनएस झामरीन या दोन्ही महाविद्यालयातील प्रवेशासाठीची मुलाखत प्रक्रिया SSB Interview या नावाने ओळखली जाते.