लडिवाळ स्वरांनी घेतला ठाव

कौशिकींच्या गायनाने, तबला जुगलबंदीने रसिक तृप्त

म. टा. प्रतिनिधी, पुणे

हुडहुडी वाढवणारी थंडी... मंचाजवळ केलेली फुलांची प्रसन्न सजावट आणि मधुर स्वरांची काहीशा ठहरावाने होणारी अखंड बरसात... अशा धुंद वातावरणात शुक्रवारची सायंकाळ सजली. कौशिकी चक्रवर्ती यांच्या गोड स्वरांतील दाणेदार ताना आणि एकामागून एक सलग सादर होणाऱ्या सरगमनी उपस्थितांना थक्क केले.
‘महाराष्ट्र टाइम्स कल्चर क्लब’ आणि व्हायोलिन अकादमीच्या वतीने आयोजित ‘स्वरझंकार’ महोत्सवाची बहारदार सुरुवात कौशिकी यांच्या गायनाने झाली. पतियाळा घराण्याचे बारकावे अतिशय नजाकतीने आपल्या गायनातून उलगडणाऱ्या कौशिकी यांनी आपल्या गायनाने पुणेकर रसिकांची भरभरून दाद मिळवली.
भीमपलास रागाने त्यांनी आपल्या गायनास सुरुवात केली. बडा ख्यालानंतर ‘राजन तू बलमा’ या दृत बंदिशीने मैफल खुलवली. गंधाराला मध्यम स्वराची मींड देत आणि कोमल निषाद खरोखरीच अतिशय कोमलतेने रंगवत सादर झालेले बोलआलाप, एकेका स्वराचा पाठलाग करणारी आरोही सरगम आणि दाणेदार तानांच्या सादरीकरणाने कौशिकी यांच्या आवाजाने पुणेकरांवर अक्षरशः मोहिनी घातली. उस्ताद बडे गुलाम अली खाँसाहेब यांचा मिश्र पहाडी रागातील ‘अब तो आओ साजना’ हा लोकप्रिय दादरा सादर करताना ‘पुरी हो मन की आशा’ या रचनेतील दुसऱ्या ओळीवरील ठहराव विशेष लडिवाळ होता.
रिषित देशीगन या आपल्या सात वर्षांच्या मुलाला सांभाळून आणि मध्येच शिस्तीची आई ही भूमिका निभावून कौशिकी यांनी मैफलीची सांगता ‘सुंदर ते ध्यान’ या अभंगाने केली. तारसप्तकातील षड्ज आणि मध्यमापर्यंतची लीलया होणारी आवाजाची फिरत थक्क करणारी होती. कौशिकी यांना तितकीच अप्रतिम तबला साथ ओजस अढिया यांनी आणि संवादिनी साथ मिलिंद कुलकर्णी यांनी केली. मेघोदीपा आणि गौरी देशपांडे यांनी तानपुरा साथ केली.
मैफलीचा उत्तरार्ध रंगला तो पं. कुमार बोस आणि पं. अनिंदो चॅटर्जी यांच्या तबला जुगलबंदीने. त्यांच्यासह दिलशाद खान यांच्या सारंगीनेही विशेष दाद मिळवली. जुगलबंदीची सुरुवात दोन्हीही दमदार कलाकारांनी तीनतालाने केली. त्यात कायदे, रेले, तुकडे सादर करत मैफलीला उत्तम लय मिळवून दिली. बोस यांचे काहीसे आक्रमक वादन आणि चॅटर्जी यांच्या वादनातील लयबद्ध बढत यामुळे या वादनाने उपस्थितांना जागीच ठेका धरायला भाग पाडले.

वेबसाइटचे अनावरण
द व्हायोलिन अकादमीच्या वतीने गायिका कौशिकी चक्रवर्ती यांच्या हस्ते ‘स्वरमंदिर’ या दिनदर्शिकेचे प्रकाशन महोत्सवात झाले. या वेळी ‘स्वरझंकार डॉट कॉम’ या वेबसाइटचे अनावरणही करण्यात आले.