धन्य ती वास्तू!

गीता कळके, ठाणे

घर असावे घरासारखे
नकोत नुसत्या भिंती
तेथे असावा स्वच्छ प्रकाश
आणि शुद्ध हवा खेळती
बालपणापासून मी ज्या-ज्या घरात राहिले त्या-त्या घरात या दोन गोष्टी मला मिळाल्या. सध्या मी ठाण्यात राहते. या सोसायटीत आमची प्रशस्त सदनिका आणि माझ्या खोलीला असणाऱ्या दोन गॅलऱ्यांना ज्या ठिकाणी जोडल्या गेल्या आहेत तो कोपरा म्हणजे 'माझी जागा' आहे. त्यापैकी एक गॅलरी आयताकृती आहे आणि एक चौरसाकृती आहे. या गॅलरीत मी काही झाडं लावली आहेत. त्यांची हिरवीगार पानं आणि फुलं पाहिली की, मन प्रसन्न होतं. पश्चिमेकडच्या मंद-मंद वाहणाऱ्या वाऱ्याची झुळूक हवीहवीशी वाटते. या कोपऱ्यात मी एक खुर्ची ठेवली आहे. सकाळचा पहिला चहा मी येथेच बसून घेते आणि दिवसभराच्या दगदगीनंतर रात्रीचे विश्रांती स्थान म्हणून हीच माझी आवडती जागा आहे.
माझ्या या लाडक्या कोपऱ्यातून दोन्ही बाजूचे रस्ते दिसतात. लोकांची वर्दळ चालू असते. दोन्ही रस्त्यांवर साड्यांची दुकानं आहेत. रात्री एक वाजेपर्यंत रस्त्यावर माणसं, गाड्या यांची सोबत असते. रात्रीच्या शांत वेळी या गॅलरीत बसल्यास खूप शान वाटते आणि मंडळी येथून सोसायटीची पुढची बाजू स्पष्ट दिसत असल्याने आपल्याकडे कोणी पाहुणा येत असेल तर त्याची वार्ता अगोदरच घरातील सर्वांना कळते. आलेल्या पाहुण्याला या कोपऱ्यातील खुर्चीवर बसवणं आणि गारवा अनुभवायला देणं हा आदरातिथ्याचा भाग मी समजते. गार वारा पिऊन झाल्यावर पाहुण्याच्या तोंडून आपोआप उद्गार बाहेर पडतात, 'तुमचा पाचवा मजला लय भारी आहे, माथेरानच आहे'. हे ऐकल्यावर धन्य वाटतं.
तिन्ही ऋतूत या गॅलऱ्यांची विविध रूपं अनुभवायला मिळतात. उन्हाळ्यात वाळवणं घालण्यासाठी ऊन तुमच्या स्वागताला हजर असतं, थंडीत गार बोचरा पण हवाहवासा वाटणारा थंड वारा अंगावर शिरशिरी आणतो. तर पावसात जोरात येणाऱ्या पावसाचे टपोरे थेंब पावसात भिजण्याचा अनुभव देतात. माझी नातवंडे या गॅलरीत येणाऱ्या पावसाच्या पाण्याचा मनमुराद आनंद घेतात. अशाप्रकारे सर्व गोष्टींसाठी उपयुक्त असा हा कोपरा हवाहवासा वाटतो. आणि हो, कोणा मैत्रिणीशी, नातेवाईकांशी फोनवर खासगीत बोलायचं असेल तर हाच कोपरा मी पसंत करते.