यंदाच्या गुढीपाडव्याला कधी उभाराल गुढी?

सकाळी साडेआठ वाजता गुढी उभारा

म. टा. प्रतिनिधी, पुणे

चैत्रशुद्ध प्रतिपदेला साजरा केला जाणारा गुढीपाडवा कॅलेंडरमध्ये २८ मार्चला (मंगळवार) दाखविण्यात येत असला तरी विविध पंचागकर्त्यांमध्ये मतभेद आहेत. पण महाराष्ट्रातील नागरिकांनी येत्या २८ मार्च रोजी सूर्योदयानंतर सकाळी ८ वाजून २७ मिनिटांनी गुढी उभारावी, असे आवाहन दाते पंचागकर्ते मोहन दाते यांनी केले आहे.

येत्या २८ मार्चला सूर्योदयानंतर ८ वाजून २७ मिनिटांपर्यंत अमावस्या असून प्रतिपदेची समाप्ती २९ मार्चला सूर्योदयापूर्वी पहाटे ५ वाजून ४५ मिनिटांनी होते आहे. त्यामुळे २८ मार्च याच दिवशी अमावस्या समाप्तीनंतर नेहमीप्रमाणे गुढी उभारून पूजा करावी. देशात सूर्यसिद्धांत आणि दृकसूक्ष्म गणितपद्धती अशा दोन पद्धतींची पंचागे आहेत. गणित पद्धतीच्या भिन्नतेमुळे काही सण वेगवेगळ्या दिवशी येतात. संपूर्ण महाराष्ट्र, आंध्र प्रदेश, गुजरात, राजस्थान, चंदिगड, हरियाना, उत्तर प्रदेश, कर्नाटकातील बऱ्याचशा भागात पंचागामध्ये आणि केंद्र सरकारच्या राष्ट्रीय पंचागातही सूक्ष्म गणित पद्धतीनुसार २८ मार्च रोजी गुढीपाडवा दिलेला आहे. या पूर्वी २८ मार्च १९९८, १९ मार्च २००७ आणि ६ एप्रिल २००८ या वर्षी देखील अमावस्या समाप्तीनंतर गुढीपाडवा आला होता. यानंतर १९ मार्च २०२६ मध्ये पुन्हा अशाच प्रकारे सकाळी अमावस्या समाप्तीनंतर गुढीपाडवा येईल, असे दाते यांनी सांगितले.

याबद्दल शारदा ज्ञानपीठ्मचे संस्थापक पं. वसंतराव गाडगीळ म्हणाले, येत्या २८ मार्चला फाल्गुन अमावस्या सकाळी ८ वाजून २७ पर्यंत आहे. नागरिकांना ‘अमा-समाप्ती’ पूर्वी स्नान, देवपूजा करता येईल. मात्र सकाळी ८ वाजून २७ मिनिटानंतर पुनः अभ्यंगस्नान करून गुढीपूजन आणि पाडव्याची कृत्ये करावीत.