ओघवत्या वाणीत उलगडला शिवकाल

पं. हृदयनाथ मंगेशकर, शिवशाहिरांनी केले मंत्रमुग्ध

म. टा. प्रतिनिधी, पुणे

आपल्या अमोघ वाणीतून ते शिवकाल उलगडत होते, तर ते संगीत आणि गाण्यातून साडेतीनशे वर्षांपूर्वीचा काळ जिवंत करत होते. ही जोडगोळी म्हणजे शिवशाहीर बाबासाहेब पुरंदरे आणि ज्येष्ठ संगीतकार पं. ह्रदयनाथ मंगेशकर होय... छत्रपती शिवरायांच्या महान कार्याचा गौरव वक्तृत्व आणि संगीतातून झाला आणि रोमांचक शिवकालाचे अनेक पैलू उलगडत गेले...
छत्रपती श्री शिवाजी महाराजांचे सरसेनापती प्रतापराव गुजर यांच्या ३४२ व्या पुण्यतिथीनिमित्त दीनानाथ हॉस्पिटलमध्ये दीनायन कलापर्व अंतर्गत ‘वेडात मराठे वीर दौडले सात’ हा कार्यक्रम शुक्रवारी सादर झाला. कार्यक्रमात पं. हृदयनाथ मंगेशकर यांनी संगीतातून, तर शिवशाहीर बाबासाहेब पुरंदरे यांनी आपल्या अमोघ वाणीतून छत्रपती शिवरायांच्या आयुष्यातील अनेक प्रसंग रोमांचक पद्धतीने सादर केले.
‘इकडे सिध्दी जौहर, तिथे अफझलखान, पलिकडे मुलूखमैदान’ यामधून शिवरायांच्या जन्मापूर्वीची प्रतिकूल परिस्थिती, ‘गुणी बाळ असा जागसी का रे वाया, नीज रे नीज शिवराया’ यामधून शिवजन्मोत्सवाचा आनंद, तर ‘हे हिंदू शक्ती तम प्रभो शिवाजी राजा’ या गीतातून शिवरायांच्या महान कार्याचा गौरव करण्यात आला.
पुरंदरे यांनी आपल्या ओघवत्या वाणीतून छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या जन्मापूर्वीची परिस्थिती उलगडून दाखविली. त्यानंतर शिवरायांचा शिवनेरीवर झालेला जन्म, राजमाता जिजाऊ यांचे शिवरायांवरील संस्कार, स्वराज्य निर्माण करण्यासाठी रायरेश्वरावर घेतलेली शपथ, पहिला गड जिंकून स्वराज्यावर चढविलेले तोरण, शिवकालातील अतिशय कठीण प्रसंग पुरंदरे यांनी उलगडले.
‘अपराधीचा प्रहर संपेना, तीळ उसंत नाही जीवाला’,‘ वेडात मराठे वीर दौडले सात’ आदी गाण्यांनी मंगेशकर आणि कलाकारांनी सादर केली. स्वतः मंगेशकर, विभावरी जोशी, शैलेश वरखडे यांनी आपल्या गायकीने रसिकांना मंत्रमुग्ध केले. राजेंद्र दूरकर, विशाल गंडुतवार, विवेक परांजपे यांनी साथसंगत केली.