आमच्या मैत्रीला सुरांसारखी गोडी

आमच्या निर्मल आणि निरपेक्ष मैत्रीला ५० वर्षं नुकतीच पूर्ण झाली. अर्ध्या शतकापूर्वी आमची पहिली भेट पुण्याच्या शासकीय तंत्रनिकेतनमध्ये डिप्लोमाच्या पहिल्या वर्षी एकत्र शिकताना झाली. हे माझे जिवलग मित्र म्हणजे पुण्याच्या एआरडीई, पाषाणमधून संचालक पदावरून निवृत्त झालेले शशीकांत निरगुडे होत. एका साधारण कुटुंबातून आणि बेताच्या परिस्थितीतून धडपडत वर आलेला हा माझा मित्र आयुष्यात खूप सुबत्ता लाभली, मानमरातब मिळाला म्हणून बदलला नाही. सरळ मनाचा आणि नाकासमोर चालणारा शशीकांत नेहमीच आत्मप्रौढीपासून आणि गर्वापासून दूर राहिला.
आता ५० वर्षानंतर त्याला धन्यवाद देण्याचं कारण वेगळं आहे. ते म्हणजे त्याच्यामुळे मी माउथऑर्गन वाजवायला शिकलो आणि आता यामुळे वयाच्या साठीनंतर कधीकधी जाणवणारं एकटेपण पूर्णपणे विसरून गेलोय. शशीकांतचे वयानं मोठे असलेले मित्र बाबा पटवर्धन सुंदर माउथ ऑर्गन वाजवायचे. ते बघून आम्हालाही शिकण्याची प्रबळ इच्छा झाली. एखादतरी वाद्य आपल्याला वाजवता आलं पाहिजे या निश्चयानं ते विकतही घेतलं.
पुढं स्वर सापडत आणि जुळत गेले. ‘जन गण मन’पासून सुरुवात करून अगदी बरीच जुन्या हिंदी सिनेमांची गाणी त्यावर बसवता आली आणि कालांतरानं मी एक चांगला माउथ ऑर्गन वादक झालो. हा आनंद मला केवळ शशीकांतमुळे मिळाला. ही कला कुणासमोर सादर करण्याचं धाडस झालं नाही; पण शशीकांतला शम्मी कपूरच्या सिनेमातली गाणी ऐकवू लागलो. त्याला पुढं कामाच्या व्यापामुळे आणि वेळेअभावी शिकणं शक्य झालं नाही.
आज जेव्हाकेव्हा माउथ ऑर्गन हाती घेतो तेव्हा त्याची आठवण हमखास येते. तोच ५० वर्षांपूर्वीचा माउथ ऑर्गन आमच्या दीर्घ मैत्रीचा एकमेव साक्षीदार आहे. त्याच्या सुरांची गोडी आमच्या मैत्रीतील गोडव्यासारखीच अजूनही टिकून आहे. त्यामुळे शशीकांतला धन्यवाद.